Cảnh giác chiêu trò lừa đảo khi mua sắm "online"

Mua sắm trực tuyến (hay mua sắm online) đang ngày càng trở thành xu hướng phổ biến nhờ sự tiện lợi và nhanh chóng. Tuy nhiên, mặt trái của sự phát triển này là sự xuất hiện ngày càng nhiều chiêu trò lừa đảo tinh vi, khiến không ít người tiêu dùng “tiền mất tật mang”. Trong khi các đối tượng lừa đảo không ngừng biến tướng các hình thức hoạt động, thì người dùng cũng cần phải trang bị cho mình những kiến thức cơ bản để tự bảo vệ bản thân.

Tin tưởng tuyệt đối vào sự tiện lợi của mua sắm trực tuyến, anh Trung đã không tránh khỏi trải nghiệm đáng tiếc. Theo chia sẻ, ngày 13/6 vừa qua,anh Trung có lên mạng và tìm mua một chiếc tai nghe qua một hội nhóm trên mạng xã hội. Anh chia sẻ: “Sau nhiều lần tham khảo, mình quyết định đặt hàng của tài khoản có tên N.M.Đ. Sản phẩm được rao bán với mức giá 900.000 đồng và mình đặt cọc trước 100.000 đồng. Tuy nhiên, ba ngày sau vẫn chưa thấy tai nghe đâu, người bán liên tục lấy lý do để từ chối gửi hàng trong thời điểm đó, nói là ngày mai sẽ gửi. Mình bắt đầu nghi ngờ, yêu cầu trả lại tiền cọc thì ngay lập tức bị chặn tin nhắn, không thể liên lạc được nữa. Lúc này, Đ. đã xóa toàn bộ số tài khoản, thay đổi ảnh đại diện và các thông tin cá nhân.”

Đ. nhận tiền và hứa gửi hàng nhiều lần nhưng không gửi, sau đó chặn liên lạc của anh Trung. (Ảnh chụp màn hình do NVCC)

Chia sẻ với phóng viên, Chị Thùy Trang (Hà Nội) cũng từng gặp phải một tình huống lừa đảo tinh vi khi đặt mua mỹ phẩm qua mạng. Sau khi người bán thông báo đã gửi hàng, trưa ngày 10/6, chị nhận được cuộc gọi từ một số điện thoại lạ, tự xưng là đơn vị giao hàng và nói sẽ gửi kiện hàng vào chỗ bảo vệ tòa nhà. Người này sau đó nhắn tin yêu cầu chị chuyển khoản để thanh toán trước. “Họ đọc đúng tên sản phẩm nên mình hoàn toàn tin tưởng. Nhưng điểm bất thường là số tài khoản họ gửi không thể sao chép như thường lệ, mà lại dùng một kiểu font rất lạ khiến mình phải gõ tay từng số trong app ngân hàng. Mình đã chuyển gần 500.000 đồng, nhưng cuối cùng chẳng có đơn hàng nào được giao,” chị kể lại. Sau khi tra cứu mã vận đơn trên website chính thức, chị mới phát hiện kiện hàng thật vẫn đang trên đường vận chuyển, còn số tiền vừa chuyển thì đã rơi vào tay kẻ gian.

Tin nhắn SMS với kiểu font bất thường được gửi đến số điện thoại của chị Trang. (Ảnh chụp màn hình do NVCC)

Bạn P.T.T (Đồng Nai) rơi vào tình huống chuyển tiền mua hàng thật nhưng lại nhận về sản phẩm giả. Ngày 8/6, T đặt mua một đôi giày second-hand (đã qua sử dụng) từ một tiệm giày online với chủ tài khoản ngân hàng là N.T.T.H. Sau khi được người bán cam kết đây là hàng chính hãng, T chuyển khoản 820.000 đồng để hoàn tất giao dịch. Tuy nhiên, khi nhận hàng, T phát hiện đôi giày là hàng nhái. Ngay sau khi yêu cầu đổi trả, tài khoản của người bán bất ngờ bị khóa, toàn bộ liên lạc cũng bị cắt đứt. “Mình kiểm tra lại tin nhắn thì thấy shop đã thu hồi đoạn khẳng định giày là hàng thật cùng với mã vận đơn và thông tin sản phẩm,” T chia sẻ.

Bài chia sẻ của bạn T trên một trang mạng xã hội nhằm cảnh báo đến người mua. (Ảnh chụp màn hình)

Điều đáng nói là hành vi lừa dối khách hàng hiện nay đang diễn ra khá phổ biến trong xã hội, đặc biệt là trong môi trường mua bán trực tuyến. Nhằm ngăn chặn và xử lý tình trạng này, pháp luật Việt Nam đã có những quy định cụ thể về chế tài xử phạt, bao gồm cả xử lý hành chính và hình sự. Cụ thể, về chế tài hành chính, hành vi lừa dối khách hàng có thể bị xử phạt được quy định tại Điều 61 Nghị định 98/2020/NĐ-CP, về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ người tiêu dùng với mức phạt cao nhất 20 triệu đồng. Tuy nhiên, số vụ việc lừa dối khách hàng bị khởi tố, truy cứu trách nhiệm hình sự trong thực tế rất hiếm, phần lớn chỉ dừng lại ở xử phạt hành chính.

Không chỉ là trách nhiệm cá nhân, việc mua sắm có hiểu biết cũng góp phần tạo ra một môi trường tiêu dùng văn minh, hạn chế cơ hội cho những đối tượng trục lợi hoạt động. Trong thế giới trực tuyến, chỉ một giây sơ suất cũng có thể dẫn đến mất tiền, vì vậy sự cẩn trọng luôn là “lá chắn” đầu tiên và hiệu quả nhất để bảo vệ người tiêu dùng. Bởi vậy, chỉ khi người tiêu dùng được trang bị đầy đủ kỹ năng, các nền tảng vận hành có trách nhiệm và pháp luật được thực thi hiệu quả, thương mại điện tử mới thật sự trở thành công cụ phục vụ đời sống thay vì trở thành “bẫy ngọt ngào” cho những chiêu trò gian lận ngày càng tinh vi.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!