Cảnh báo nguy cơ bệnh sốt rét quay trở lại

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Tĩnh vừa tổ chức giám sát, xử lý véc-tơ truyền bệnh liên quan đến ca bệnh sốt rét ngoại lai tại thị trấn Vũ Quang, huyện Vũ Quang. Theo đó, bệnh nhân P.H.M. (sinh năm 1992, tổ dân phố 4, thị trấn Vũ Quang) là lao động làm việc tại Cộng hòa Cameroon, trở về nước ngày 16/3/2025. Ngày 17/3, bệnh nhân có triệu chứng sốt và đến 21/3 tới Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An để thăm khám. Tại đây, bệnh nhân được lấy mẫu xét nghiệm và kết quả cho thấy dương tính với ký sinh trùng sốt rét.

Ngay sau khi xác định có ca bệnh sốt rét, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Tĩnh phối hợp Trung tâm Y tế huyện Vũ Quang và Trạm Y tế thị trấn Vũ Quang khẩn trương triển khai các giải pháp phòng, chống dịch để ngăn chặn nguy cơ lây lan trong cộng đồng.

Bác sĩ Nguyễn Du - Trưởng Khoa Phòng chống sốt rét, ký sinh trùng, côn trùng (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Tĩnh) cho biết: Đơn vị đã phối hợp với y tế cơ sở tiến hành giám sát các trường hợp tiếp xúc gần với bệnh nhân, đặc biệt là các thành viên của hộ gia đình. Tổ chức điều tra bắt và định loại muỗi sốt rét, mở rộng điều tra dịch tễ và phun thuốc diệt muỗi tại gia đình bệnh nhân cũng như các hộ xung quanh. Đặc biệt, đơn vị đã tổ chức lấy hơn 100 lam máu của các thành viên trong gia đình và hộ dân khu vực liền kề để làm xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét. Rất may là qua xét nghiệm tất cả các mẫu lam máu đều âm tính với ký sinh trùng sốt rét.

Về phía bệnh nhân P.H.M., sau khi được kê đơn và cấp thuốc điều trị ngoại trú theo đúng phác đồ thì tình trạng đã ổn định, hết sốt và đang tiếp tục uống thuốc điều trị chống tái phát.

Cán bộ y tế tiến hành phun thuốc diệt muỗi tại gia đình bệnh nhân và các hộ gia đình xung quanh ở thị trấn Vũ Quang.

Trước đó, vào giữa tháng 1/2025, ngành Y tế cũng ghi nhận một ca sốt rét ngoại lai tại xã Cẩm Hưng, huyện Cẩm Xuyên. Bệnh nhân đi lao động từ Angola trở về sau đó xuất hiện các triệu chứng như: sốt, rét run, vã mồ hôi. Qua thăm khám và xét nghiệm, bệnh nhân dương tính với ký sinh trùng sốt rét. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Tĩnh đã nhanh chóng phối hợp với Trung tâm Y tế huyện Cẩm Xuyên và Trạm Y tế xã Cẩm Hưng triển khai quyết liệt các giải pháp phòng, chống bệnh lây lan trong cộng đồng.

Bác sĩ Nguyễn Hữu Thanh, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Tĩnh nhấn mạnh: "Dù Hà Tĩnh được công nhận loại trừ sốt rét quy mô cấp tỉnh, tuy nhiên với việc nhiều ca bệnh sốt rét ngoại lại xuất hiện thì nguy cơ căn bệnh này quay trở lại là rất cao. Trong 3 tháng đầu năm nay đã ghi nhận 2 ca sốt rét ngoại lai; trong năm 2024 ghi nhận 9 ca sốt rét ngoại lai. Tất cả các ca bệnh đều đi từ các nước có lưu hành sốt rét trở về, nếu không kịp thời giám sát, phát hiện thì nguy cơ bệnh lây lan trong cộng đồng là rất lớn".

Theo phân tích từ ngành Y tế, dù Hà Tĩnh được công nhận loại trừ sốt rét quy mô cấp tỉnh song do rất nhiều tỉnh, thành vẫn còn sốt rét lưu hành trong khi hiện nay việc đi lại, giao thương diễn ra thường xuyên, mùa du lịch biển lại sắp đến.... Mặt khác, Hà Tĩnh cũng có rất đông người lao động làm việc tại các nước có bệnh sốt rét lưu hành rất cao, cùng với đó, mật độ phân bố muỗi hiện nay rất lớn, trong khi người dân vẫn còn tâm lý chủ quan, lơ là, không chủ động phun tẩm, diệt muỗi và ngủ không mắc màn. Các yếu tố trên khiến cho nguy cơ bệnh sốt rét quay trở lại là rất cao.

Bác sĩ Nguyễn Hữu Thanh khuyến cáo: Để duy trì được thành quả loại trừ sốt rét thì việc quan trọng nhất là các cơ sở y tế cũng như người dân cần nâng cao cảnh giác, không lơ là, chủ quan trong phòng, chống bệnh sốt rét. Người dân khi đi từ vùng có sốt rét lưu hành về cần đến các cơ sở y tế để kiểm tra sức khỏe. Khi nghi ngờ mắc sốt rét hoặc có các triệu chứng sốt cao, rét run, vã mồ hôi... cần khám, xét nghiệm và điều trị kịp thời, tránh những nguy cơ biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra và hạn chế lây lan trong cộng đồng. Hệ thống y tế cơ sở cần tăng cường công tác quản lý, giám sát trong cộng đồng nhằm kịp thời nắm bắt các trường hợp đi về từ vùng sốt rét lưu hành để tư vấn các giải pháp phòng, chống bệnh.

Sốt rét là một căn bệnh nguy hiểm do ký sinh trùng Plasmodium gây ra và lây truyền qua vết cắn của muỗi Anopheles. Nếu không được điều trị đúng cách, sốt rét có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong. Các biến chứng bao gồm: gây thiếu máu nghiêm trọng do ký sinh trùng sốt rét phá hủy hồng cầu, đặc biệt là ở trẻ em và phụ nữ mang thai; gây ra tổn thương não, hôn mê và tử vong; gây suy thận, suy gan hoặc vỡ lá lách khiến cơ thể rơi vào nguy kịch; gây phù phổi, khiến bệnh nhân khó thở và suy hô hấp; gây hạ đường huyết khiến người bệnh đối diện hôn mê, thậm chí tử vong.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!