Nhiều người đã từng gặp phiền phức khi đến Ủy ban nhân dân phường làm thủ tục "Xác nhận tình trạng hôn nhân" và cứ 6 tháng phải xin cấp mới vì Giấy xác nhận hết hiệu lực.
"Tình trạng hôn nhân" là dữ liệu quan trọng, liên quan trực tiếp đến nhiều thủ tục, dịch vụ công như: kết hôn, thừa kế, chuyển nhượng tài sản nhà cửa, đất đai. Nhiều trường hợp dữ liệu không đồng bộ, không chính xác, người dân phải đi lại nhiều lần để chỉnh sửa, mất thời gian và công sức.
Tuy nhiên, hiện Bộ Công an đang triển khai thí điểm xác nhận tình trạng hôn nhân ngay trên ứng dụng VNeID.
Khi cần xác nhận tình trạng hôn nhân, người dân chỉ cần đăng nhập vào mục "Thông báo - Xác nhận tích hợp thông tin", chọn "Tình trạng hôn nhân hiện tại", sau đó kiểm tra trong Ví giấy tờ và sẽ có kết quả ngay, rất thuận lợi và tiết kiệm thời gian.
Hiện có khoảng 600.000 dữ liệu tình trạng hôn nhân đã được tích hợp lên VNeID.
Xác nhận tình trạng hôn nhân là một trong những thủ tục cần thiết khi thực hiện nhiều dịch vụ công quan trọng, đặc biệt khi những tài sản có giá trị cao như đất đai, nhà cửa, xe ô tô... Anh Nguyễn Hữu Đạt, một người dân ở Hà Nội, đang cần xác nhận tình trạng hôn nhân để mua nhà. May mắn, ứng dụng VNeID đang thử nghiệm tính năng cập nhật và xác nhận tình trạng hôn nhân.
Theo Bộ Công an, tình trạng hôn nhân là dữ liệu quan trọng trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, liên quan trực tiếp đến nhiều dịch vụ công như khai sinh, kết hôn, ly hôn, thừa kế, khai tử, chuyển nhượng tài sản… Tuy nhiên, dữ liệu này hiện còn thiếu đồng bộ, chưa đầy đủ, gây khó khăn cho người dân.
Để khắc phục, Bộ Công an phối hợp Bộ Tư pháp và Tòa án nhân dân Tối cao triển khai cao điểm 90 ngày đêm số hóa toàn bộ dữ liệu tình trạng hôn nhân. Hiện mỗi năm có hơn 200.000 vụ ly hôn, nhưng mới số hóa được khoảng 20%. Số còn lại đang tiếp tục được cập nhật.
Trong thời gian tới, các thủ tục mới liên quan đến tình trạng hôn nhân của Bộ Tư pháp và Tòa án nhân dân Tối cao sẽ được kết nối với nền tảng VNeID của Bộ Công an. Hiện có khoảng 600.000 dữ liệu tình trạng hôn nhân đã được tích hợp lên VNeID và người dân tại một số địa phương thí điểm có thể sử dụng xác nhận tình trạng hôn nhân điện tử để thực hiện giao dịch.
"Các đơn vị liên quan phải thay đổi lại cấu trúc, quy trình điện tử để tái sử dụng dữ liệu mà Bộ Công an đã tích hợp trên VNeID cho người dân", Đại tá Vũ Văn Tấn (Cục trưởng Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an) cho biết.
Tại một số tỉnh thành triển khai thí điểm như: TP Hồ Chí Minh, Hà Nam, Thái Nguyên…, dữ liệu hôn nhân đã được làm sạch và tích hợp đầy đủ, bước đầu được ứng dụng vào đăng ký xe, với khoảng 300 hồ sơ đã được xử lý thành công, trong đó xác nhận điện tử có giá trị pháp lý tương đương bản giấy.
Người dân sắp được trải nghiệm giao dịch công chứng trực tuyến
Từ ngày 1/7 tới, khi Luật Công chứng 2024 chính thức có hiệu lực, người dân còn có thể thực hiện công chứng điện tử, trực tuyến và tạo lập văn bản công chứng ngay trên môi trường số. Đây là tiện ích được đánh giá cao, giúp tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí đi lại, thay vì phải đến trực tiếp các phòng công chứng như trước đây. Nhiều người dân bày tỏ kỳ vọng sớm được trải nghiệm dịch vụ hiện đại này.
Việc thực hiện công chứng điện tử trực tuyến được kỳ vọng sẽ tạo thuận lợi cho người dân. Tuy nhiên, tiện ích này cũng khiến một số người băn khoăn về tính bảo mật, bởi các giao dịch công chứng thường liên quan đến thông tin quan trọng như mua bán nhà đất, chuyển nhượng tài sản, hay đăng ký ô tô...
Bên cạnh đó, để sử dụng dịch vụ này, trước tiên cần có chữ ký số, đồng thời thông tin cá nhân như căn cước công dân phải được tích hợp trên ứng dụng dữ liệu dân cư quốc gia VNeID.
