Sáng 14/6, với 452/453 đại biểu biểu quyết tán thành (chiếm 94,56%), Quốc hội đã thông qua dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi).
Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật trước khi thông qua, ông Phan Văn Mãi - Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Tài chính cho biết, có ý kiến cho rằng, quy định về thuế suất ưu đãi (15%, 17%) không áp dụng đối với các doanh nghiệp là công ty con hoặc công ty có quan hệ liên kết là chưa phù hợp.
Có ý kiến cho rằng, cách tiếp cận dựa trên doanh thu là chưa phù hợp với tình hình thực tế của nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp và các doanh nghiệp công nghệ cao.
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi
Về nội dung này, theo ông Mãi, dự thảo Luật quy định không áp dụng đối với doanh nghiệp là công ty con hoặc công ty có quan hệ liên kết mà doanh nghiệp trong quan hệ liên kết không phải là doanh nghiệp đáp ứng điều kiện áp dụng thuế suất ưu đãi là để bảo đảm tính chặt chẽ, tránh tình trạng doanh nghiệp lợi dụng chính sách, chia, tách doanh nghiệp để được hưởng ưu đãi thuế.
"Các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong trường hợp có quan hệ liên kết với doanh nghiệp lớn thì về bản chất không phải là các doanh nghiệp vừa và nhỏ thông thường", ông Mãi nêu.
Ngoài ra, Nghị quyết số 198 đã quy định các ưu đãi, hỗ trợ riêng với mức ưu đãi cao hơn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp công nghệ cao.
Do đó, dự án Luật quy định việc áp dụng thuế suất ưu đãi dựa trên tiêu chí doanh thu là để phù hợp với thực tiễn, tạo thuận lợi cho quá trình thực hiện và về cơ bản, không mâu thuẫn với quy định của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Do đó, xin Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật.
Miễn thuế khoản tài trợ cho hoạt động nghiên cứu khoa học
Cũng theo ông Mãi, có ý kiến đề nghị cân nhắc thận trọng và quy định chặt chẽ hơn đối với việc miễn thuế cho khoản tài trợ cho hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong trường hợp giữa các bên có quan hệ liên kết.
Với nội dung này, ông Mãi cho biết, đối với các khoản tài trợ trong lĩnh vực phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, dự thảo Luật đã quy định cho miễn thuế để triển khai thực hiện Nghị quyết số 57.
Riêng đối với trường hợp khoản tài trợ nhận được giữa các bên có quan hệ liên kết thì có rủi ro bị lợi dụng để thực hiện chuyển lợi nhuận, chuyển giá, làm giảm nghĩa vụ thuế, đặc biệt là khi các khoản chi cho phát triển khoa học, công nghệ, chuyển đổi số,... thường rất lớn, phạm vi rộng và việc định giá theo thị trường là khó khả thi.
Vì vậy, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng quy định việc miễn thuế đối với các khoản tài trợ trong lĩnh vực này, song có loại trừ trường hợp khoản tài trợ là nhận được từ doanh nghiệp có quan hệ liên kết.
Áp thuế 10% với tất cả loại hình báo chí
Có ý kiến cho rằng, cần rà soát lại định nghĩa báo chí được hưởng ưu đãi; quy định rõ chỉ áp dụng đối với cơ quan báo chí được cấp phép hoạt động theo Luật Báo chí. Xác định rõ nội dung quảng cáo trên báo điện tử có được hưởng ưu đãi hay không.
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Tài chính cho hay, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội và trên cơ sở đề xuất của cơ quan soạn thảo, dự thảo Luật đã quy định áp dụng mức thuế suất ưu đãi 10% đối với thu nhập của các cơ quan báo chí.
Đồng thời quy định rõ lĩnh vực báo chí được áp dụng mức thuế suất 10% là lĩnh vực báo chí, bao gồm cả quảng cáo trên báo theo quy định của Luật Báo chí.
Sẽ áp thuế 10% với tất cả loại hình báo chí
Có ý kiến cho rằng, nên quy định doanh nghiệp được phép khấu trừ 200% chi phí thực tế cho hoạt động nghiên cứu và phát triển bao gồm cả chi phí thử nghiệm và triển khai công nghệ mới khi tính thu nhập chịu thuế.
Ông Mãi cho biết, dự thảo Luật đã quy định cho phép doanh nghiệp được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế khoản chi phí bổ sung áp dụng cho hoạt động nghiên cứu và phát triển của doanh nghiệp tính theo tỉ lệ phần trăm trên chi phí thực tế và giao Chính phủ quy định chi tiết về mức chi được trừ bổ sung, điều kiện và phạm vi áp dụng…
Dự thảo Luật không quy định mức chi cũng như các nội dung chi cụ thể để bảo đảm linh hoạt cho Chính phủ trong xây dựng chính sách và tổ chức thực hiện, phù hợp với tình hình thực tiễn và khả năng ngân sách trong từng thời kỳ. Do đó, xin Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!