Nguy cơ mất khả năng vận động vì chủ quan với chấn thương nhẹ lúc chơi thể thao

Bệnh nhân T.M.H. (22 tuổi, Hà Nội) đến Phòng khám Medlatec Tây Hồ (Hà Nội) vì đau khớp gối phải dai dẳng. Tháng 7/2024, bệnh nhân gặp tai nạn thể thao, va đập mạnh vào gối phải, gây sưng nhẹ nhưng không điều trị, triệu chứng giảm dần. Nhưng gần đây, cơn đau tăng khi đi lại, đặc biệt khi duỗi gối, khiến bệnh nhân khó khăn trong sinh hoạt.

Tại Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Thăm dò chức năng, BSCKI. Nguyễn Thạch Thảo ghi nhận khớp gối phải của bệnh nhân đau khi vận động (VAS 5/10), không sưng hay nóng đỏ. Nghi ngờ có tổn thương cấu trúc như dây chằng, sụn chêm… để làm sáng tỏ chẩn đoán, bác sĩ quyết định cho bệnh nhân chụp cộng hưởng từ khớp gối phải để đánh giá sụn chêm, dây chằng và các mô mềm.

Trên những hình ảnh cộng hưởng từ, bác sĩ và chuyên gia ghi nhận 5/6 dấu hiệu đặc trưng của rách quai xô điển hình: mất hình nơ sụn chêm, mảnh sụn rời trong khuyết gian lồi cầu, sụn chêm lật, hai sừng trước và sừng sau nhô bất thường. Hình ảnh cho thấy rách phức tạp ở thân và sừng sau sụn chêm ngoài, với mảnh sụn di lệch vào ổ khớp.

Từ kết quả trên, bác sĩ Thảo nhận định bệnh nhân bị rách sụn chêm quai xô - một tổn thương nặng, hiếm gặp ở người trẻ, cần can thiệp sớm để tránh biến chứng. Ngay sau đó, bệnh nhân được tư vấn phẫu thuật nội soi khớp gối. Ca mổ đã diễn ra thành công với sụn chêm ngoài được cắt sửa chính xác, ổ khớp được rửa sạch và thiết lập dẫn lưu để hỗ trợ phục hồi.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân phục hồi tốt, cơn đau giảm đáng kể và bắt đầu tập phục hồi chức năng chuyên nghiệp, hứa hẹn khả năng vận động sớm trở lại bình thường.

Rách sụn chêm quai xô là một tổn thương nghiêm trọng của sụn chêm - cấu trúc đóng vai trò đệm và ổn định khớp gối. Tổn thương này xảy ra khi sụn chêm bị xé dọc, mảnh rách di lệch vào ổ khớp, gây kẹt khớp và đau dữ dội.

Theo BSCKI. Nguyễn Thạch Thảo, cơ chế gây rách sụn chêm xuất phát từ bốn lực chính: ép trên xương, xoay, dạng và khép, gấp hoặc duỗi. Với rách quai xô, lực xoay mạnh kết hợp va đập trực tiếp là nguyên nhân chủ yếu, như trường hợp bệnh nhân trên, tai nạn thể thao gây va chạm mặt ngoài gối phải dẫn đến rách dọc sụn chêm ngoài.

Khi đối chiếu phân loại rách sụn chêm bao gồm rách dọc, rách ngang, rách hình tia, rách di lệch (quai xô, vạt, mỏ) và rách phức tạp, rách sụn chêm tại khớp gối của bệnh nhân thuộc nhóm rách di lệch, được xếp độ 4 - mức nặng nhất, gây biến dạng hoàn toàn sụn chêm.

Nếu không điều trị, rách quai xô có thể dẫn đến thoái hóa khớp, đau mạn tính hoặc mất khả năng vận động, đặc biệt ở người trẻ hoạt động mạnh. Vậy nên, ở trường hợp bệnh nhân này, sụn chêm quai xô rách độ 4 được chỉ định phẫu thuật nội soi kịp thời để cắt sửa hoặc khâu sụn chêm, tránh biến chứng lâu dài.

Dựa trên đặc điểm bệnh lý và cơ chế chấn thương từ ca bệnh, BSCKI. Nguyễn Thạch Thảo khuyến cáo một số biện pháp phòng ngừa thiết thực:

Thăm khám sớm: Đau gối kéo dài sau chấn thương, dù nhẹ, cần đến ngay cơ sở Y tế uy tín để kiểm tra kỹ lưỡng nhằm phát hiện tổn thương ẩn.

Theo dõi sức khỏe khớp: Người trẻ, đặc biệt là đối tượng thường xuyên chơi thể thao, nên thăm khám định kỳ khi có tiền sử chấn thương, để ngăn tổn thương tiến triển.

Vận động đúng cách: Tránh xoay gối đột ngột khi mang vật nặng hoặc trên bề mặt không ổn định.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!