Hãng hàng không quốc gia Ấn Độ có "thành tích an toàn rất tốt". Đây là vụ tai nạn đầu tiên xảy ra tai nạn với một chiếc Boeing 787-8 Dreamliner, loại máy bay mà các chuyên gia cho biết "đang trở thành chuẩn mực cho ngành công nghiệp hàng không".
Nguyên nhân nào dẫn đến vụ tai nạn máy bay thảm khốc tại Ấn Độ? Các cuộc điều tra tai nạn máy bay cực kỳ phức tạp và có thể mất hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm để xác định những gì đã xảy ra.
Đoạn phim do máy quay an ninh CCTV cho thấy, ngay sau khi cất cánh, chuyến bay 171 của hãng hàng không Air India (đang trên đường đi đến thủ đô London của Anh) đã đâm vào một trường đại học y khoa ở thành phố Ahmedabad, phía Tây Bắc Ấn Độ. Vụ việc xảy ra vào chiều 12/6, khiến 241 trên tổng số 242 người trên máy bay và khoảng 50 người trong ký túc xá đại học trên mặt đất thiệt mạng. Người sống sót duy nhất ngồi gần lối thoát hiểm trên máy bay, đã nhảy ra ngoài kịp thời.
Khói bốc đen kịt khi máy bay rơi (Ảnh: AFP)
Đây là một trong những thảm họa hàng không khủng khiếp nhất ở Ấn Độ trong nhiều thập kỷ. Các chuyên gia an toàn hàng không cho biết các nhà điều tra đầu tiên sẽ xem xét lý do và cách thức máy bay bắt đầu hạ cánh ngay trong khi còn đang trong quá trình cất cánh.
Bà Anita Mendiratta (chuyên gia hàng không) phân tích: "Máy bay rơi khi cất cánh là cực kỳ hiếm. Khi máy bay cất cánh, có nhiều yếu tố kỹ thuật diễn ra cùng lúc. Khi cất cánh, lực tác động vào không khí và mọi hoạt động của máy bay cần phải hoạt động hoàn hảo tuyệt đối. Cuối cùng, chính các phi công là người kiểm soát những điều đó cùng với kiểm soát không lưu và xung quanh môi trường phải thật thông thoáng cả về đường băng và điều kiện môi trường. Một trong những thách thức với máy bay khi cất cánh là vẫn còn bình nhiên liệu đầy. Khối lượng nhiên liệu trên máy bay ước tính từ 130 - 140 tấn, dễ cháy, trong một sự cố như thế này, mức độ thiệt hại sẽ lớn theo cấp số nhân. Chiếc Boeing 787 chưa bao giờ gặp phải sự cố như thế này".
Chuyên gia tư vấn an toàn hàng không John M. Cox nói rằng sẽ phải xem xét cấu hình của máy bay. Các chuyên gia cho biết máy bay hạ cánh trong khi bị rung lắc và bị nhiễu, không rõ liệu các cánh tà phía sau cánh có được kéo dài đúng cách như thường lệ khi máy bay cất cánh hay không. Những cánh tà đó, cũng như những thanh chắn ở phía trước cánh, thường được kéo dài trong quá trình cất cánh, để cung cấp thêm diện tích bề mặt và thay đổi hình dạng của cánh, giúp nâng được máy bay ở tốc độ tương đối thấp.
Ông John M. Cox (TGĐ công ty tư vấn an toàn hàng không Safety Operating Systems) cho biết: "Hình ảnh cho thấy máy bay với phần mũi nhô lên và tiếp tục chìm. Điều đó cho thấy máy bay không tạo đủ lực nâng. Các thanh và cánh tà được định vị sao cho cánh tạo ra lực nâng lớn hơn ở tốc độ thấp hơn. Thật khó để biết nhưng khi nhìn vào máy bay từ phía sau, bạn có thể không thấy, có vẻ như các cánh tà ở mép sau không ở vị trí mà chúng ta mong đợi".
Nhiệt độ là một yếu tố cần xem xét khác. Thời tiết lên tới gần 38oC ở thành phố Ahmedabad, nơi máy bay khởi hành hôm 12/6. Nhiệt độ cao khiến việc cất cánh trở nên khó khăn hơn vì động cơ tạo ra lực đẩy ít hơn, trong khi không khí ấm loãng hơn, khiến máy bay khó tạo lực nâng hơn.
Vụ rơi máy bay chở khách Boeing 787 ở Ấn Độ chỉ vài phút sau khi cất cánh này lại khiến sự chú ý đổ dồn về hãng sản xuất hàng không Boeing đang gặp khó khăn, mặc dù nguyên nhân vụ tai nạn chưa thể được làm rõ ngay lập tức. Năm 2024, Boeing đã báo lỗ 11,8 tỷ USD, nâng tổng số lỗ kể từ năm 2019 lên hơn 35 tỷ USD. Sau vụ tai nạn hôm 12/6, cổ phiếu Boeing đã giảm hơn 5% trong giao dịch trước giờ mở cửa.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!