TP Hồ Chí Minh đưa phát triển nhà ở xã hội thành chỉ tiêu kinh tế – xã hội

Trước nhu cầu lớn về nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân, viên chức và người lao động tại Thành phố Hồ Chí Minh, chính quyền thành phố đã xác định phát triển nhà ở xã hội là một nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược phát triển đô thị đến năm 2030, định hướng 2040. Trong thời gian tới, nhiều nhóm giải pháp cụ thể sẽ được tập trung triển khai đồng bộ, theo thông tin mới nhất từ Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh.

Đưa nhà ở xã hội thành chỉ tiêu kinh tế – xã hội

Lần đầu tiên, chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội sẽ được tích hợp vào hệ thống chỉ tiêu kinh tế – xã hội cấp thành phố, giúp thuận tiện hơn trong việc theo dõi, chỉ đạo và điều hành. Đây được xem là bước chuyển quan trọng, thể hiện sự thay đổi tư duy trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị có tính nhân văn, bao trùm và bền vững.

Song song đó, thành phố sẽ rà soát tổng thể quy hoạch các khu chức năng, xác định lại quy mô dân số và nhu cầu nhà ở theo từng khu vực, nhằm định hướng bố trí quỹ đất, xác lập danh mục các dự án đầu tư nhà ở xã hội đến năm 2030.

Theo ông Nguyễn Kiên Giang, Phó trưởng phòng Quản lý bảo trì và khai thác công trình giao thông thuộc Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh, để thúc đẩy nhà ở xã hội phát triển, Thành phố Hồ Chí Minh xác định phải "làm lại từ gốc", trước hết là đưa chỉ tiêu nhà ở xã hội vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, giao chỉ tiêu cụ thể cho các địa phương, gắn trách nhiệm người đứng đầu.

Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh cho biết đang rà soát tổng thể quy hoạch sử dụng đất, dự báo dân số, xác định nhu cầu nhà ở xã hội để bố trí lại quỹ đất đến năm 2030, định hướng 2040. Đồng thời, thành phố đang xây dựng một nghị quyết riêng về cơ chế hỗ trợ chủ đầu tư, cho phép sử dụng vốn ngân sách để tham gia đầu tư các dự án nhà ở xã hội theo điểm g, khoản 2, Điều 85 Luật Nhà ở.

Trong thời gian tới, Thành phố Hồ Chí Minh sẽ công bố thiết kế mẫu, thiết kế điển hình đối với nhà ở xã hội để chủ đầu tư áp dụng, giúp rút ngắn thời gian làm thủ tục xây dựng. Quỹ Phát triển nhà ở Thành phố Hồ Chí Minh cũng sẽ được kiện toàn lại nhằm đảm bảo hoạt động minh bạch, đủ vốn hỗ trợ cả chủ đầu tư lẫn người vay mua nhà.

Ông Giang cũng nhấn mạnh, thành phố sẽ tổ chức làm việc trực tiếp với các chủ đầu tư để tháo gỡ khó khăn và đôn đốc tiến độ, nhất là với những dự án đã xác định được quỹ đất. Các dự án nhà ở xã hội trong quỹ đất 20% của khu thương mại sẽ được yêu cầu khởi công ngay trong năm 2025, nhằm làm nền tảng đạt chỉ tiêu cho giai đoạn tiếp theo.

Xây dựng cơ chế mới, hỗ trợ chủ đầu tư

Một nghị quyết mới sẽ được ban hành, quy định cơ chế sử dụng nguồn vốn ngân sách Thành phố Hồ Chí Minh để hỗ trợ trực tiếp cho các chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội. Cơ chế này căn cứ theo điểm g, khoản 2, Điều 85 của Luật Nhà ở, dự kiến tạo cú hích để thu hút nhiều nhà đầu tư hơn vào lĩnh vực đầy thách thức này.

Thành phố cũng sẽ hoàn thiện pháp lý, công bố thiết kế mẫu – thiết kế điển hình cho các công trình nhà ở xã hội. Việc này nhằm giúp rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục đầu tư, giảm chi phí tư vấn, thiết kế cho các chủ đầu tư.

Cùng với đó, Quỹ Phát triển nhà ở Thành phố sẽ được kiện toàn, đảm bảo hoạt động minh bạch, hiệu quả. Quỹ này sẽ tiếp tục là nguồn vay quan trọng cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động có nhu cầu tạo lập nhà ở.

Đôn đốc, tháo gỡ vướng mắc dự án tồn đọng

Thành phố sẽ tổ chức làm việc trực tiếp với các chủ đầu tư, rà soát tiến độ, đôn đốc hoàn thành các dự án đang triển khai trong năm 2025. Đặc biệt, các khó khăn đã được tháo gỡ trong Nghị quyết 201/2025/QH15 như: thủ tục lựa chọn nhà đầu tư, đấu thầu, xác định giá bán, giá thuê – thuê mua… sẽ được ưu tiên xử lý dứt điểm.

Đối với các dự án nhà ở thương mại, Thành phố Hồ Chí Minh cũng đôn đốc các chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ phát triển nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% theo Luật Nhà ở 2023. Những dự án đủ điều kiện sẽ phải khởi công ngay trong năm 2025 để đảm bảo chỉ tiêu nhà ở xã hội được hoàn thành đúng kế hoạch.

Phát huy vai trò Quỹ Phát triển nhà ở Quốc gia

Nhằm thúc đẩy mục tiêu phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2025–2030, Quỹ Phát triển nhà ở Quốc gia sẽ được giao thực hiện nhiều chức năng trực tiếp như:

Đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội đồng bộ hạ tầng;

Sửa chữa, cải tạo nhà ở công chuyển đổi công năng để phục vụ nhu cầu thuê;

Mua lại nhà ở xã hội từ các dự án tư nhân theo cơ chế đặt hàng;

Mua lại nhà ở thương mại để cho thuê đối tượng đặc thù như công chức, viên chức, người lao động công;

Thực hiện các cơ chế hỗ trợ trực tiếp hoặc gián tiếp cho người dân tiếp cận nhà ở xã hội với chi phí hợp lý.

Việc chuyển biến tư duy quy hoạch – đầu tư và vận hành cơ chế hỗ trợ cụ thể cho thấy Thành phố Hồ Chí Minh đang nỗ lực "cởi trói" cho nhà ở xã hội, đặt quyền an cư của người dân vào đúng vị trí trọng tâm của chiến lược phát triển đô thị toàn diện.