Có một loại phong lan cứ đến tháng 3-5 là nở rộ với những chùm hoa xinh xắn màu trắng pha hồng, cánh môi cuộn thành hình phễu có đốm màu tím sẫm ở họng, luôn thu hút hàng đàn ong mật. Ở trạng thái mọc tự nhiên, nó mang tên hoàng thảo dẹt, hoàng thảo cẳng gà, huỳnh thảo, co vàng sào (Thái). Nếu được trồng trên những cành gỗ mục, treo ngoài gió để làm cảnh, nó lại được gọi là lan phi điệp hay phi điệp kép.
Hằng năm, nhân dân ở các tỉnh Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu, Lâm Đồng... thường thu hái, chế biến lan phi điệp và đem bán cho các cửa hàng thu mua dược liệu. Cả cây hái về, cắt bỏ rễ và lá, rửa sạch, ngâm nước, ủ cho mềm, bóc bỏ lớp màng mỏng bên ngoài rồi phơi hoặc sấy khô. Dược liệu là những đoạn thân hơi dẹt, có rãnh dọc, chia nhiều đốt gần sít nhau, phía cuống thuôn hẹp, phía ngọn dày hơn, chất chắc dai, màu vàng tươi.
Cây được dùng trong y học cổ truyền với tên thuốc là thạch hộc hay kẹp thảo. Dược liệu đã chế biến có vị ngọt nhạt, hơi mặn, tính lạnh, không độc, có tác dụng bổ dưỡng, thanh nhiệt, sinh tân dịch, chỉ khát. Thạch hộc được dùng chữa hư lao, sốt nóng, khô cổ, ho, đau họng, khát nước thuộc chứng âm hư, nóng trong, đau lưng, chân tay nhức mỏi, ra mồ hôi trộm, thiểu năng sinh dục ở nam giới, di tinh, đau dạ dày, viêm ruột.
Khi dùng, đồ chín, tẩm rượu, thái nhỏ rồi hãm, sắc, tán bột hoặc làm viên uống. Liều dùng hằng ngày: 8-16 g. Nếu dược liệu nhiều, có thể đem đập giập, cắt nhỏ, nấu với 3-4 lần nước, rồi cô thành cao lỏng (cứ 5 kg dược liệu được 1 lít cao). Ngày uống 4-8 ml chia làm hai lần. Dùng riêng hoặc phối hợp với nhiều vị thuốc khác trong những trường hợp sau:
Chữa lao lực, gầy yếu, ho, sốt nóng: Thạch hộc, khiếm thực mỗi vị 40 g; thục địa, hoài sơn mỗi vị 30 g; tang thầm (quả dâu chín), tỳ giải mỗi vị 20 g. Thục địa chưng cách thủy cho mềm, giã nhuyễn. Các dược liệu khác thái nhỏ, sấy khô, sao vàng, tán rây thành bột mịn, rồi trộn chung với thục địa và mật ong (lượng vừa đủ) để làm viên, mỗi viên 12 g. Ngày uống hai lần với nước đun sôi để nguội. Người lớn mỗi lần 1 viên; trẻ em 3-6 tuổi mỗi lần 1/4 viên; 7-10 tuổi mỗi lần 1/2 viên.
Hoặc: Thạch hộc, đẳng sâm mỗi vị 6 g; mạch môn, ngũ vị tử, cam thảo chích, kỷ tử, ngưu tất, đỗ trọng mỗi vị 4 g. Tất cả sắc với 200 ml nước còn 50 ml, uống làm một lần trong ngày.
Chữa suy nhược thần kinh, chóng mặt, hoa mắt, nhức đầu, ù tai, hay quên, khó ngủ: Thạch hộc, kỷ tử, sa sâm, mạch môn, hạ khô thảo, mẫu lệ mỗi vị 12 g; câu đằng 16 g; trạch tả, địa cốt bì, cúc hoa, táo nhân mỗi vị 8 g. Sắc uống trong ngày.
Hoặc thạch hộc, thục địa, quy bản, kỷ tử, hà thủ ô, đương quy, táo nhân, bá tử nhân, khiếm thực, kim anh, liên nhục mỗi vị 12 g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa nóng trong, người gầy sạm đen, háo khát, thổ huyết: Thạch hộc, sinh địa, thục địa, đan sâm, sa sâm, thiên môn, ngưu tất mỗi vị 16 g; ngũ vị tử 3 g. Sắc uống.
Chữa di, mộng tinh: Thạch hộc 60 g; thục địa 150 g; táo nhục, hoài sơn mỗi vị 95 g; trạch tả, khiếm thực mỗi vị 70 g; tỳ giải 50 g. Thục địa chưng mềm, giã nát cho vào mật ong, đun sôi; các dược liệu khác phơi hoặc sấy khô, tán nhỏ, rây bột mịn. Tất cả trộn đều làm thành hoàn cỡ 8 g. Ngày uống hai lần, mỗi lần 2 hoàn.
Hoặc thạch hộc, kim anh, mạch môn, sa sâm, khiếm thực, liên nhục mỗi vị 12 g; quy bản 8 g. Sắc uống trong ngày.
Chữa tiểu đường: Thạch hộc, kim anh mỗi vị 16 g sắc lấy 100 ml nước. Hoài sơn, củ súng mỗi vị 12 g tán bột mịn. Uống với nước sắc trên làm hai lần trong ngày.
Chữa viêm bàng quang mạn tính: Thạch hộc, sa sâm, thục địa, ngưu tất, vỏ núc nác mỗi vị 12 g; kim ngân hoa 20 g; tỳ giải, mã đề 16 g. Sắc uống ngày một thang.
Chữa nha chu viêm: Thạch hộc, sinh địa, huyền sâm, sa sâm, quy bản, kỷ tử, ngọc trúc, thăng ma mỗi vị 12 g; kim ngân hoa 16 g; bạch thược 8 g. Sắc lấy 200 ml nước đặc, uống một nửa và ngậm một nửa dung dịch.
Hoặc thạch hộc 4 g; chè xanh 2 g hãm với nước sôi dùng uống hoặc súc ngậm trong ngày có tác dụng bổ âm, làm chắc chân răng.