Từ ngày 01/03/2025, lực lượng Công an tại Hà Nội và nhiều địa phương trên cả nước đã chuyển sang mô hình hai cấp: Công an thành phố và Công an cấp xã. Mô hình mới không còn công an cấp huyện, hàng nghìn cán bộ chiến sĩ được điều chuyển trực tiếp xuống cơ sở. Sự thay đổi này đã rút ngắn quy trình, nâng cao hiệu quả xử lý công việc và tạo thuận lợi cho người dân.
Trung tá Nguyễn Việt Tú, Đội trưởng Đội Tổ chức Biên chế, Phòng Tổ chức cán bộ, Công an thành phố Hà Nội
"Việc triển khai sắp xếp tổ chức bộ máy của thành phố trong bối cảnh không tổ chức công an cấp huyện đã được Ban Thường vụ Đảng ủy và đồng chí Giám đốc Công an thành phố đặc biệt quan tâm, chỉ đạo sâu sát và quyết liệt đối với các đơn vị trực thuộc trong quá trình thực hiện. Công an thành phố xác định đây là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, với mục tiêu tổ chức bộ máy theo mô hình mới phải bảo đảm thực hiện một cách nhanh gọn, liên tục, không gián đoạn và không làm ảnh hưởng đến hoạt động thường xuyên của các đơn vị cũng như công tác bảo đảm an ninh, trật tự trên toàn địa bàn", Trung tá Nguyễn Việt Tú, Đội trưởng Đội Tổ chức Biên chế, Phòng Tổ chức cán bộ, Công an thành phố Hà Nội cho biết.
Thay vì phải lên cấp huyện để giải quyết thủ tục hành chính như trước, nay người dân chỉ cần đến công an cấp xã nơi cư trú. Việc cắt giảm trung gian không chỉ giảm thời gian chờ đợi mà còn giúp bộ máy công an tinh gọn, linh hoạt hơn.
"Việc bỏ cấp trung gian còn giúp tinh gọn bộ máy, đặc biệt trong giải quyết thủ tục hành chính cho người dân trên nhiều lĩnh vực như đăng ký xe, cấp căn cước công dân, quản lý cư trú. Trước đây, để thực hiện một số thủ tục hành chính, người dân phải đến công an cấp huyện. Nay, khi không còn tổ chức công an cấp huyện, mọi thủ tục đều được giải quyết tại công an cấp xã nơi người dân đang sinh sống, góp phần cắt giảm các bước trung gian, rút ngắn quy trình và thời gian giải quyết công việc", Trung tá Tú chia sẻ.
Trên thực tế, công an cấp xã hiện đang đảm nhận ba nhóm nhiệm vụ lớn: tham mưu công tác bảo đảm an ninh trật tự, tổ chức thực hiện quản lý nhà nước về an ninh trật tự, và trực tiếp tham gia đấu tranh phòng chống tội phạm. "Thứ nhất, công an cấp xã có nhiệm vụ tham mưu cho lãnh đạo thành phố, Đảng ủy, Ủy ban nhân dân cấp xã và công an cấp trên về công tác bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn; đấu tranh phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật. Thứ hai, tổ chức thực hiện công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự trên địa bàn theo quy định của pháp luật và hướng dẫn của Bộ Công an. Thứ ba, trực tiếp tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật xảy ra trên địa bàn được phân công phụ trách", Trung tá Tú nêu rõ.
Để bảo đảm lực lượng cho công an cấp xã, Công an thành phố Hà Nội đã tiến hành bổ sung hàng nghìn cán bộ từ các phòng nghiệp vụ và công an cấp huyện trước đây. Lực lượng này nhanh chóng bắt tay vào xử lý công việc, đảm bảo không để gián đoạn hoạt động thường xuyên. "Từ khi chuyển giao một số nhiệm vụ về cho công an cấp xã, đồng chí Giám đốc Công an thành phố đã chỉ đạo xây dựng kế hoạch tăng cường lực lượng, bổ sung hàng nghìn cán bộ từ công an cấp huyện cũ cũng như từ các phòng nghiệp vụ về cho công an cấp xã, nhằm bảo đảm đủ biên chế để xử lý tất cả công việc ngay từ cơ sở", Trung tá Tú cho biết.
Trải qua hơn ba tháng vận hành, mô hình hai cấp cho thấy hiệu quả rõ rệt. Nhiều vụ việc liên quan đến an ninh trật tự được xử lý từ sớm, từ xa, ngay tại cơ sở. "Có thể khẳng định rằng, sau khi giải thể công an cấp huyện, tình hình an ninh trật tự trên địa bàn vẫn được duy trì ổn định. Công an cấp xã tiếp tục hoạt động hiệu quả, nhiều vụ việc liên quan đến an ninh trật tự đã được xử lý kịp thời ngay từ sớm, từ xa, góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa", Trung tá Tú nhận định.
Công an xã Mê Linh, huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội là một trong những đơn vị sớm triển khai mô hình mới. Theo ghi nhận, người dân đến làm thủ tục không phải di chuyển xa, được hướng dẫn tận tình và hài lòng với kết quả giải quyết nhanh chóng. Không chỉ cải thiện hiệu quả hành chính, mô hình hai cấp còn giúp nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, hướng tới nền hành chính phục vụ thay vì quản lý đơn thuần. Đây cũng là tinh thần mà chính quyền Thủ đô đang theo đuổi.
"Từ khi thành phố triển khai sắp xếp tổ chức bộ máy theo mô hình hai cấp công an, tổ chức bộ máy của Công an thành phố đã được vận hành trơn tru và hiệu quả. Bộ máy được tinh gọn, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả, không xảy ra tình trạng gián đoạn hay ngắt quãng trong các lĩnh vực công tác. Công tác bảo đảm trật tự trên địa bàn Thủ đô cũng được thực hiện tốt hơn", Trung tá Tú nhấn mạnh.
Từ kinh nghiệm Hà Nội, có thể rút ra nhiều bài học cho việc sắp xếp đơn vị hành chính và vận hành mô hình chính quyền hai cấp tại các địa phương khác. Việc phân định rõ chức năng, nâng cao năng lực cán bộ và đẩy mạnh chuyển đổi số là những điều kiện tiên quyết để mô hình mới phát huy hiệu quả.
"Theo quan điểm của cá nhân tôi, từ những thuận lợi và kết quả thực tiễn đạt được trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy của Công an thành phố Hà Nội theo hai cấp, nếu tiếp tục áp dụng mô hình tổ chức chính quyền hai cấp tại Thủ đô thì chắc chắn sẽ tạo ra hiệu quả hoạt động tốt hơn so với hiện nay. Tôi cho rằng, chủ trương của Đảng và Nhà nước về việc tổ chức chính quyền hai cấp tại địa phương là hoàn toàn đúng đắn, kịp thời, mang tính ưu việt và chắc chắn sẽ nhận được sự đồng thuận, ủng hộ cao từ phía nhân dân", Trung tá Tú nhận định.
Mô hình công an hai cấp đã bước đầu khẳng định tính đúng đắn, đồng thời cho thấy nếu được tổ chức chặt chẽ, phân quyền rõ ràng và ứng dụng công nghệ tốt, hoàn toàn có thể mang lại hiệu quả phục vụ người dân ngay từ cấp cơ sở.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!