9 nhóm giải pháp củng cố ngành hàng sầu riêng
Theo Bộ nông nghiệp và môi trường, từ đầu năm đến nay, Việt Nam vẫn là nhà cung cấp sầu riêng lớn thứ hai cho Trung Quốc. Nhưng thị phần sầu riêng của nước ta tại Trung Quốc giảm từ 42% xuống còn 28%. Con số này là lời cảnh báo, nếu không thay đổi thì ngành hàng quan trọng này có thể mất thị trường.
Trên cơ sở Công điện 71 của Thủ tướng Chính phủ sau hội nghị bàn giải pháp tại Đắc Lắk và đàm phán với Hải quan Trung Quốc, ngành nông nghiệp đã đặt ra 9 nhóm giải pháp sẽ triển khai mạnh trong hai tháng tới.
Ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết: "Hệ thống 9 giải pháp đó trong đó có khoa học công nghệ, cơ chế chính sách, rà soát. Chúng tôi đang xây dựng ở Tiền Giang một mô hình về đất nhiễm Cadimi để tổng kết và nhân rộng. Chúng tôi đã chỉ đạo Cục Bảo vệ thực vật trồng trọt rà soát lại tất cả các cơ sở nhập phân bón, cũng như tổ chức thật nghiêm các cơ sở đóng gói để chúng ta có truy xuất từ vùng trồng, mang vào cơ sở đóng gói theo hướng chuyển đổi số".
Ngành nông nghiệp đã đặt ra 9 nhóm giải pháp sẽ triển khai mạnh trong hai tháng tới
Sớm chuẩn hóa ngành sầu riêng
Hiện Đông Nam Bộ đang bước vào vụ thu hoạch sầu riêng kéo dài đến tháng 8. Tây Nguyên dự kiến thu hoạch từ tháng 7 đến tháng 10 tới. Còn Tây Nam Bộ đang vào thời kỳ cuối vụ.
Một trong những điểm hạn chế cần sớm được tháo gỡ đối với ngành sầu riêng của nước ta là chưa có một quy trình sản xuất an toàn và bền vững. Sớm chuẩn hóa quy trình từ khâu sản xuất tới xuất khẩu đang là yêu cầu cấp bách đối với ngành hàng này.
Giống như nhiều bà con trồng sầu riêng tại đây, ông Hùng không khỏi lo lắng trước việc nhiều lô hàng xuất khẩu bị nhiễm Cadimi và Vàng O - hai chất đang bị phía Trung Quốc cấm nhập khẩu.
Ông Nguyễn Đắc Hùng - Xã Nhơn Ái, huyện Phong Điền, TP. Cần Thơ chia sẻ: "Mẫu đất, mẫu nước xét nghiệm và có hướng giúp đỡ bà con, nếu mẫu đất đó nhiễm thì phải làm thế nào để khắc phục. Điều đó nhà chuyên môn mới làm được chứ nông dân không biết".
Ông Nguyễn Văn Thắng - Chủ tịch UBND huyện Phong Điền, TP. Cần Thơ cho biết: "Bộ phận nông nghiệp, trạm khuyến nông kết hợp với các viện trường, nhất là trường Đại học Cần Thơ chọn ra mô hình hướng dẫn cụ thể đối với người trồng sầu riêng cũng như về kỹ thuật canh tác, bón phân hữu cơ để tạo ra trái sầu riêng an toàn".
Một nghịch lý là ngay tại các vùng chuyên canh sầu riêng lại thiếu những trung tâm kiểm nghiệm chất lượng. Và công tác này cũng khá mập mờ, có lúc có nơi có nhiều lô hàng dù đã được kiểm tra nhưng vẫn vi phạm. Trong khi khâu quản lý mã số xuất khẩu đang bị buông lỏng khi việc giả mạo vẫn tiếp diễn.
Ông Nguyễn Tiến Điệp - Giám đốc Hợp tác xã sầu riêng Ông Uyên Điệp Việt Nam nhận định: "Mong muốn của các doanh nghiệp cũng như bà con tới đây sẽ có những trung tâm kiểm định nằm tại các khu vùng nguyên liệu, có những tuyên truyền về kỹ thuật để bà con cùng các doanh nghiệp khắc phục, cái nào đạt thì cho đi, cái nào không đạt thì mình nên dừng lại ở đó và có những chế tại".
Ông Lưu Văn Phi - Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Tiền Giang đưa ra ý kiến: "Các địa phương phải ngồi lại với nhau, để phân tích gốc rễ của vấn đề, từ đó có giải pháp để làm ăn căn cơ, bài bản hơn và chúng ta phải đồng tâm hiệp lực và kiểm soát lẫn nhau".
Ngoài việc sớm chuẩn hóa quy trình bón phân, phun thuốc, kiểm nghiệm, minh bạch thông tin, truy xuất nguồn gốc, một vấn đề căn cơ của ngành hàng sầu riêng là phải quy hoạch lại sản xuất theo chuỗi liên kết, không để gia tăng diện tích ồ ạt và nên đa dạng thêm được nhiều thị trường xuất khẩu.
Sớm chuẩn hóa ngành sầu riêng
Tìm giải pháp kiểm soát Cadimi
Để kiểm soát chất Cadimi trong trái sầu riêng, Chi cục Trồng trọt - Bảo vệ thực vật tỉnh Tiền Giang đang phối hợp với các đơn vị thực hiện thử nghiệm nhiều mô hình khắc phục Cadimi.
Theo đó, Chi cục Trồng trọt - Bảo vệ thực vật tỉnh Tiền Giang đang triển khai thực hiện 6 mô hình trên địa bàn hai huyện có diện tích cây sầu riêng lớn là huyện Cái Bè và Cai Lậy. Tại các mô hình này, sẽ sử dụng các vi sinh vật để cố định lại chất Cadimi giúp cây không hấp thụ, đồng thời trồng các loại cây cỏ hấp thụ chất Cadimi.
Bước đầu, ngành nông nghiệp đã phân tích được các loại phân bón có gốc lân, nhưng không có hàm lượng Cadimi, hoặc hàm lượng dưới mức giới hạn để khuyến cáo nông dân sử dụng thay thế cho những loại phân có hàm lượng Cadimi cao để cách ly, không để Cadimi có trong đất.
Ông Võ Tấn Lợi - Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Tiền Giang cho biết: "Tiến hành được khoảng một tháng nay, đã lấy mẫu đất, mẫu cây, mẫu lá để xét nghiệm. Quá trình làm cần thời gian về lâu dài. Cadimi theo các nhà khoa học nằm sâu dưới đất, muốn thử được, các nhà chuyên môn, nhà khoa học đang nghiên cứu và Hiệp hội đang tiến hành".
Tiền Giang có diện tích sầu riêng khoảng 24.500 ha, cho sản lượng 458.000 tấn, đứng đầu khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Để phục vụ nhu cầu xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, đến nay ngành nông nghiệp địa phương đã hỗ trợ nhà vườn cấp 320 mã số vùng trồng cho gần 12.000 ha sầu riêng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!