Theo sắc lệnh mới, công dân từ 12 quốc gia bị cấm nhập cảnh Mỹ gồm: Afghanistan, Myanmar, Chad, Congo, Guinea Xích Đạo, Eritrea, Haiti, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yemen. Lệnh cấm hoàn toàn có hiệu lực từ 0h01 sáng 9/6/2025. Trong khi đó, công dân của 7 quốc gia Burundi, Cuba, Lào, Sierra Leone, Togo, Turkmenistan và Venezuela sẽ bị hạn chế nhập cảnh vào Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông "đã cân nhắc chính sách đối ngoại, an ninh quốc gia và các mục tiêu chống khủng bố" khi quyết định phạm vi của lệnh cấm. Danh sách trên là kết quả của một sắc lệnh hành pháp ban hành ngày 20/1/2025 - ngày đầu tiên ông Trump trở lại Nhà Trắng trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai.
Trong sắc lệnh, ông Trump nhấn mạnh: "Tôi buộc phải hành động để bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia cũng như bảo vệ nhân dân Mỹ".
Phát ngôn viên Nhà Trắng Abigail Jackson cũng tuyên bố trên nền tảng mạng xã hội X rằng: "Tổng thống Trump đang thực hiện lời hứa bảo vệ người dân Mỹ khỏi các đối tượng nước ngoài nguy hiểm, những đối tượng muốn đến đất nước chúng ta và gây hại".
Theo một tuyên bố từ Nhà Trắng, các quốc gia bị cấm hoàn toàn đã bị đánh giá là thiếu sót trong quy trình sàng lọc và thẩm tra, được xác định tiềm ẩn nguy cơ rất cao đối với Mỹ.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng lệnh cấm nhập cảnh hoàn toàn mang tính kỳ thị, khi phân biệt đối xử với một nhóm người chỉ dựa trên sắc tộc. Họ cảnh báo rằng các lệnh cấm này - giống như những gì đã xảy ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump - nhiều khả năng sẽ dẫn đến việc chia cắt các gia đình. Việc cấm nhập cảnh từ Haiti, Cuba và Venezuela đặc biệt có thể gây tác động lớn đối với các cộng đồng người nhập cư đông đảo từ các quốc gia này đang sinh sống tại Mỹ.
"Chính sách phân biệt đối xử này, vốn giới hạn quyền nhập cư hợp pháp, không chỉ đi ngược lại với những giá trị nền tảng của nước Mỹ mà còn gây tổn hại đến nền kinh tế và các cộng đồng vốn phụ thuộc vào sự đóng góp của người nhập cư từ nhiều quốc gia khác nhau" - bà Pramila Jayapal, Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ đại diện cho Washington DC, phát biểu.
Quyết định cấm nhập cảnh từ các quốc gia nói trên được đưa ra trong bối cảnh làn sóng chính sách nhập cư cứng rắn mà ông Trump liên tiếp ban hành, bao gồm việc chặn đứng các đơn xin tị nạn tại biên giới phía Nam, hủy bỏ quy chế bảo vệ tạm thời (TPS) dành cho người nhập cư từ một loạt quốc gia đang chìm trong khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng. Ông Trump cũng đã ký sắc lệnh hạn chế cấp thị thực du học cho sinh viên nước ngoài tại Đại học Harvard, đồng thời ra lệnh cho các lãnh sự quán Mỹ tiến hành kiểm tra mạng xã hội đối với tất cả các hồ sơ xin visa đến trường này.
Trong một thông điệp video được công bố trên mạng xã hội, ông Trump tuyên bố rằng mình đang thực hiện cam kết hành động sau vụ tấn công mới đây tại một sự kiện ủng hộ con tin Israel ở Boulder, bang Colorado, do một công dân Ai Cập thực hiện. "Vụ tấn công này một lần nữa cho thấy mối nguy hiểm nghiêm trọng mà nước Mỹ đang đối mặt từ việc để người nước ngoài không được sàng lọc kỹ càng nhập cảnh, cũng như những người đến Mỹ theo diện tạm trú nhưng sau đó ở lại quá hạn. Chúng ta không cần họ'' - Tổng thống Trump nói.
Ông Trump cũng cho biết danh sách các quốc gia bị cấm có thể được điều chỉnh nếu các nước này thực hiện những cải thiện đáng kể, đồng thời cảnh báo rằng những quốc gia mới có thể được bổ sung nếu các mối đe dọa mới xuất hiện trên thế giới.
Trước đó, trong nhiệm kỳ đầu, Tổng thống Trump cũng từng ban hành một sắc lệnh vào tháng 1/2017 cấm nhập cảnh đối với công dân 7 quốc gia có đa số dân theo Hồi giáo gồm: Iraq, Syria, Iran, Sudan, Libya, Somalia và Yemen. Chính sách này đã được điều chỉnh nhiều lần trước khi được Tòa án Tối cao Mỹ phê chuẩn vào năm 2018. Sau đó, cựu Tổng thống Joe Biden đã hủy bỏ lệnh cấm này vào năm 2021.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!