Tại Quảng Ngãi, mặc dù dự án chưa được phê duyệt chủ trương đầu tư, chưa tiến hành thu hồi đất nhưng chỉ dựa vào cột mốc cắm từ nhiều năm trước, hàng chục km dọc theo tuyến dự án cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum đang được người dân đổ xô trồng cây huỳnh đàn (còn gọi là gỗ sưa) để chờ đền bù.
Không chỉ trồng trên rẫy, trên đất nhà mình, nhiều người còn lấn chiếm đường bộ, hành lang đường bộ để trồng cây. Thậm chí, ở huyện Ba Tơ, Quảng Ngãi còn có nghề mới là nghề nhân giống cây huỳnh đàn. Thương lái cung cấp cây giống, nông dân trồng. Chờ khi được đền bù thì sẽ chia theo tỷ lệ 7 - 3 hoặc 5 - 5. Nhiều hecta cây huỳnh đàn đã trồng trong gần 1 tháng qua.
Tại xã Vĩnh Cường, huyện Thanh Hà (Hải Dương), thông tin về dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng còn chưa chính thức cắm mốc, chưa có quyết định thu hồi đất hay bồi thường giải phóng mặt bằng, nhưng nhiều ngôi nhà mới vẫn liên tục mọc lên. Theo ghi nhận, chỉ trong thời gian ngắn đã có hàng chục công trình diện tích từ 100 đến hơn 1.000m², cao 1–3 tầng được xây dựng ồ ạt.
Điểm chung là tất cả các hộ xây dựng đều có sổ đỏ từ trước, nhưng các giấy tờ này không phân định rạch ròi đâu là đất ở, đâu là đất canh tác – tạo ra “kẽ hở” khiến chính quyền xã khó xử lý.
Đến thời điểm này UBND huyện Thanh Hà mới dự kiến có trên 100 hộ có đất ở trong diện thu hồi, giải phóng mặt bằng phục vụ dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Huyện đã có văn bản chỉ đạo các xã tăng cường công tác quản lý mặt bằng trong phạm vi thực hiện dự án quan trọng này. Đồng thời khuyến cáo việc người dân xây dựng các công trình nhằm mục đích đón cơ hội được bồi thường, tái định cư sẽ gây khó khăn cho công tác giải phóng mặt bằng, dễ phát sinh đơn thư khiếu nại.
Hiện tượng người dân xây dựng, cơi nới nhà cửa trước thông tin Dự án đường sắt chạy qua địa bàn xã Vĩnh Cường vẫn còn tiếp diễn. Vấn đề đặt ra lúc này là phải nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền và quản lý địa bàn. Vì không chỉ có huyện Thanh Hà, dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội- Hải Phòng có tổng chiều dài gần 400 km cũng sẽ chạy qua các huyện Cẩm Giàng, Bình Giang, Gia Lộc, Tứ Kỳ và nhiều địa phương khác.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!