Hai cây táu cổ quý gắn liền với sự tích thiêng liêng của đền Thiên Cổ, nơi thờ vợ chồng thầy giáo Vũ Thê Lang và thục nương Nguyễn Thị Thục, người có công dạy hai công chúa Tiên Dung và Ngọc Hoa, con vua Hùng đời thứ 18.
Hai cây táu cổ thụ, tọa lạc trước đền Thiên Cổ (thôn Hương Lan, xã Trưng Vương, TP Việt Trì, Phú Thọ) nơi thờ vợ chồng thầy giáo Vũ Thê Lang, có niên đại khoảng hơn 2.300 năm, chứa đựng những giá trị vô giá về văn hóa, tâm linh người Việt.
Đền Thiên Cổ nơi thờ vợ chồng thầy giáo Vũ Thê Lang và thục nương Nguyễn Thị Thục.
Trao đổi với PV VTV Times, ông Nguyễn Thiện Ninh (88 tuổi) Thủ từ đền Thiên Cổ cho biết, 2 “cụ” táu có từ thời đại Hùng Vương thứ 18. Khi vợ chồng thầy giáo Vũ Thê Lang mất, người dân địa phương đã chôn cất và lập đền thờ ngay tại làng, cùng với đó trồng 2 cây táu trước đền.
Cây táu bạc có chiều cao 25m, chu vi gốc là 6,1m, đường kính tán rộng tới 27m
Cây táu bạc ra hoa màu trắng nên người dân nơi đây gọi là cây táu bạc. Là cây táu cổ thụ thuộc hàng lâu đời nhất Việt Nam.
Theo ông Ninh, khoảng hơn 500 năm về trước, trong một trận cuồng phong, cây táu hoa vàng đã bị gãy, dân làng thương tiếc có đi tìm giống cây nhưng không được.
Một thời gian sau, xuất hiện cây con mọc trên thân cây mẹ, cành lá xum xuê, nở hoa màu vàng. Đến nay cây táu vàng có chiều cao 21m, chu vi gốc là 4,5m, đường kính tán cây là 30m.
Năm 2014, cây táu bạc bị ảnh hưởng nghiêm trọng do quá trình làm đường dân sinh nên đã xuất hiện tình trạng lão hóa, héo úa, sâu mục đục khoét, thiếu dinh dưỡng, nhiều cành khô và chết dần.
Khi đó, cả dân làng lo lắng, tìm cách chữa trị, mời các nhà khoa học, chuyên gia “cứu cây”. Nhờ cứu kịp thời “cụ táu bạc” đã dần phục hồi và phát triển, nở hoa”, ông Ninh cho biết thêm.
Mỗi năm cứ vào tháng 5 – 9 là mùa thi cử của học sinh, 2 cụ táu lại nở hoa màu vàng, bạc như báo hiệu một mùa thi đã đến.
2 cây táu cổ ở đền Thiên Cổ không chỉ góp thêm cảnh quan cổ kính cho nơi đây, mà còn là chứng nhân lịch sử, văn hóa của dân tộc trong suốt chiều dài hàng ngàn năm qua.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!