Ngày Hen toàn cầu 2025: Giáo dục về hen giúp trao quyền cho người bệnh

Chủ đề năm 2025 "Asthma Education Empowers" nhấn mạnh vai trò then chốt của việc nâng cao kiến thức và kỹ năng trong kiểm soát bệnh hen phế quản - từ đó giúp người bệnh chủ động sống khỏe và chất lượng hơn.

Hen phế quản là một bệnh viêm mạn tính đường hô hấp, đặc trưng bởi các cơn khó thở, khò khè, nặng ngực và ho, thường xuất hiện về đêm hoặc vào sáng sớm. Dù các triệu chứng có thể thuyên giảm khi dùng thuốc, bệnh vẫn dễ tái phát nếu không được kiểm soát đầy đủ.

Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc hen trung bình khoảng 3,9% dân số, tương đương gần 4 triệu người. Đáng lưu ý, nhóm trẻ từ 13 đến 14 tuổi có tỷ lệ mắc cao nhất, lên tới 14,8%. Mỗi năm, bệnh hen gây tử vong cho khoảng 3.000 - 4.000 người tại nước ta, chủ yếu do phát hiện muộn, không tuân thủ điều trị hoặc xử trí sai cách trong cơn hen cấp.

Để phòng tránh các biến chứng nguy hiểm, người bệnh hen cần luôn mang theo thuốc cắt cơn bên mình, tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn điều trị của bác sĩ và tránh các yếu tố kích phát như khói thuốc, bụi mịn, lông động vật, phấn hoa, hoặc thực phẩm dễ gây dị ứng như tôm, cua, rượu, bia…

Không chỉ điều trị, việc phòng ngừa từ lối sống cũng đóng vai trò quan trọng. Người bệnh cần vệ sinh nhà cửa thường xuyên, đảm bảo không gian sống thoáng đãng, sạch sẽ, đặc biệt là khu vực ngủ. Chăn, ga, gối, đệm cần được giặt giũ định kỳ để loại bỏ bụi mạt. Thói quen ăn uống lành mạnh, bổ sung thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh, bưởi... giúp tăng cường đề kháng. Bệnh nhân hen nên duy trì tập luyện thể dục nhẹ nhàng, tránh vận động quá sức trong điều kiện thời tiết lạnh. Khi ra ngoài, đặc biệt ở nơi ô nhiễm không khí, cần đeo khẩu trang để bảo vệ đường thở.

Tầm soát hen và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một trong những chìa khóa quan trọng giúp bảo vệ lá phổi. Việc phát hiện sớm bệnh lý hô hấp sẽ giúp người bệnh được hướng dẫn kỹ năng sử dụng thuốc hít đúng cách, đủ liều và đều đặn. Người bệnh cũng được tư vấn bởi nhân viên y tế đã được đào tạo chuyên môn, từ đó tăng khả năng kiểm soát cơn hen tại nhà, giảm tỷ lệ nhập viện và tử vong do cơn hen cấp.

Nhân Ngày Hen toàn cầu 2025, ngành Y tế kêu gọi mỗi người dân hãy chủ động bảo vệ sức khỏe hô hấp của bản thân và gia đình bằng cách tích cực tham gia sàng lọc, phát hiện sớm bệnh lý hô hấp, nâng cao hiểu biết và tuân thủ điều trị nếu được chẩn đoán. Sự đồng hành tích cực của cộng đồng chính là nền tảng giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh, tử vong và gánh nặng kinh tế do hen phế quản và các bệnh hô hấp mạn tính gây ra.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!