Theo Chỉ huy lực lượng phòng không khu vực Kursk - ông Yuri Dashkin, trực thăng chở Tổng thống Nga Vladimir Putin đã rơi vào tâm điểm của một cuộc tấn công quy mô lớn bằng máy bay không người lái (UAV) của Ukraine trong chuyến thăm vùng Kursk hôm 20/5.
"Trực thăng của Tổng thống Putin thực tế đã ở ngay trung tâm của cuộc phản công chống lại đợt tấn công UAV quy mô lớn của đối phương. Mức độ tấn công tăng mạnh đúng vào thời điểm chuyên cơ của Tổng tư lệnh bay qua không phận vùng Kursk. Khi ấy, chúng tôi vừa tổ chức tác chiến phòng không, vừa đảm bảo an toàn cho chuyến bay của trực thăng tổng thống", ông Dashkin nói trong cuộc phỏng vấn phát sóng trên kênh truyền hình Rossiya-24.
Cũng theo vị chỉ huy này, nhiệm vụ đã được hoàn thành khi "cuộc tấn công bằng UAV của đối phương đã bị đẩy lùi, toàn bộ mục tiêu trên không bị chặn đứng".
Tổng thống Putin làm việc với các chỉ huy quân đội Nga trong một chuyến thăm khu vực Kursk hồi tháng 3/2025. (Ảnh: AP)
Tổng thống Putin đã có chuyến thăm vùng Kursk vào ngày 20/5. Tại đây, ông gặp gỡ các tình nguyện viên, lãnh đạo các địa phương và quyền Thống đốc Alexander Khinshtein. Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Putin kể từ khi vùng biên giới này được lực lượng Nga tuyên bố giải phóng khỏi Ukraine vào ngày 26/4.
UAV Ukraine - Mối đe dọa ngày càng lớn đối với Nga
Kể từ khi Nga phát động cuộc chiến toàn diện ở Ukraine vào tháng 2/2022, Kiev đã dồn lực đầu tư vào các công nghệ chiến tranh phi truyền thống nhằm bù đắp sự thua thiệt về quy mô quân sự. Trong số đó, máy bay không người lái (drone hay UAV) đã trở thành vũ khí chủ lực trong chiến lược phản công của Ukraine, đặc biệt là trong việc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Theo các nguồn tin từ CNN và Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), năng lực tấn công bằng UAV của Ukraine hiện đang đạt tới một bước ngoặt quan trọng, đủ sức đe dọa các mục tiêu cách xa hàng trăm km, trong đó có cả khu vực thủ đô Moscow.
Trong năm 2024, Ukraine đã gia tăng tần suất và quy mô các đợt tấn công bằng UAV vào các cơ sở quân sự, hậu cần và công nghiệp của Nga. Một báo cáo từ Bộ Quốc phòng Anh cho biết Ukraine hiện sở hữu hàng nghìn UAV tấn công tự chế hoặc sản xuất nội địa, có thể vươn tới các mục tiêu ở tận Siberia, vượt xa giới hạn phòng không của Nga.
Ukraine nỗ lực mở rộng khả năng tấn công bằng UAV nhằm bù đắp cho bất lợi về vũ khí và quân số trên chiến trường. (Ảnh: AP)
Hồi đầu tháng 5/2025, các nguồn tin từ Reuters cho biết Ukraine đã sử dụng hơn 100 UAV trong một cuộc tấn công phối hợp nhắm vào cơ sở lọc dầu ở Krasnodar, cùng nhiều kho đạn dọc theo tuyến tiếp vận của Nga gần biên giới.
Điều đáng chú ý là nhiều drone của Ukraine được phát triển bởi các công ty khởi nghiệp công nghệ, sử dụng linh kiện thương mại dễ mua trên thị trường quốc tế. Đặc biệt, mẫu UAV "Bober" có thể mang đầu đạn nặng tới 20kg và bay xa hơn 800km, là ví dụ điển hình cho cách Ukraine kết hợp công nghệ và sáng tạo để chống lại một đối thủ lớn mạnh hơn. Theo báo Financial Times, số lượng UAV loại này đã tăng gấp ba lần chỉ trong 6 tháng qua.
Thống đốc khu vực Dmitry Milyaev cho biết trên Telegram sáng 25/5 rằng một UAV của Ukraine đã tấn công Nhà thờ St. Nicholas ở làng Yepifan, khiến ngọn tháp chính bốc cháy và bị thiêu rụi hoàn toàn. (Ảnh: Viory)
Song song với việc mở rộng kho vũ khí không người lái, Ukraine cũng phát triển các trung tâm điều khiển UAV hoạt động từ xa, giúp bảo vệ an toàn cho các nhóm điều hành. Những cuộc tấn công chính xác vào các nhà máy sản xuất vũ khí, kho chứa dầu, và sân bay quân sự sâu trong lãnh thổ Nga đã khiến Điện Kremlin phải tăng cường hệ thống phòng không tại nhiều khu vực từng được coi là an toàn.
Theo đánh giá của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), chiến lược "chiến tranh drone" của Ukraine đang tạo ra áp lực chiến lược lên chuỗi hậu cần và khả năng tiếp tế của Nga, buộc Moscow phải phân tán nguồn lực và điều chỉnh lại chiến thuật phòng thủ. Bên cạnh đó, việc Ukraine liên tục tấn công các mục tiêu kinh tế và công nghiệp tại Nga cũng đang làm suy giảm tinh thần và niềm tin của người dân Nga vào khả năng bảo vệ nội địa của chính quyền Putin.
Một tòa nhà chung cư cao tầng ở quận Ramenskoye thuộc vùng Moscow, bị hư hại do trúng UAV của Ukraine. (Ảnh: AFP/Getty Images)
Tuy vậy, giới quan sát cũng cảnh báo rằng mặc dù hiệu quả trong việc gây rối loạn và tạo áp lực, các cuộc tấn công bằng UAV khó có thể thay thế cho ưu thế chiến trường. "UAV có thể làm tê liệt tạm thời cơ sở hạ tầng, nhưng không thể đơn độc thay đổi cục diện chiến tranh nếu không có đột phá trên mặt trận", chuyên gia Michael Kofman thuộc Carnegie Endowment for International Peace nhận định.
Trong bối cảnh viện trợ quân sự từ phương Tây cho Ukraine vẫn chưa ổn định và tốc độ chậm hơn kỳ vọng, việc phát triển và sử dụng UAV một cách linh hoạt đang giúp lực lượng Kiev duy trì thế chủ động nhất định. Những thành công gần đây trong việc "đưa chiến tranh trở lại lãnh thổ Nga" bằng công nghệ không người lái cho thấy Ukraine đang tìm ra cách đánh mới, thông minh và phù hợp với nguồn lực hạn chế, một nhân tố có thể định hình lại cán cân chiến lược trong thời gian tới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!