Theo thống kê tại Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ (TP. HCM), cứ 100 sản phụ mang thai lần đầu thì có một trường hợp thai nhi bị dị tật tim; 100 sản phụ mang thai lần 2 thì sẽ có từ 2-6 thai nhi bị dị tật tim. Đặc biệt, tỷ lệ này còn tăng 20-30% nếu trong gia đình có từ 2 người dị tật tim bẩm sinh trở lên.
Dị tật tim có thể khiến trẻ tử vong sau sinh trong thời gian rất ngắn hoặc làm cho chất lượng cuộc sống của trẻ sau này bị giảm sút nghiêm trọng, quá trình chăm sóc rất khó khăn. Vì thế, có thể nói đây là một căn bệnh nguy hiểm, nằm trong danh sách các bệnh báo động đỏ mà tất cả các bậc phụ huynh cần quan tâm.
Mặc dù vậy, 50% số các trẻ dị tật tim không xác định được nguyên nhân, số còn lại là do di truyền và tác động của môi trường. Tuy nhiên, cha mẹ trẻ có thể kiểm tra chặt chẽ để phòng tránh từ khi mang thai hoặc tìm đến các phương pháp phẫu thuật, chữa trị tiên tiến như phẫu thuật qua tâm nhĩ phải và động mạch phổi.
Chi phí mỗi ca phẫu thuật tim bẩm sinh khoảng hơn 40 triệu đồng. Khoản chi phí này là vấn đề lớn đối với những gia đình nghèo có con không may mắc bệnh. Từ đó, chương trình Trái tim cho em đã ra đời với mong muốn giúp đỡ, mang lại tương lai tươi sáng cho những gia đình có trẻ bị tim bẩm sinh. Giai đoạn 2007 - 2015, với 90 tỷ đồng được quyên góp, chương trình đã phẫu thuật cho hơn 2.700 trẻ em nghèo mắc bệnh tim bẩm sinh. Dự kiến, trong giai đoạn 2015 - 2020, chương trình sẽ tiếp tục mổ cho 3.000 trẻ bị bệnh.
Để giúp bạn đọc hiểu hơn về bệnh tim bẩm sinh ở trẻ nhỏ, chương trình Trái tim cho em sẽ tổ chức buổi giao lưu trực tuyến với sự tham gia của 2 bác sĩ hàng đầu trong lĩnh vực tim mạch: PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu (Phó Giám đốc Trung tâm tim mạch bệnh viện Đại học Y Hà Nội) và Thạc sĩ - bác sĩ Trần Đắc Đại (Phó khoa Tim nhi, Trung tâm Tim mạch bệnh viện E Hà Nội).
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu
ThS. BS. Trần Đắc Đại (thứ 2 từ trái sang)
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!
Lê Hà Anh
15:22 ngày 25/11/2015
Xin chào chuyên gia, tôi năm nay 23 tuổi và mới sinh cháu đầu được 8 tháng. Gần đây, khi bú mẹ, cháu thường có biểu hiện khò khè, thở nhanh, bú kém và tôi để ý thấy lồng ngực cháu bị rút lõm khi hít vào. Đây có phải là dấu hiệu của tim bẩm sinh không? Làm thế nào để phân biệt sớm bệnh tim bẩm sinh với các dấu hiệu của bệnh hô hấp thông thường vì 2 tháng trước cháu cháu từng phải nhập viện vị bệnh hô hấp?
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: Theo mô tả, bệnh hô hấp có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm phế quản, viêm phổi. Tuy nhiên có thể hậu quả của bệnh tim bẩm sinh sẽ làm tăng lượng máu lên phổi, dễ gây nhiễm trùng. Cha mẹ cần cảnh giác với những dấu hiệu này. Nếu nghi ngờ cháu khó thở nhiều lần, bạn có thể đưa cháu đến bệnh viện chuyên khoa để bác sĩ thăm khám sớm.
Hoàng Thông
15:22 ngày 25/11/2015
Thưa ThS.BS Trần Đắc Đại, theo ông, có những biện pháp nào làm giảm nguy cơ mắc bệnh TBS ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ? Ông có lời khuyên gì dành cho chị em phụ nữ trước và trong giai đoạn mang thai không?
