Đây là những thông tin tóm gọn vụ lừa đảo quy mô lớn làm rung chuyển Uruguay - quốc gia nổi tiếng với ngành chăn nuôi và xuất khẩu gia súc. Vụ việc khiến hàng nghìn người dân Uruguay đang đối mặt với nguy cơ mất trắng tiền tiết kiệm cả đời và niềm tin sụp đổ theo những con "bò ma".
Đứng giữa một cánh đồng hoang vu ở vùng biên giới giữa Uruguay và Brazil, bà Sandra Palleiro đang đi tìm 61 con bò mà trên giấy tờ bà là chủ sở hữu nhưng giờ lại mất tích. Đầu năm 2024, bà Palleiro đầu tư toàn bộ khoản tiết kiệm hơn 50.000 USD vào chương trình đầu tư chăn nuôi do công ty Conexión Ganadera chào mời, với lời hứa trả lãi suất lên tới 7 - 10%.
Tuy nhiên, cũng như hàng trăm nhà đầu tư khác, bà Sandra Palleiro đã không thể tìm thấy những con bò của mình. Và cũng chẳng thể chắc chắn rằng chúng có thực sự tồn tại hay không, bởi chúng là một phần của đàn "bò ma", ước tính có thể lên đến hơn 700.000 con.
Bà Sandra Palleiro - nhà đầu tư bị lừa đảo - nói: "Họ dàn dựng một bức ảnh với 60 con bò và ba công nhân đang làm việc để tạo lòng tin. Nhưng thật kinh khủng vì đây chỉ là trò lừa. Tôi đã giúp xây dựng nhóm tập hợp những người bị lừa tương tự để hỗ trợ nhau về tinh thần, vì một số người sốc tới mức muốn tự sát hoặc phải dùng thuốc để điều trị các vấn đề về tâm thần. Chúng tôi đơn giản là không thể chịu đựng được nữa".
Theo điều tra, khoảng 6.000 nhà đầu tư đã đổ tổng cộng 350 triệu USD vào một mô hình đầu tư "trái phiếu bò" - vốn được quảng bá là cơ hội sinh lời ổn định dựa trên quyền sở hữu gián tiếp các con bò, hoặc cổ phần trong doanh nghiệp chăn nuôi. Đường dây lừa đảo tinh vi tới mức tất cả số liệu và hình ảnh đều có logo của Bộ Nông nghiệp Uruguay.
Đây trở thành bê bối tài chính lớn chưa từng có trong lịch sử của Uruguay - quốc gia nổi tiếng với ngành chăn nuôi bò khi dân số chỉ 3,4 triệu người nhưng lại sở hữu đến 12 triệu con bò.
Ông Pedro Mendez - luật sư - cho biết: "Nạn nhân là những dân thường đã đổ hết tiền tiết kiệm và niềm tin để mua gia súc trong một hệ thống truy xuất nguồn gốc có vẻ đáng tin cậy. Chúng tôi đã phát hiện sự khác biệt giữa số tiền đầu tư và số tiền thực tế để mua bò".
Ba công ty lớn trong ngành chăn nuôi của Uruguay đang bị điều tra vì dính tới bê bối gây ảnh hưởng đến gần 6.000 nhà đầu tư. Điều đáng nói là bê bối chỉ được phanh phui vào cuối năm 2024, khi một nhà sáng lập công ty chăn nuôi Conexión Ganadera tự sát bằng cách tự đâm xe trên đường. Sau đó, các nhà đầu tư bắt đầu phàn nàn việc bị chậm trả lãi, cho tới khi công ty này xác nhận không thể có 250 triệu USD để chi trả các khoản tiền lãi.
Một cuộc điều tra sau khi công ty này phá sản đã phát hiện trong số hơn 800.000 con bò mà công ty tuyên bố quản lý, có tới 90% là bò ảo, nói cách khác là không tồn tại. Ngay lập tức, các nhà đầu tư đổ xô rút tiền vì lo ngại gian lận nhưng hầu hết rơi vào vô vọng.
Các mô hình "đầu tư bò" tương tự đã xuất hiện tại nhiều nước Nam Mỹ, đặt ra câu hỏi về lỗ hổng pháp lý và khả năng tái diễn những vụ lừa đảo tài chính tinh vi trong khu vực. Hiện giới chức Uruguay đang tiến hành điều tra chính thức về vụ việc với cáo buộc gian lận và rửa tiền bất hợp pháp.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!