Hướng tới đô thị sinh thái ven biển
Cần Giờ là huyện duy nhất của TP Hồ Chí Minh giáp biển, sở hữu hệ sinh thái rừng ngập mặn được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. Với tiềm năng sinh thái quý giá cùng vị trí chiến lược, Nghị quyết 12 của Thành ủy TP Hồ Chí Minh đã xác định phát triển Cần Giờ thành đô thị sinh thái ven biển đến năm 2030.
Ngày 4/6/2025, UBND TP Hồ Chí Minh ban hành Chương trình hành động "Vì một Cần Giờ Xanh", đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chiến lược phát triển địa phương. Đây là kết quả của gần hai năm phối hợp giữa huyện, Viện Nghiên cứu Phát triển thành phố và các sở ngành. Cần Giờ được kỳ vọng trở thành "cực tăng trưởng mới" trong chiến lược tăng trưởng xanh, hướng đến phát thải ròng bằng 0 vào năm 2035 – sớm hơn 15 năm so với cam kết của Việt Nam.
Hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ
Ba trụ cột chiến lược: năng lượng sạch, giao thông xanh, sinh thái bền vững
Để hiện thực hóa mục tiêu, huyện đang triển khai đồng loạt các giải pháp trọng điểm.
Thứ nhất, phát triển năng lượng sạch. Cần Giờ đã đề xuất thí điểm lắp đặt điện mặt trời áp mái tại 25 trụ sở công, với tổng diện tích hơn 40.000 m². Ngoài ra, huyện đang xúc tiến các dự án điện gió ngoài khơi có quy mô lên đến 2.000 MW, tổng vốn đầu tư hơn 70.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, các dự án này hiện đang chờ được đưa vào Quy hoạch điện VIII mới có thể triển khai.
Thứ hai, chuyển đổi phương tiện giao thông. Huyện đang xây dựng đề án chuyển đổi toàn diện phương tiện chạy nhiên liệu hóa thạch sang xe điện, bắt đầu từ các xe công, xe buýt và người dân tại xã đảo Thạnh An. Dự kiến, đến năm 2030, gần 100% phương tiện công và một phần lớn phương tiện cá nhân sẽ được chuyển sang chạy điện.
Thứ ba, bảo tồn hệ sinh thái rừng ngập mặn. Công tác bảo vệ và trồng mới rừng phòng hộ được triển khai đồng loạt với diện tích hơn 610 ha. Huyện cũng xúc tiến thủ tục để đề cử Rừng phòng hộ Cần Giờ trở thành khu Ramsar, nhằm nâng cao vị thế và giá trị sinh thái khu vực.
Những thách thức khi chuyển đổi xanh
Dù quyết tâm cao, quá trình chuyển đổi xanh tại Cần Giờ vẫn gặp không ít khó khăn. Theo ông Võ Hữu Thắng, Phó chủ tịch UBND huyện Cần Giờ, địa phương hiện chưa có khung pháp lý cụ thể cho việc lắp đặt trạm sạc, chưa rõ chủ thể chịu trách nhiệm đầu tư hạ tầng xe điện, thiếu chính sách ưu đãi, hỗ trợ người dân chuyển đổi phương tiện. Một số dòng xe điện chuyên dụng (xe bán tải, xe tải nhỏ, xe vệ sinh...) chưa phổ biến trên thị trường. Việc bảo dưỡng, sửa chữa xe điện cũng là thách thức khi huyện chưa có cơ sở kỹ thuật chuyên biệt.
Mô hình "Làng xanh" – giải pháp đột phá được nêu trong chương trình hành động – đến nay vẫn chưa có tiêu chí cụ thể để triển khai. Bên cạnh đó, thay đổi mô hình tổ chức hành chính (từ cấp huyện sang thành phố trực thuộc TP Hồ Chí Minh) có thể làm gián đoạn quá trình phối hợp triển khai.
Công nhân tuần tra, bảo vệ rừng ngập mặn Cần Giờ
Tuy vậy, quá trình "xanh hóa" Cần Giờ đang nhận được tín hiệu tích cực từ cộng đồng và doanh nghiệp. Hiện, 100% chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, toàn bộ tuyến đường chính đạt chuẩn văn minh – mỹ quan. Xã Thạnh An đang thực hiện chương trình không sử dụng túi nilon. Huyện cũng đã hoàn tất kế hoạch xây dựng lò đốt rác hiện đại tại xã An Thới Đông.
Về du lịch, 6 tháng đầu năm 2025, Cần Giờ đón hơn 2,5 triệu lượt khách – tăng gần 9% so với cùng kỳ năm trước. Tổng doanh thu đạt hơn 2.100 tỷ đồng, chủ yếu đến từ các điểm du lịch sinh thái và trải nghiệm. Cần Giờ cũng đang phối hợp với Sở Du lịch xây dựng Đề án phát triển du lịch bền vững tại các điểm đến như ấp Thiềng Liềng, Vàm Sát...
Với lợi thế đặc thù, chính sách rõ ràng và cam kết mạnh mẽ từ chính quyền, Cần Giờ có cơ hội trở thành địa phương tiên phong trong chuyển đổi xanh, góp phần hiện thực hóa chiến lược tăng trưởng bền vững của TP Hồ Chí Minh.
Theo địa phương, nếu được tháo gỡ kịp thời các vướng mắc pháp lý và hạ tầng, Cần Giờ hoàn toàn có thể trở thành hình mẫu về đô thị sinh thái ven biển – nơi phát triển kinh tế không đánh đổi môi trường, mà sống hài hòa với tự nhiên.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!