Thận tổn thương nghiêm trọng sau 16 năm sống chung với bệnh nền

Sau nhiều năm sống chung với đái tháo đường và tăng huyết áp mà không theo dõi biến chứng thường xuyên, người đàn ông 72 tuổi được chẩn đoán mắc bệnh thận mạn tính giai đoạn 3a – tổn thương không thể phục hồi.

Bỏ qua cận lâm sàng – cái giá phải trả của sự chủ quan

Ông H.N.T. (72 tuổi, trú tại Nghệ An) có tiền sử mắc đái tháo đường type 2, tăng huyết áp và rối loạn chuyển hóa lipid máu suốt 16 năm. Trong quá trình điều trị, ông dùng thuốc đều đặn theo đơn bảo hiểm y tế, nhưng hiếm khi thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng để kiểm tra biến chứng.

Một tuần gần đây, ông bắt đầu xuất hiện triệu chứng phù mu bàn chân và mặt trước cẳng chân hai bên, đồng thời lượng nước tiểu giảm rõ rệt. Khi kiểm tra định kỳ, chỉ số creatinine trong máu tăng cao (136 µmol/L), khiến ông lo lắng và đến Phòng khám Đa khoa Medlatec Nghệ An thăm khám chuyên sâu.

Mức lọc cầu thận giảm dần, cảnh báo tổn thương không hồi phục

Tại phòng khám , qua thăm khám và chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu, bác sĩ phát hiện các dấu hiệu rõ rệt của bệnh thận mạn: chỉ số albumin niệu vi lượng cao (54.3mg/L), chỉ số uACR lên tới 32.21 – cho thấy thận đã bắt đầu "rò rỉ" protein. Đáng lo ngại, mức lọc cầu thận (eGFR) của ông giảm từ 51.8 ml/phút xuống chỉ còn 44.5 ml/phút trong vòng 4 tháng – một dấu hiệu cho thấy thận đã bị tổn thương kéo dài.

Với các kết quả này, bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh thận mạn giai đoạn 3a, đi kèm đái tháo đường type 2, tăng huyết áp và rối loạn lipid máu. Ông được chỉ định điều trị ngoại trú kết hợp điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt để làm chậm tiến triển bệnh.

Đối tượng nào cần tầm soát bệnh thận mạn để tránh những biến chứng nguy hiểm?

Theo bác sĩ Võ Thị Lê, trong Hướng dẫn thực hành lâm sàng về bệnh thận (KDIGO 2024) nhấn mạnh vai trò quan trọng của uACR và eGFR trong tầm soát và chẩn đoán sớm bệnh thận mạn. Hai xét nghiệm này nên được sử dụng đồng thời để tầm soát và phân tầng nguy cơ. Các đối tượng nguy cơ cao mắc BTM cần được làm xét nghiệm định kỳ và điều trị sớm tránh bệnh thận tiến triển đến giai đoạn cuối, dẫn đến các biến cố tim mạch và tử vong.

"Không phải mọi bệnh nhân bị bệnh thận mạn đều diễn tiến đến giai đoạn cuối. Do bệnh thận mạn là yếu tố nguy cơ cao nhất của bệnh lý tim mạch (không kể bệnh nhân có hoặc không các yếu tố nguy cơ tim mạch kinh điển) và các biến chứng khác (thiếu máu, suy dinh dưỡng, bệnh xương và chất khoáng), bệnh nhân bị bệnh thận mạn có thể tử vong do biến cố tim mạch trước khi đến giai đoạn cuối", bác sĩ Lê chia sẻ.

Những bệnh nhân có nguy cơ cao sau đây cần tầm soát sớm bệnh thận mạn bằng eGFR và uACR:

Bệnh nhân mắc đái tháo đường; Bệnh nhân tăng huyết áp; Bệnh nhân mắc bệnh về tim mạch; Tiền sử bản thân có bệnh thận khác hoặc gia đình có bệnh thận mạn.

KDIGO 2024 cũng khuyến cáo, nhóm người nguy cơ cao cần đến những cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và can thiệp sớm bệnh thận mạn ngay từ ban đầu sẽ mang lại lợi ích, giảm gánh nặng về kinh tế và ngăn ngừa bệnh tiến triển suy giảm chức năng thận và các biến cố tim mạch.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!