Trong thời gian tới, Bộ Tư pháp sẽ công bố danh mục các giao dịch công chứng mà người dân có thể thực hiện trực tuyến trên cổng thông tin điện tử của Bộ; dự kiến sẽ ưu tiên những giao dịch thiết thực, có tần suất công chứng cao như mua bán, sang tên nhà đất, chuyển nhượng ô tô…
Tích hợp nhiều tính năng mới
VNeID là ứng dụng định danh điện tử quốc gia, được phát triển từ Cơ sở dữ liệu dân cư và hệ thống xác thực điện tử do Bộ Công an vận hành.
Với VNeID, mỗi người dân có thể chủ động thực hiện nhiều thủ tục hành chính ngay trên điện thoại, mọi lúc mọi nơi. Giảm giấy tờ - giảm phiền hà - tăng minh bạch, một bước tiến rõ ràng trên hành trình chuyển đổi số quốc gia.
Ứng dụng VNeID không chỉ hỗ trợ xác minh danh tính trong các thủ tục như đăng ký cư trú, khai báo tạm trú, tố giác tội phạm, cấp phiếu lý lịch tư pháp điện tử, tích hợp nhiều loại giấy tờ quan trọng như: căn cước công dân, bảo hiểm y tế, giấy phép lái xe, đăng ký xe.
Mới đây, VNeID còn bổ sung loạt tiện ích như ký số, xác nhận tình trạng hôn nhân, đặt vé và check-in trực tuyến với một số hãng hàng không, cũng như tích hợp đường dây nóng để người dân gửi phản ánh, kiến nghị tới Ủy ban Kiểm tra Trung ương.
Đảm bảo kết nối số an toàn
Hiện nay, dữ liệu về dân cư, bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế là những nhóm dữ liệu đã được hoàn thiện và tích hợp vào ứng dụng dữ liệu dân cư quốc gia VNeID. Bên cạnh đó, các dữ liệu quan trọng khác như đất đai, hộ tịch cũng đang được rà soát, làm sạch để tiến tới đồng bộ và tích hợp toàn diện.
Tuy nhiên, việc đưa toàn bộ dữ liệu lên môi trường số cũng đặt ra những yêu cầu khắt khe về bảo mật và an toàn thông tin, đòi hỏi giải pháp công nghệ và cơ chế bảo vệ chặt chẽ để đảm bảo niềm tin của người dân vào hệ thống.
Xu hướng chuyển đổi số lĩnh vực dịch vụ công
Ở nhiều quốc gia, cải cách hành chính số đã trở thành xu thế tất yếu, giúp thủ tục trở nên đơn giản, nhanh gọn, mang lại trải nghiệm thuận tiện và công bằng hơn cho mỗi công dân.
Đan Mạch, Estonia và Singapore đang khẳng định vị thế dẫn đầu thế giới trong phát triển chính phủ điện tử.
MitID là ví dụ điển hình về sự tiến hóa trong dịch vụ định danh số của Đan Mạch. MitID hoạt động như một ứng dụng di động cho phép người dùng xác thực các giao dịch trực tuyến chỉ bằng một cử chỉ vuốt. Hệ thống này được sử dụng để chuyển tiền trong ngân hàng trực tuyến và đăng nhập vào các cổng thông tin dịch vụ công khác. Tuổi tối thiểu để sử dụng MitID là 13 tuổi và dịch vụ này hoàn toàn miễn phí.
Estonia đã số hóa 99% dịch vụ công thông qua các sáng kiến như: thẻ căn cước số, bỏ phiếu điện tử và nền tảng trao đổi dữ liệu X-Road.
Hiện tại, X-Road xử lý 2,2 tỷ giao dịch mỗi năm và cung cấp hơn 3.000 dịch vụ công kỹ thuật số. Hệ thống này kết nối hơn 600 công ty và hơn 500 tổ chức khu vực công, được xây dựng trên nền tảng công nghệ blockchain.
Singapore cũng ghi dấu ấn với 99% giao dịch chính phủ được hoàn thành bằng phương thức số vào năm 2021, tăng từ 87% năm 2018.
Hệ thống Singpass được 97% công dân và các cá nhân thường trú trên 15 tuổi sử dụng. Chính phủ Singapore đã đầu tư mạnh vào hạ tầng số tiên tiến và áp dụng các công nghệ tiên phong như trí tuệ nhân tạo và Internet vạn vật để nâng cao chất lượng dịch vụ công.
Việc đồng bộ dữ liệu, tích hợp và liên tục cập nhật các tiện ích mới trên VNeID không chỉ là bước tiến công nghệ, mà còn là biểu hiện rõ ràng cho quyết tâm cải cách hành chính gắn với chuyển đổi số, hướng đến một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả. Tuy nhiên, công nghệ chỉ là điều kiện cần, điều kiện đủ chính là cải cách sâu quy trình, liên thông dữ liệu và quan trọng nhất là xây dựng niềm tin số nơi người dân.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!