Để giảm nguy cơ mắc tim bẩm sinh, lời khuyên dành cho các chị em là: chuẩn bị thai nghén tốt, tiêm chủng đầy đủ. Đối với người mẹ làm việc trong môi trường độc hại, tiếp xúc với các hóa chất gây hại thì nên dừng việc dùng thuốc trước khi có thai. Nếu khi có thai rồi thì phòng bệnh bằng lộ trình theo dõi, quản lí thai nhi, quan trọng nhất là tuần 10-13. Người mẹ nên khám, siêu âm, test, xác định thai có bị dị tật không. Tuần 18-24 khi thai đủ trọng lượng, bác sĩ đỡ phát hiện nhầm, nếu phát hiện dị tật thì đó vẫn là thai nhi chứ chưa phải đứa trẻ sinh ra,. Ngoài ra mẹ theo dõi sức khỏe ở các trung tâm lớn (phụ sản TW) để có những lời khuyên nhất định.
Đoàn Thúy Anh
15:46 ngày 25/11/2015
Thưa ThS.BS Trần Đắc Đại, trong quá trình công tác tại Trung tâm tim mạch bệnh viện E, chắc chắn ông đã gặp và điều trị cho rất nhiều trường hợp trẻ em bị TBS, đặc biệt, ông và đoàn bác sĩ của bệnh viện E còn có những chuyến khám nhân đạo cho các bệnh nhân nhi tại các tỉnh vùng sâu, vùng xa. Ông có thể chia sẻ 1 kỷ niệm đáng nhớ được không ạ?
Kỉ niệm của tôi chủ yếu là thăm khám cho các trẻ em nghèo ở vùng sâu vùng xa, hoàn cảnh khó khăn, không có điều kiện phát hiện bệnh sớm. Tuy nhiên, các em cũng rất hợp tác trong phối hợp chữa trị.
Đỗ Thị Thắm
15:46 ngày 25/11/2015
Xin kính chào các chuyên gia! Em năm nay 29 tuổi, đang mang thai con đầu được 31 tuần. Kết quả siêu âm 3D tuần 31: Tim 4 buồng: Bình thường, Thông liên thất: 4,6mm. Các chỉ số động mạch chủ, động mạch phổi, phổi 2 bên: đều bình thường. Thai 31 tuần tương đương 29 tuần. Qua thăm khám phát hiện tử cung đôi, 2 tử cung riêng biệt gần bằng nhau. Đã tiêm phòng mũi tổng hợp rubella- sởi- quai bị và thủy đậu từ tháng 1/2013 Trong 3 tháng đầu mang thai không bị ốm sốt, sức khỏe tốt, gia đình 2 bên không ai bị bệnh về tim. Tuần 16 thai kì bị sốt nhẹ 37,8 độ trong 2 ngày và viêm họng. Kết quả khám thai siêu âm 3D-4D tại cùng 1 bệnh viện tuần 16, 22, 26 cho kết quả bình thường. Xin các chuyên gia tư vấn giúp em: Trường hợp thông liên thất của thai nhi có ảnh hưởng gì không? Có thể tự bít lỗ thông được không? Tại sao các tuần thai trước đều bình thường mà tới tuần 31 lại bị như vậy ạ? Trường hợp của em cần xử lí như thế nào ạ? Xin chân thành cảm ơn các chuyên gia!
Bệnh thông liên thất có thể chữa khỏi và khỏi hoàn toàn. Các giai đoạn siêu âm có thể cho kết quả khác nhau nhưng con của bạn có thể không bị dị tật gì vì siêu âm trong thời kì bào thai có những khó khăn nhất định. Ngoài ra, một số nơi, một số loại máy siêu âm có độ phân giải thấp thì việc thể hiện hình ảnh chưa được cụ thể. Tuy nhiên đây là những biểu hiện hoặc bệnh lành tính, bạn hoàn toàn có thể yên tâm. Chỉ cần lưu ý việc tử cung đôi có thể gây kích thích đẻ non.
