Lễ trao Giải thưởng thiếu nhi Dế Mèn lần thứ 6 - năm 2025 vừa được Báo Thể thao và Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) tổ chức tại Hà Nội vào chiều 28/5.
Hạng mục quan trọng nhất - Giải Hiệp sĩ Dế Mèn được trao cho nhạc sĩ Phạm Tuyên vì đã cống hiến cả cuộc đời và sự nghiệp cho thiếu nhi, với những tác phẩm âm nhạc vượt thời gian, trong đó có cuốn “Về quê - Khúc đồng dao của bé” (đồng tác giả - con gái nhạc sĩ, Phạm Hồng Tuyến).
Nhạc sĩ Phạm Tuyên (thứ 2, từ phải sang) nhận danh hiệu “Hiệp sĩ Dế Mèn”, tôn vinh những đóng góp của ông cho âm nhạc thiếu nhi Việt Nam (Ảnh: Ban tổ chức).
"Về quê - Khúc đồng dao của bé" được chọn thể hiện bằng hình thức sách đa phương tiện, kết hợp giữa kể chuyện, âm nhạc, minh họa và mã QR để nghe nhạc, nghe kể chuyện - tạo thành trải nghiệm liên hoàn phong phú, hấp dẫn cho trẻ nhỏ.
Nhạc sĩ Phạm Tuyên (sinh năm 1930) là một trong những tên tuổi lớn của nền âm nhạc Việt Nam hiện đại. Trong hơn 700 ca khúc để lại dấu ấn sâu đậm trong đời sống âm nhạc Việt Nam, nhạc sỹ Phạm Tuyên có hơn 200 bài viết cho thiếu nhi.
Các ca khúc của ông như "Chiếc đèn ông sao", "Cánh én tuổi thơ", "Trường cháu là trường mầm non", "Chú voi con ở Bản Đôn", "Tiến lên đoàn viên"… đã trở thành những ca khúc thiếu nhi kinh điển của nền âm nhạc Việt Nam, sống mãi trong ký ức của nhiều thế hệ.
Vào năm 2013, ông đã xác lập kỷ lục “Nhạc sĩ sáng tác nhiều ca khúc về thiếu nhi được phổ biến rộng rãi nhất” do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận.
Chia sẻ tại lễ trao giải, Nhà thơ Trần Đăng Khoa, Chủ tịch Hội đồng Giám khảo nhận định: “Nhạc sĩ Phạm Tuyên là một nhạc sĩ lớn. Ông là một cây đại thụ trong nền âm nhạc Việt Nam.
Nhạc sĩ Phạm Tuyên dõi theo sự trưởng thành của các em nhỏ một cách sát sao bằng âm nhạc. Ông nâng niu các em từ khi các em còn nằm trong lòng mẹ, cho đến lúc đi nhà trẻ, đến trường mầm non, vào lớp một, vào Đội, từng bước trưởng thành, đến lúc giã từ tuổi khăn quàng đỏ để “Tiến lên Đoàn viên”... Có thể nói, đó là một cuốn “từ điển bách khoa bằng âm nhạc về mọi trạng huống, mọi cung bậc tình cảm trong thế giới tâm hồn các em”. Bằng những cống hiến cả đời và sự nghiệp cho thiếu nhi với những tác phẩm âm nhạc vượt thời gian, nhạc sĩ Phạm Tuyên xứng đáng với danh hiệu “Hiệp sĩ Dế Mèn”.
Các tác giả nhận giải Khát vọng Dế Mèn
Bên cạnh Giải thưởng lớn, 5 giải Khát vọng Dế Mèn năm nay đã vinh danh những tác phẩm nổi bật thuộc nhiều thể loại, từ văn học, mỹ thuật đến âm nhạc như: Bộ tranh của họa sĩ nhí Phạm Hải Nguyên (13 tuổi, Lạng Sơn); tập thơ Có một trái đất phẳng trong mắt em của Lý Thăng Long; truyện dài Cuốn cổ thư của một mẫu thần của Nguyễn Hoàng Diệu Thủy; 2 tập truyện thiếu nhi Từ những ruộng rau ở nông trại Cúc Cu và Những thứ bạn dùng để lấp một cái hố của Dy Duyên; truyện thiếu nhi Trang trại cuối rừng của Phạm Công Luận.
Ban tổ chức cũng trao chứng nhận lọt vào vòng chung khảo cho các tác giả, tác phẩm: Bản thảo truyện dài 120 năm lưu lạc của rùa xám đen Hy Lạp của tác giả Đặng Chương Ngạn; bản thảo tập thơ À ơi của tác giả Vũ Thị Thanh Tâm, minh họa: Windy Trúc Hoàng; truyện tranh Cuộc phiêu lưu của thuyền trưởng Sinbad: Đại chiến nàng tiên cá của nghệ sĩ Quang Thảo và Comicola Studio, Nhà xuất bản Dân trí; truyện vừa Khu tập thể đường tàu của tác giả Đặng Ngọc Hưng, Nhà xuất bản Trẻ.
Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn do báo Thể thao và Văn hóa (TTXVN) sáng lập và tổ chức thường niên từ năm 2020 nhằm trao cho các sáng tác, trình diễn nghệ thuật xuất sắc "của thiếu nhi" (thiếu nhi là chủ thể sáng tạo) hoặc "vì thiếu nhi" (thiếu nhi là đối tượng phục vụ), bao gồm 1 Giải thưởng Lớn mang tên Hiệp sĩ Dế Mèn (Cricket Knight), các giải đồng hạng mang tên Khát vọng Dế Mèn (Cricket Desire), cùng một số Tặng thưởng của Hội đồng Giám khảo, tùy theo tình hình thực tiễn mỗi mùa giải.
Mùa giải năm 2025, Ban Tổ chức mời nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung làm Đại sứ Truyền cảm hứng của Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn với mong muốn cổ vũ, động viên và lan tỏa hơn nữa những sáng tạo nghệ thuật đặc sắc của thiếu nhi và vì thiếu nhi, góp phần làm phong phú cho đời sống văn hóa, nâng cao thị hiếu, thẩm mỹ cho các em.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!