Dự án Tổ hợp công nghiệp đường sắt quốc gia có tổng mức đầu tư sơ bộ hơn 17.500 tỷ đồng đã vừa được Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đề xuất đầu tư bằng 100% vốn nhà nước. Mục tiêu hướng đến làm chủ chuỗi sản xuất đầu máy, toa xe và các linh phụ kiện đường sắt. Đây được xem là một trong những tiền đề để phát triển công nghiệp đường sắt phục vụ các hoạt động cải tạo, nâng cấp, xây dựng các dự án đường sắt trong thời gian tới.
Sau khi sáp nhập với chi nhánh xí nghiệp đầu máy Yên Viên, xí nghiệp đầu máy Hà Nội đã được mở rộng quy mô, tập trung nguồn lực đầu tư máy móc chuyên môn hóa cho từng xưởng sản xuất, sửa chữa. Việc hình thành tổ hợp công nghiệp đường sắt được cho sẽ là cơ hội lớn để họ có thể tham gia và nâng cao năng lực.
Ông Nguyễn Ngọc Thắng - Giám đốc Xí nghiệp đầu máy Hà Nội cho hay: "Đây là tiền đề và chúng tôi đang xây dựng cơ sở để sắp tới có thể tiếp cận, làm chủ công nghệ đường sắt tốc độ cao cũng như đường sắt mới trong giai đoạn tới".
Theo đại diện Tổng Công ty đường sắt Việt Nam, tổ hợp có mục tiêu sản xuất trong nước và từng bước nội địa hoá; tiến tới sản xuất một số linh phụ kiện thay thế đối với đường sắt tốc độ cao; nhận chuyển giao công nghệ và sản xuất đầu máy, toa xe cho đường sắt quốc gia có tốc độ dưới 200 km/h hay đường sắt đô thị.
Ông Hoàng Năng Khang - Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty đường sắt Việt Nam cho biết: "Đối với đầu máy, trước tiên chúng tôi sẽ thực hiện lắp ráp, sau đó tiến hành nội địa hoá khoảng 30%. Đối với đường sắt tốc độ cao thì dự kiến sau 2045 dự kiến nội địa hoá trên 50%".
Chuyên gia cho rằng, ngoài đầu máy toa xe là phần cứng thì tổ hợp công nghiệp đường sắt cũng cần đầu tư phát triển phần mềm, hệ thống thông tin tín hiệu để đảm bảo vận hành các dự án đường sắt.
PGS. TS Nguyễn Chỉ Sáng - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp cơ khí Việt Nam cho hay: "Tổ hợp này cần phải có những bàn bạc với các tổng công ty lớn, các tập đoàn lớn để họ đầu tư hệ thống thông tin liên lạc, và điều khiển để làm sao chúng ta có thể phát triển hài hoà, đồng bộ".
Dự án Tổ hợp công nghiệp đường sắt đặt tại huyện Phú Xuyên và Ứng Hòa, TP Hà Nội, quy mô khoảng 250ha. Nếu được cấp có thẩm quyền phê duyệt, dự án sẽ chuẩn bị đầu tư trong 1 năm; triển khai xây dựng trong 3 năm để kịp hoàn thành giai đoạn I vào năm 2029.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!