Cẩn trọng với ban xuất huyết Schonlein- Henoch ở trẻ

Đáng chú ý, bệnh có thể khởi đầu với các biểu hiện không rõ ràng dẫn tới chẩn đoán khó khăn và không được theo dõi đầy đủ.

Điển hình là trường hợp bé trai T.T.P. (41 tháng tuổi) nhập viện đầu tháng 03/2023. Ban đầu, bé chỉ có triệu chứng nôn ói và đau bụng, sau đó xuất hiện các mảng bầm rải rác ở tay chân và vành tai. Tình trạng nhanh chóng trở nặng với các triệu chứng sưng nề mu bàn tay, chân, sưng mắt phải và vùng bìu, trẻ nôn ói nặng hơn và đau bụng nhiều, quấy khóc. May mắn, bé được đưa đến bệnh viện kịp thời, xét nghiệm để phân biệt các nguyên nhân, theo dõi diễn tiến và điều trị với corticoid, sau đó hồi phục tốt, trẻ được xuất viện và theo dõi mỗi tháng để kịp thời phát hiện tổn thương tại thận.

BSCKI. Phạm Thị Mỹ Anh - Khoa Nhi cho biết: "Điều đáng lo ngại là những trường hợp triệu chứng khởi đầu là đau bụng mà chưa phát ban hoặc phù khưu trú với ban không điển hình dẫn tới chẩn đoán nhầm với các bệnh lý đường ruột, viêm mô tế bào hoặc thiếu vitamin, dẫn đến việc điều trị không đúng".

Một minh chứng nữa là trường hợp bé gái T.T.N. (5 tuổi, ngụ tại TP Thủ Đức), trước khi đến Bệnh viện thành phố Thủ Đức đã khám tại nhiều nơi và được chẩn đoán từ viêm mô bào đến thiếu vi chất. Tương tự, bé trai L.Q.K. (11 tuổi, ngụ tại TP Thủ Đức), ban đầu trẻ phát ban không rõ, theo dõi dị ứng, cho đến khi xuất hiện ban điển hình và sưng khớp mới được phát hiện đúng bệnh.

BSCKI. Mỹ Anh nhấn mạnh: "Điều quan trọng nhất trong theo dõi bệnh này là phát hiện sớm tổn thương thận. Tổn thương này có thể xuất hiện bất cứ lúc nào và có khả năng dẫn đến bệnh thận mạn tính".

Triệu chứng điển hình của bệnh ban xuất huyết Schonlein- Henoch bao gồm: ban xuất huyết gồ trên bề mặt da, viêm khớp, tổn thương đường tiêu hóa (đau bụng, xuất huyết tiêu hóa…) và tổn thương thận. Những biểu hiện này có thể diễn tiến từ vài ngày tới vài tuần, trình tự xuất hiện các triệu chứng thay đổi tùy trường hợp. Các tổn thương ngoài thận có thể nặng nhưng thường không để lại hậu quả lâu dài, chỉ có tổn thương tại thận là cần theo dõi suốt đời vì có thể dẫn tới suy thận mạn.

Theo bác sĩ, nguy cơ tổn thương thận sẽ tăng cao ở những trường hợp trẻ trai khởi phát bệnh sau độ tuổi 7-8, khi ban da kéo dài trên 1 tháng, có triệu chứng tiêu hóa nặng và ban tái phát nhiều lần.

Hiện nay, do chưa có thuốc đặc hiệu để phòng ngừa tổn thương thận, các bác sĩ khuyến cáo phụ huynh tuyệt đối không được tự ý điều trị tại nhà khi thấy trẻ có ban. Thay vào đó, cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế có chuyên khoa nhi để được thăm khám. Đặc biệt quan trọng, phụ huynh phải tuân thủ nghiêm ngặt lịch tái khám định kỳ đến ít nhất 6 tháng đầu sau khi khởi bệnh, ngay cả khi trẻ đã khỏe mạnh.

"Việc theo dõi sát và tái khám đúng hẹn là vô cùng quan trọng. Nhiều phụ huynh chủ quan khi thấy con đã hết ban, nhưng tổn thương thận có thể âm thầm phát triển mà không có dấu hiệu rõ ràng", bác sĩ Mỹ Anh kết luận.

Phụ huynh cần đặc biệt cảnh giác và đưa trẻ đến khám ngay khi thấy các dấu hiệu bất thường, tránh tình trạng tự ý điều trị có thể dẫn đến những biến chứng đáng tiếc về sau.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!