Cơ quan an ninh đảm bảo an toàn cho Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra trong chuyến thăm của bà đến cửa khẩu Chong Chom tại quận Kap Choeng, tỉnh Surin, ngày 11/6/2025. (Ảnh: Bangkok Post)
Phát biểu sau cuộc họp an ninh tại dinh thự Phitsanulok ở Bangkok vào sáng 16/6, bà Paetongtarn nói với báo giới rằng: "Thái Lan là một quốc gia đoàn kết. Chúng tôi sẽ không dung thứ cho bất kỳ hành vi xúc phạm, cáo buộc hay đe dọa nào từ bất cứ bên nào. Đất nước chúng tôi có phẩm giá và sức mạnh".
Theo báo Bangkok Post, tuyên bố này được đưa ra sau khi ông Hun Sen - Chủ tịch Thượng viện Campuchia, được cho là đã yêu cầu Thái Lan khôi phục lại giờ mở cửa biên giới trong vòng 24 giờ, nếu không chính quyền Phnom Penh sẽ đóng toàn bộ các cửa khẩu và cấm nhập khẩu trái cây, rau củ từ Thái Lan trên toàn tuyến biên giới.
Bên cạnh đó, ông Hun Sen còn kêu gọi hàng chục nghìn lao động Campuchia đang làm việc tại Thái Lan hãy trở về nước, với lý do rằng họ có thể phải đối mặt với sự phân biệt đối xử trong bối cảnh căng thẳng biên giới ngày càng gia tăng.
Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra phát biểu trước các phóng viên sau cuộc họp với các cơ quan an ninh tại Phitsanulok Mansion ở Bangkok, ngày 16/6/2025. (Ảnh: Bangkok Post)
Tranh chấp biên giới giữa Thái Lan và Campuchia kéo dài nhiều thập kỷ, có nguồn gốc từ quá trình phân định biên giới 800 km giữa hai nước trong thời kỳ Pháp đô hộ Đông Dương đầu thế kỷ 20. Vấn đề càng trở nên phức tạp với sự tồn tại của nhiều đền thờ cổ nằm sát biên giới, trong đó nổi bật nhất là đền Preah Vihear.
Năm 1962, Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) phán quyết đền Preah Vihear thuộc về Campuchia, và đến năm 2013, ICJ tiếp tục trao phần đất liền kề ngôi đền cho Phnom Penh. Tuy nhiên, Bangkok tuyên bố không công nhận thẩm quyền của tòa án và phản đối kết quả.
Theo một thống kê được hãng tin AFP dẫn lại, xung đột liên quan đến khu vực biên giới này đã khiến ít nhất 28 người thiệt mạng kể từ năm 2008.
Gần đây, ngày 28/5, một vụ đấu súng giữa quân đội hai nước đã xảy ra tại khu vực gọi là "Tam giác ngọc" - nơi giao nhau giữa biên giới ba nước Thái Lan - Campuchia - Lào, khiến một binh sĩ Campuchia thiệt mạng. Cả hai bên đều khẳng định chỉ hành động để tự vệ.
Thái Lan kêu gọi giải quyết tranh chấp bằng đối thoại
Thủ tướng Paetongtarn khẳng định Thái Lan không hề đóng biên giới, mà chỉ điều chỉnh lại thời gian mở cửa vì lo ngại an ninh. "Chúng tôi phải tính đến sự an toàn cho người dân hai bên. Nếu không điều chỉnh giờ mở cửa và xảy ra tai nạn, hậu quả sẽ rất nghiêm trọng", bà nhấn mạnh.
Thủ tướng Thái Lan cũng cho biết đã đề xuất tổ chức cuộc họp giữa các đại diện quân sự hai nước thông qua Ủy ban Biên giới khu vực để trao đổi quan điểm. "Lực lượng vũ trang và chính phủ Thái Lan có cùng quan điểm rằng chủ quyền đất nước phải được bảo vệ. Chúng tôi đang nỗ lực tìm giải pháp để ngăn chặn xung đột trong khi vẫn giữ vững chủ quyền quốc gia", bà nói.
Campuchia gửi đơn lên Tòa án Công lý Quốc tế
Trong diễn biến liên quan, Campuchia đã chính thức gửi đơn lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) vào ngày 15/6 để yêu cầu phân xử tranh chấp biên giới tại 4 khu vực, bao gồm nơi vừa xảy ra giao tranh và ba ngôi đền cổ.
Ông Hun Sen khẳng định Campuchia luôn mong muốn "hòa bình", nhưng cho rằng hai nước sẽ không bao giờ tự đạt được đồng thuận, vì vậy việc đưa ra ICJ là "lựa chọn đúng đắn".
Chủ tịch Thượng viện Campuchia - ông Hunsen (Ảnh: AFP)
Thái Lan hiện là một trong những thị trường xuất khẩu lớn nhất của nông sản Campuchia, trong khi hàng hóa Thái Lan đóng vai trò thiết yếu trong đời sống người dân xứ sở Chùa Tháp. Việc đóng biên giới hoặc áp đặt lệnh cấm thương mại sẽ gây thiệt hại nặng nề cho cả hai phía.
Dù vậy, giới phân tích nhận định Thái Lan vẫn sẽ duy trì lập trường cứng rắn nhưng kiềm chế, tránh để xung đột vượt khỏi tầm kiểm soát. Các bên hy vọng kênh đối thoại quân sự song phương sẽ giúp hạ nhiệt căng thẳng trong thời gian tới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!