Mới đây, Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) về chính sách đối ngoại và an ninh Kaja Kallas tuyên bố rằng khối này sẽ xem xét liệu Israel có vi phạm nghĩa vụ nhân quyền của mình theo Điều 2 Thỏa thuận liên kết EU - Israel hay không. Và điều này sẽ định nghĩa lại quan hệ thương mại và ngoại giao giữa hai bên.
Trong một tuyên bố được chia sẻ trên mạng xã hội X vào cuối ngày 22/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Israel Oren Marmorstein đã phản bác thông báo của bà Kallas.
"Chúng tôi hoàn toàn không đồng thuận với định hướng trong tuyên bố. Điều này phản ánh sự hiểu lầm hoàn toàn về thực tế phức tạp mà Israel đang phải đối mặt" - ông Marmorstein viết trên X - "Cuộc xung đột này bắt nguồn từ Hamas, và Hamas phải chịu trách nhiệm cho việc cuộc chiến tiếp diễn. Việc bỏ qua thực tế này và chỉ trích Israel chỉ làm cho Hamas cứng rắn hơn và khuyến khích nhóm này kiên trì với lập trường của mình".
Ông Marmorstein cũng cảm ơn các quốc gia ủng hộ Israel trong cuộc thảo luận, đồng thời cho biết Tel Aviv vẫn cam kết đối thoại cởi mở với EU và các quốc gia thành viên.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Israel Oren Marmorstein (Ảnh: Fox News)
Áp lực quốc tế đang gia tăng đối với Israel sau gần 3 tháng lực lượng nước này phong tỏa viện trợ nhân đạo vào Gaza và phát động chiến dịch tấn công mở rộng mới ở vùng đất Palestine này.
Quyết định của EU được đưa ra sau khi 17 trong số 27 Ngoại trưởng EU ủng hộ việc xem xét lại thỏa thuận thương mại và hợp tác với Israel - đề xuất do Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Lan Caspar Veldkamp đệ trình vào đầu tháng 5 này.
Cụ thể, 9 quốc gia thành viên EU gồm Bỉ, Phần Lan, Pháp, Ireland, Luxembourg, Bồ Đào Nha, Slovenia, Tây Ban Nha và Thụy Điển đã công khai ủng hộ đề xuất của Hà Lan trước cuộc họp của các Bộ trưởng Bộ Ngoại giao EU vào ngày 20/5.
Cùng ngày, Đan Mạch, Estonia, Malta, Ba Lan, Romania và Slovakia cũng ủng hộ việc xem xét đề xuất này. Áo - quốc gia ủng hộ mạnh mẽ Israel - đã không lên tiếng phản đối. Bulgaria, Croatia, Cyprus, Cộng hòa Czech, Đức, Hy Lạp, Hungary, Italy và Litva được cho là phản đối, trong khi Latvia trung lập.
"Rõ ràng là theo kết quả các cuộc thảo luận hôm nay, phần lớn quốc gia EU ủng hộ việc xem xét lại Điều 2 của Thỏa thuận Liên kết của chúng tôi với Israel" - bà Kallas nói với các phóng viên tại Brussels (Bỉ) hôm 20/5 - "Chúng tôi sẽ tiến hành đánh giá và trong thời gian chờ đợi, Israel phải giải ngân thêm viện trợ nhân đạo".
"Tình hình ở Gaza đang rất thảm khốc. Lượng hàng cứu trợ mà Israel cho phép vào Gaza tất nhiên là rất được hoan nghênh, nhưng đó chỉ như 'muối bỏ bể'. Viện trợ nhân đạo phải được chuyển ngay lập tức, không bị cản trở và ở số lượng lớn, vì đây là điều vô cùng cần thiết" - bà Kallas tuyên bố.
Trước đó, vào ngày 20/5, Anh đã đình chỉ các cuộc đàm phán thương mại, áp dụng lệnh trừng phạt đối với những người định cư ở khu Bờ Tây và triệu tập Đại sứ Israel tại Anh về những gì họ mô tả là cuộc tấn công không thể chấp nhận được ở Gaza. Động thái này diễn ra sau khi các nhà lãnh đạo của Anh, Pháp và Canada đe dọa sẽ có hành động cụ thể nếu Israel không dừng chiến dịch và dỡ bỏ các hạn chế viện trợ ở dải đất ven biển này.
Đáp lại, người phát ngôn Bộ ngoại giao Israel Marmorstein gọi lệnh trừng phạt đối với những người định cư ở Bờ Tây là vô lý và đáng tiếc. Ông cho biết Anh sẽ dừng thúc đẩy các cuộc đàm phán về hiệp định thương mại tự do với Israel.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!