Hương Ly
15:46 ngày 25/11/2015
Thưa bác sĩ! Tôi 33 tuổi đang mang thai ở tuần thứ 29. Lúc 22 tuần tôi được siêu âm và chẩn đoán tim thai có nốt cản quang ở tâm thất trái và tồn tại tĩnh mạch rốn phải. Bác sĩ sản có chuyển tôi sang viện tim để kiểm tra. Tôi được bác sĩ thông báo cấu trúc tim của bé đầy đủ, không có gì bất thường. Tôi mong bác sĩ có thể tư vấn giúp tôi tĩnh mạch rốn phải đó sau khi sinh ra sẽ xử lý như thế nào hay nó sẽ tự rụng mà không cần can thiệp. Xin cảm ơn bác sĩ nhiều ạ.
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: Lời khuyên cho chị em khi đi khám bệnh, chỉ nên nhìn câu cuối cùng ở kết quả. Nếu bác sĩ kết luận bình thường, chị em không cần quá quan tâm về các thuật ngữ chuyên khoa.
Nguyễn Minh
15:51 ngày 25/11/2015
Xin chào bác sĩ! Trong thời gian vợ em mang thai khi đến bệnh viện tiến hành siêu âm ở tuần thứ 20 thì có kết luận là 'tim thai có nốt echo đường kính 3.1mm', đến tuần thứ 28 khi đi siêu âm lại thì đường kính nốt echo giảm xuống chỉ còn 2.2mm. Bác sĩ thăm khám bảo trường hợp này thường gặp ở thai nhi và không ảnh hưởng gì. Khi trao đổi với những người bạn cũng đang mang thai thì được biết em bé của họ cũng gặp phải trường hợp trên. Vậy xin bác sĩ cho biết là nguyên nhân vì sao và điều này có ảnh hưởng gì đến sự phát triển sau này của bé không? Liệu có phương pháp nào để phòng ngừa hay không? Em xin cảm ơn.
Thắc mắc này chứng tỏ bạn rất quan tâm đến em bé. Bạn yên tâm nó không ảnh hưởng đến con của bạn. Khi tim hình thành, mô tổ chức sẽ biến mất. Nốt này có thể là nốt tăng âm, bạn không phải quá lo lắng. Bệnh tim bẩm sinh gặp đúng bác sĩ chuyên khoa có chuyên môn sâu, với các bệnh tim bẩm sinh không ảnh hưởng gì sẽ không kết luận để bệnh nhân không quá lo lắng, vì những dấu hiệu này sẽ tự khỏi.
Tú Trinh
15:51 ngày 25/11/2015
Thưa bác sĩ, bé nhà em sinh được 3kg, mắc bệnh down và bệnh tim. Nay đã được 10 tháng và nặng 6kg. Siêu âm kết luận kênh nhĩ thất toàn phần và áp động mạch phổi nặng. Kênh nhĩ thất toàn phần avc 21mm, thông liên nhĩ lỗ nguyên phát asd 13mm. Thông liên thất phần buồng nhận vsd 8mm. Van nhĩ thất chung, hở van nhĩ thất 1.5/4, tăng áp động mạch phổi nặng 108mmhg, không tràn dịch màng ngoài tim. Như vậy bé cần mổ sớm không? Bé có được mua bảo hiểm, nếu mổ thì cần bao nhiêu tiền? Chân thành cảm ơn bác sĩ.
Với đứa trẻ bị down, bạn hãy đặt con mình vào hoàn cảnh bị down bẩm sinh. Kênh nhĩ thất toàn phần là bệnh nặng, cháu khó có một trái tim khỏe mạnh. Tuy nhiên tâm lí bố mẹ dù con mình bị bệnh gì cũng phải chữa. Trường hợp của cháu là nặng, nên bạn cần đưa cháu đến cơ sở y tế có khả năng phẫu thuật để được bác sĩ chuyên môn tư vấn kĩ càng hơn (Hà Nội, Huế, Đà Nẵng). Áp lực động mạch phổi theo thông tin bạn cung cấp thì cần xem xét phổi của cháu đã bị hỏng hay chưa. Về kinh phí mổ thì Nhà nước có chính sách cho trẻ dưới 6 tuổi, phần lớn BHYT sẽ chi trả, còn gia đình chi trả nhiều khoản liên quan đến phẫu thuật. Bạn có thể liên hệ chương trình Trái tim cho em để được hỗ trợ.
