Tổng thống Trump đã có cuộc điện đàm dài hơn 2 giờ đồng hồ với Tổng thống Putin. (Ảnh: AFP)
Cuộc điện đàm đánh dấu nỗ lực ngoại giao mới nhất của Moscow và Washington nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn ba năm tại Ukraine. Cuộc trao đổi cũng diễn ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine vừa được nối lại tại Istanbul hôm 16/5, sau khi bị gián đoạn từ những tuần đầu cuộc chiến hồi tháng 2/2022.
Cuộc điện đàm "Thẳng thắn và thực chất"
Theo hãng tin TASS, Tổng thống Putin mô tả cuộc trò chuyện với ông Trump là "rất thực chất và thẳng thắn", đồng thời nhấn mạnh rằng đây là cuộc trao đổi hữu ích trong bối cảnh hiện nay. Ông cho biết Nga sẵn sàng hợp tác với Ukraine để xây dựng một bản ghi nhớ liên quan đến hiệp ước hòa bình trong tương lai, bao gồm các nguyên tắc giải quyết xung đột và khả năng ngừng bắn.
Trong khi đó, ông Trump cho biết hai bên đã đồng ý bắt đầu ngay lập tức các cuộc đàm phán về một lệnh ngừng bắn, với khả năng tổ chức tại Vatican dưới sự trung gian của Đức Giáo hoàng Leo XIV. Ông Trump cũng đã thông báo về những tiến triển này cho các nhà lãnh đạo châu Âu và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (Ảnh: TASS)
Đây là lần thứ ba trong năm nay, Tổng thống Nga và Tổng thống Mỹ trao đổi qua điện thoại. Điện Kremlin mô tả cuộc điện đàm lần này là "rất quan trọng", diễn ra sau vòng đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine tại Istanbul cách đây ba ngày, nơi hai bên đã đạt được một số thỏa thuận bước đầu, bao gồm việc trao đổi tù binh theo tỷ lệ 1.000 đổi 1.000 và cam kết tiếp tục tiến trình đàm phán.
Lần gần nhất hai nhà lãnh đạo Nga - Mỹ điện đàm là vào ngày 18/3, với trọng tâm là quan hệ song phương và vấn đề Ukraine. Khi đó, Tổng thống Putin bày tỏ ủng hộ đề xuất của ông Trump về việc thiết lập lệnh đình công tạm thời kéo dài 30 ngày nhằm ngăn các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng. Tuy nhiên, Kiev không tham gia sáng kiến này và vẫn tiếp tục các đợt pháo kích. Tình trạng tương tự cũng xảy ra với các lệnh ngừng bắn do Nga đơn phương công bố nhân dịp Lễ Phục sinh và Ngày Chiến thắng.
Moscow sẵn sàng hợp tác với Kiev
Hãng TASS trích dẫn lời của Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố Moscow sẵn sàng hợp tác với Kiev để xây dựng một bản ghi nhớ liên quan đến hiệp ước hòa bình trong tương lai, bao gồm các nguyên tắc giải quyết xung đột và khả năng ngừng bắn.
"Liên bang Nga sẵn sàng và sẽ tiếp tục làm việc với phía Ukraine về một bản ghi nhớ cho hiệp ước hòa bình tiềm năng trong tương lai. Văn kiện này sẽ nêu rõ một số nội dung như các nguyên tắc giải quyết xung đột, khung thời gian ký kết thỏa thuận hòa bình, cũng như khả năng thiết lập một lệnh ngừng bắn có thời hạn nếu các thỏa thuận liên quan đạt được", ông Putin cho biết trong cuộc họp báo sau cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Phía Nga khẳng định họ tiếp tục ủng hộ một giải pháp đàm phán và sẵn sàng tiến tới một thỏa thuận hòa bình nếu có thiện chí từ phía Kiev và sự đồng thuận về các điều khoản cơ bản.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang nỗ lực đóng vai trò trung gian hòa giải trong xung đột Nga - Ukraine, với kỳ vọng khởi động lại tiến trình đàm phán và thúc đẩy một lệnh ngừng bắn toàn diện. (Ảnh: Independent)
Tuy nhiên, ông Putin nhấn mạnh rằng một lệnh ngừng bắn toàn diện chỉ có thể đạt được nếu Ukraine từ bỏ tham vọng gia nhập NATO và công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với các vùng lãnh thổ đã sáp nhập.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trước đó cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với bất kỳ đề xuất nào dẫn đến hòa bình lâu dài và công bằng, nhưng nhấn mạnh rằng Ukraine cần phải tham gia trực tiếp vào các cuộc đàm phán hòa bình. Ông cho rằng việc đạt được thỏa thuận mà không có sự tham gia của Ukraine là vô ích.
Các nhà lãnh đạo châu Âu, bao gồm Thủ tướng Đức Olaf Scholz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, cũng nhấn mạnh rằng không thể có quyết định nào về tương lai của Ukraine mà không có sự tham gia của nước này.
Cuộc điện đàm giữa Tổng thống Putin và Tổng thống Trump có thể mở ra một cơ hội mới cho việc chấm dứt xung đột tại Ukraine. Tuy nhiên, theo nhận định của giới phân tích, với những điều kiện khắt khe từ phía Nga và sự lo ngại từ Ukraine cùng các đồng minh châu Âu, con đường đến hòa bình vẫn còn nhiều chông gai. Việc đảm bảo sự tham gia đầy đủ của Ukraine và sự đồng thuận từ các bên liên quan sẽ là yếu tố then chốt để biến những nỗ lực ngoại giao này thành hiện thực.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!