Theo phản ánh của người dân xã Đồng Chum, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình, tại khu vực lòng suối Nhạp, một nhóm đối tượng đang tiến hành khai thác cát sỏi bằng phương tiện cơ giới hạng nặng như máy cẩu, máy xúc, đưa trực tiếp lên các xe tải từ 7 đến 10 m3 để vận chuyển đi tiêu thụ. Hoạt động này đã kéo dài liên tục trong nhiều tháng qua, bất kể ngày đêm.
Các đối tượng sử dụng máy xúc để trực tiếp khai thác cát trái phép
"Địa phương này có một số người khai thác khoáng sản từ mấy năm nay rồi. Họ dùng máy múc khoét sâu vào lòng suối, lòng sông để lấy cát, ban đêm thì xúc, sáng ra là xe tải chở đi. Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị lên chính quyền nhưng chẳng ai làm gì cả. Họ làm kiểu cá nhân. Chúng tôi không biết ai đang bảo kê cho họ mà họ làm công khai vậy", một người dân sinh sống lâu năm tại xã Đồng Chum, chia sẻ trong tâm trạng đầy bức xúc.
Dọc theo tuyến suối, dễ dàng bắt gặp dấu vết khai thác: Lòng suối bị đào xới, móc rỗng; đất hai bên bờ bị xói lở nghiêm trọng; nhiều ruộng lúa của người dân ven suối cách điểm khai thác chỉ khoảng 300m đã bị lũ cuốn trôi. Theo ghi nhận của phóng viên, mỗi ngày, ước tính có khoảng trên 10 chuyến xe tải chở cát rời khỏi khu vực, để lại phía sau là nỗi lo mất đất, mất sinh kế của người dân.
Nhiều phương tiện ô tô cơ giới được huy động để chở cát ra khu vực khai thác trái phép
"Trước đây nhà tôi có một khoảnh ruộng ngay dưới khu vực đó. Họ cho máy xúc xuống múc cát cả ngày cả đêm. Gần đây có lần Công an tỉnh xuống, lập biên bản cả đống cát hơn 3.000 mét khối. Nhưng chỉ được vài hôm, giờ đống cát ấy cũng biến mất, không ai biết bị dọn đi đâu. Người dân sống ở đầu bãi đá cũng phản ánh liên tục, xe tải chạy rầm rầm suốt đêm, nhất là những nhà ở sát đường, không ai ngủ được", người dân khác tại xã Đồng Chum cho biết.
Trao đổi với phóng viên Thời báo VTV, đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hòa Bình khẳng định: Khu vực suối Nhạp, xã Đồng Chum hiện chưa được UBND tỉnh cấp phép cho bất kỳ đơn vị nào khai thác cát sỏi. Điều này có nghĩa là toàn bộ hoạt động đang diễn ra tại đây đều là trái phép. Sau khi nhận được phản ánh từ phía báo chí, lãnh đạo sở đã trao đổi trực tiếp với lãnh đạo UBND huyện Đà Bắc để có phương án xử lý.
Việc khai thác cát trái phép diễn ra cả ngày lẫn đêm ở suối Nhạp
Quá trình khai thác cát trái phép, luôn có từ 3 - 4 đối tượng trực tại lòng suối để giám sát, cảnh giới
"Sở sẽ tham mưu để UBND tỉnh ban hành chỉ đạo yêu cầu các địa phương, đặc biệt là các xã có địa bàn giáp ranh hoặc tiềm ẩn nguy cơ khai thác trái phép, phải nâng cao trách nhiệm trong quản lý tài nguyên khoáng sản, xử lý nghiêm mọi trường hợp vi phạm", ông Nguyễn Phương Đông, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hòa Bình cho biết.
Lí giải về hiện tượng này, ông Đào Tiến Quyết, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Đà Bắc nhận định: "Trong bối cảnh giá vật liệu xây dựng tăng cao, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép có thể sẽ còn diễn biến phức tạp. Do đó, nếu địa bàn nào để xảy ra tình trạng này kéo dài, người đứng đầu chính quyền cấp xã phải chịu trách nhiệm trước UBND huyện".
Khu vực bãi cát ở giữa trước đây là ruộng lúa của người dân xã Đồng Chum
Cũng theo ông Quyết, thông qua các hình ảnh và thông tin do phóng viên cung cấp, UBND huyện có thể khẳng định đây là điểm khai thác khoáng sản không được cấp phép. Trước tình hình này, UBND huyện đã ban hành văn bản yêu cầu các xã tăng cường kiểm tra, đặc biệt là các khu vực dễ phát sinh vi phạm như giáp suối hoặc có đường vận chuyển thuận tiện.
"Mọi tài sản, sản phẩm, lợi ích thu được từ việc khai thác trái phép sẽ bị tịch thu toàn bộ. Chúng tôi cam kết phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để xử lý triệt để, tránh ảnh hưởng đến đời sống người dân và môi trường tự nhiên tại địa phương", ông Quyết cho biết thêm.
Theo UBND huyện Đà Bắc, UBND cấp xã có trách nhiệm phát hiện, lập biên bản và xử phạt vi phạm hành chính đối với các trường hợp khai thác trái phép. Nếu vượt quá thẩm quyền, phải báo cáo lên UBND huyện hoặc Sở Tài nguyên để xử lý. Trong trường hợp đã bị xử phạt mà vẫn tái phạm, cơ quan chức năng sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!