Hoàng Hải
15:51 ngày 25/11/2015
Bé nhà tôi 8 tháng, bị thân chung động mạch, giờ càng ngày càng còi, ăn uống kém. Bác sĩ cho tôi hỏi tỷ lệ thành công đối với ca mổ của con tôi là bao nhiêu phần trăm? Có tiến hành mổ luôn được không?
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: Càng mổ sớm càng tốt, con bạn không thể nào lên cân, thậm chí cháu sẽ còi đi vì viêm phổi liên tục, cần phải dùng nhiều kháng sinh. Bạn nên quay lại gặp bác sĩ khám bệnh để có những lộ trình điều trị tiếp theo.
An An
16:00 ngày 25/11/2015
Thưa bác sĩ, em đã mang thai được 15 tuần. Lúc thai nhi được 12 tuần tuổi, em đã đi khám sàng lọc và được bác sĩ kết luận là thai nhi phát triển bình thường. Bác sĩ cho em hỏi, vậy đến 16-22 tuần tuổi, em có cần tiếp tục đi khám sàng lọc không ạ. Liệu em chỉ đi siêu âm hình thái thôi có được không. Em rất sợ bé sinh ra mắc cac bệnh bẩm sinh nguy hiểm như TBS. Cảm ơn bác sĩ.
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: Tâm lí làm cha mẹ thì ai cũng lo sợ con mình sinh ra bị thiếu hụt, bệnh tật... tuy nhiên đừng quá sợ hãi. Bạn hãy theo sát bác sĩ sản khoa mà bạn thăm khám thường xuyên để được thống nhất thông tin tư vấn. Sau khi làm hết các test, bạn chỉ cần siêu âm, sau sinh thì cho cháu khám Nhi khoa để các bác sĩ theo dõi định kì, tốt hơn cho sức khỏe. Siêu âm vừa tốn thời gian, chi phí nên cũng không cần thiết phải siêu âm quá nhiều.
Hoamuaha515
16:01 ngày 25/11/2015
Em gái tôi 13 tuổi, mới phát hiện bị TBS dạng Apso loại 4. Bác sĩ cho hỏi loại 4 có phải đã bị nặng không và phương pháp điều trị nên dùng thuốc hay phải phẫu thuật? Ở Việt Nam đã có ca bệnh Apso loại 4 nào được chữa thành công chưa vì theo tôi được biết thì đây là ca bệnh khó. Hiện tôi rất hoang mang cho sức khỏe của em, xin hãy cho tôi tư vấn chi tiết! Cảm ơn chương trình.
13 năm gia đình không phát hiện ra bệnh, tuy nhiên có người sinh rồi mới phát hiện ra bệnh. Tuy nhiên đây là bệnh nặng, khó phát hiện ra bệnh, chứ không phải là không có cách chữa. Apso 4 là bệnh nặng, đến 13 tuổi mới phát hiện được thì tùy trường hợp, có thể không cần phải chữa mà chỉ theo dõi điều trị nội khoa. Hãy đến cơ sở y tế để được tư vấn cụ thể, theo dõi định kì hoặc mổ (tùy trường hợp cụ thể).
Thu Hoài
16:10 ngày 25/11/2015
Chị gái tôi mới sinh em bé được 1 tháng, một hôm cháu sốt cao, gia đình sốt ruột đưa tới viện. Sau khi được thăm khám, bác sĩ thông báo cháu bị tim bẩm sinh thông liên thất phần màng 3,9mm, cần phẫu thuật sớm. Tuy nhiên, sức khỏe cháu rất yếu, hay quấy khóc và bú mẹ không được nhiều. Giờ gia đình tôi có nên cho cháu phẫu thuật không hay dùng thuốc gì để duy trì tới khi cháu khỏe mạnh đã. Nếu giờ phẫu thuật thì tỷ lệ thành công là bao nhiêu và chi phí trọn gói thế nào?
Cần phân biệt ho sốt có phải do TBS hay không. Nếu máu lên phổi nhiều, cần thiết phải chữa ngay. Bạn hãy nhớ, không quá lo lắng nhưng hãy mổ để bé lớn, chứ không phải đợi cháu lớn rồi mới mổ. TBS không phải mổ xong là khỏi mà phải theo dõi, phải khám đi khám lại nhiều, thậm chí nằm viện lâu dài nên kinh phí chi trả sinh hoạt mới tốn kém. Nếu gia đình không quá lo lắng vấn đề kinh tế thì nên phẫu thuật sớm cho cháu.
