Từ 1/1/2030, tất cả xe máy và xe gắn máy lưu thông tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh sẽ phải đạt ít nhất mức 2 về khí thải. (Ảnh minh họa - Ảnh: NLĐ)
Đây là nội dung quan trọng trong dự thảo mới nhất về lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy lưu hành tại Việt Nam vừa được Bộ Nông nghiệp và Môi trường công bố.
Theo dự thảo, thời gian kiểm định khí thải chính thức sẽ lùi đến ngày 1/7/2027, nhằm tạo thêm thời gian chuẩn bị cho người dân và các địa phương. Tuy nhiên, với Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, nhiều quy định sẽ được siết chặt hơn.
Các đô thị lớn khác như Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và Huế, thời điểm bắt đầu kiểm định khí thải xe máy dự kiến sẽ triển khai từ ngày 1/7/2028.
Với các tỉnh, thành phố còn lại ở trên cả nước, thời điểm áp dụng quy định kiểm định khí thải được ấn định vào ngày 1/7/2030, nhưng vẫn "mở" khả năng cho các địa phương được chủ động điều chỉnh sớm hơn, tùy theo điều kiện thực tế.
Lý giải về việc điều chỉnh lộ trình kiểm định khí thải xe máy trên, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết việc điều chỉnh trên nhằm đảm bảo sự đồng thuận và tạo điều kiện để người dân không bị động trong quá trình thực hiện chính sách.
Dù vậy, các đô thị lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh vẫn sẽ là nơi đi đầu trong việc siết quản lý phát thải.
Đáng chú ý, từ 1/1/2030, tất cả xe máy và xe gắn máy lưu thông tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh sẽ phải đạt ít nhất mức 2 về khí thải. Đây là bước điều chỉnh quan trọng so với dự thảo cũ, vốn dự kiến áp dụng từ năm 2032.
Đối với "vùng phát thải thấp" theo quy định của Luật Thủ đô, theo đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các phương tiện tham gia giao thông bắt buộc phải đáp ứng mức khí thải theo nghị quyết riêng của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội.
Quy định trên đồng nghĩa với việc các phương tiện sẽ không chỉ phải kiểm định, mà chất lượng khí thải phương tiện cũng sẽ là tiêu chí quyết định phạm vi lưu thông.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đơn vị này sẽ ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, hướng dẫn các địa phương tổ chức thực hiện và nghiên cứu nâng cao tiêu chuẩn khí thải trong tương lai.
Bộ Xây dựng giữ vai trò kiểm tra, chứng nhận và giám sát các cơ sở kiểm định khí thải, đồng thời quy định dấu hiệu nhận biết phương tiện đạt các mức khí thải khác nhau, tạo cơ sở cho việc quản lý lưu thông tại các khu vực đô thị khác nhau.
Bộ Công Thương có trách nhiệm bảo đảm nguồn cung nhiên liệu phù hợp với tiêu chuẩn khí thải mới. Bộ Công an sẽ phối hợp trong việc chia sẻ dữ liệu kiểm định và hỗ trợ công tác giám sát thực thi.
Thống kê cho thấy, Việt Nam hiện có khoảng 70 triệu mô tô và xe gắn máy đang lưu hành. Việc kiểm soát khí thải được kỳ vọng sẽ góp phần đáng kể trong việc cải thiện chất lượng không khí, một trong những thách thức lớn của các đô thị hiện nay.
Phân loại phương tiện theo năm sản xuất
Dự thảo phân định rõ các mức khí thải áp dụng theo năm sản xuất của phương tiện. Cụ thể:
Xe mô tô sản xuất trước năm 2008: Áp dụng mức 1.
Xe mô tô sản xuất từ 2008 đến 2016: Áp dụng mức 2.
Xe mô tô sản xuất từ 2017 đến 30/6/2026: Áp dụng mức 3.
Xe mô tô sản xuất sau 1/7/2026: Áp dụng mức 4.
Đối với xe gắn máy, các mốc thời gian tương ứng như sau:
Trước 2016: Áp dụng mức 1.
Từ 2017 đến 30/6/2027: Áp dụng mức 2.
Từ 1/7/2027 trở đi: Áp dụng mức 4.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!