Phạm Lan Anh
16:10 ngày 25/11/2015
Thưa 2 chuyên gia, được biết, với trẻ bị TBS tức là sức khỏe vốn đã không được như trẻ bình thường thì có nên tiêm vắc-xin không? Và tiêm vắc-xin cho trẻ tốt nhất là giai đoạn nào?
Không có chống chỉ định tuyệt đối về TBS với tiêm phòng. Bố mẹ lưu ý: Trẻ mắc TBS bị nhiễm trùng cấp tính (ho sốt viêm phổi nhiễm trùng da, suy kiệt...) tiêm vắc-xin dễ gây phản ứng với cơ thể. Một số trường hợp nếu không tiêm phòng thì nguy cơ mắc nhiễm trùng cao hơn TBS.
Đỗ Minh Tiến
16:14 ngày 25/11/2015
Xin hỏi ThS.BS Trần Đắc Đại, là một bác sĩ chuyên khoa tim nhi, BS có thể cho các bà mẹ lời khuyên cách chăm sóc trước sinh thế nào để mang thai khỏe mạnh được không ạ? Không có trường hợp nào sảy thai vì TBS.
Chăm sóc thai nhi có dị tật bẩm sinh không khác gì thai nhi bình thường. Nếu biết trước thai nhi có dị tật, cha mẹ lập kế hoạch can thiệp điều trị, lựa chọn cơ sở y tế đầy đủ thiết bị, điều kiện vật chất đầy đủ, đội ngũ bác sĩ chuyên môn có thể can thiệp ngay khi đứa trẻ chào đời.
Lê Nguyễn Mạnh Hùng
17:15 ngày 25/11/2015
Con trai tôi chào đời đã bị suy hô hấp, được chẩn đoán bị TBS và phải thở ôxy liên tục. Sau 1 tuần điều trị bệnh không cải thiện, con được chuyển đến BV Nhi TW và được các BS chẩn đoán bị bệnh tim kết hợp, thông sàn nhĩ thất toàn bộ (một dạng tim bẩm sinh phức tạp) kèm hội chứng Wolff - Parkinson – White. Theo tìm hiểu tôi biết đây là hội chứng rối loạn tim nhanh do tồn tại đường dẫn truyền xung điện bất thường bẩm sinh trong tim. Nhiều lúc bé lên cơn tim nhanh đến mức nguy kịch 240 lần/phút, các BS phải cấp cứu cắt cơn tim nhanh nhiều lần. Được biết có phương pháp đốt điện can thiệp rối loạn nhịp tim nhanh, 2 chuyên gia cho tôi hỏi phương pháp này áp dụng được cho con tôi (hiện 4 tháng) không và cần lưu ý những điều gì?
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: Chú ý nhịp tim nhanh, giải phẫu bất thường, bạn nên theo chỉ định của bác sĩ viện Nhi. Có thể đốt điện ngay trên bàn mổ hoặc phẫu thuật. Nên sớm điều trị dứt điểm, đừng chờ đợi cháu tự khỏi.
Lê Mai
17:15 ngày 25/11/2015
Mặc dù, nhiều trẻ mắc bệnh TBS có thể sinh hoạt, học tập không khác những đứa trẻ sức khỏe bình thường nhưng chúng vẫn cần được chăm sóc kỹ lưỡng và đúng cách để có được sức khỏe tốt. Vậy thưa PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, ông có lời khuyên gì cho các bậc cha mẹ trong việc chăm sóc con bị TBS không?
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: TBS nhẹ thì không cần phải chữa, bố mẹ cần tạo tâm lí thoải mái cho các cháu, sinh hoạt bình thường, không mặc cảm, tự ti. Ăn uống tốt, tránh nhiễm trùng cơ hội, ăn đủ chất, không còi xương, suy dinh dưỡng... Các cháu bị TBS chứ cơ thể hoàn toàn có thể phát triển bình thường.
Bình luận (0)