Nỗi lo giá cả hạn chế tiêu dùng Mỹ
Các dữ liệu mới nhất cho thấy, lạm phát tại Mỹ đã hạ nhiệt trong tháng 5, nhưng các nhà hoạch định chính sách có lẽ vẫn chưa thể thở phào. Bởi chi tiêu tiêu dùng - động lực quan trọng chiếm 2/3 nền kinh tế Mỹ - đang có dấu hiệu chậm lại.
Theo báo cáo từ Bộ Thương mại Mỹ, chi tiêu tiêu dùng cá nhân tại nước này trong tháng 4 chỉ tăng 0,2%, thấp hơn nhiều so với mức tăng 0,7% trong tháng 3. Tâm lý thận trọng của người tiêu dùng còn thể hiện qua tỷ lệ tiết kiệm cá nhân, tăng mạnh từ 4,3% trong tháng 3 lên 4,9% trong tháng 4 và là mức cao nhất trong gần một năm qua.
Sự thay đổi này diễn ra trong bối cảnh giá cả dù đã tăng chậm lại nhưng vẫn ở mức cao và người dân vẫn cảm thấy lo ngại về những bất ổn thuế quan.
Anh Gabriel Garcia - người tiêu dùng tại Mỹ cho biết: "Tôi cảm thấy lo lắng vì giờ đây đang phải điều chỉnh rất nhiều trong việc mua sắm. Giá cả nhiều mặt hàng vẫn đang ở mức cao".
Chị Adriana Rosale - gười tiêu dùng tại Mỹ chia sẻ: "Mọi thứ đều đắt đỏ. Tôi mua chỗ này hết khoảng 300 USD, tăng hơn khoảng 100 USD so với trước đây".
Ông Adam Coons - Giám đốc Đầu tư, Công ty Winthrop Capital Management tâm sự: "Thực tế là người tiêu dùng Mỹ đang cắt giảm chi tiêu". Chưa thể xác định được rằng nguyên nhân dẫn đến điều này là do họ gặp khó khăn về tài chính, hay chỉ tạm thời hạn chế mua sắm do lo ngại bất ổn. Tuy nhiên, rõ ràng là người tiêu dùng đang thắt chặt chi tiêu.
Chi tiêu tiêu dùng - động lực quan trọng chiếm 2/3 nền kinh tế Mỹ - đang có dấu hiệu chậm lại - (Ảnh: AFP)
Nhiều doanh nghiệp Mỹ dự kiến tăng giá hàng hóa
Không chỉ người tiêu dùng, các doanh nghiệp Mỹ cũng đang chịu sức ép lớn, khi áp lực thuế quan có thể ảnh hưởng nhiều đến triển vọng lợi nhuận. Theo CNBC, nhiều doanh nghiệp tại Mỹ đã lên kế hoạch tăng giá hàng hóa trong năm nay.
Hãng bán lẻ Walmart cho biết, giá sẽ tăng rõ rệt từ cuối tháng 5 và mạnh hơn trong tháng 6, ảnh hưởng tới cả các mặt hàng thiết yếu như hoa quả, đồ chơi, điện tử, đồ gia dụng. Một số doanh nghiệp lớn khác như Best Buy, Costco, Nike... đều xác nhận đã tăng giá hoặc sẽ tăng giá trong thời gian tới, dù khẳng định đây là "giải pháp cuối cùng" và vẫn cố gắng giữ giá thấp nhất có thể. Hiện nhiều doanh nghiệp Mỹ đã phải cắt giảm hoặc rút lại dự báo lợi nhuận cả năm do biến động thuế quan.
Tuy nhiên, việc tăng giá bán cũng sẽ khiến các doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều áp lực. Tổng thống Donald Trump hồi tháng trước từng chỉ trích Walmart về kế hoạch tăng giá, cho rằng doanh nghiệp này cần tự gánh chịu mức chi phí tăng thêm.
Trong bối cảnh đó, vấn đề giá cả sẽ không còn là câu chuyện nội bộ giữa người tiêu dùng và các doanh nghiệp Mỹ, mà có thể lan sang cả các nhà cung cấp nước ngoài.
Báo South China Morning Post dẫn các nguồn tin thân cận cho biết, từ chỗ chấp nhận toàn bộ chi phí thuế quan để đảm bảo nguồn cung hàng hóa, các nhà bán lẻ Mỹ giờ đây đã thay đổi chiến lược. Walmart, Target và nhiều doanh nghiệp khác đang yêu cầu các nhà cung cấp tại Trung Quốc và Đông Nam Á gánh chịu từ 50% đến 66% chi phí phát sinh do thuế quan sau tháng 8 - thời điểm việc hoãn áp thuế quan kết thúc.
Tuy nhiên, mức chia sẻ cao này sẽ là trở ngại lớn trong đàm phán. Nhiều nhà cung cấp Trung Quốc cho biết không thể giảm giá, hoặc chỉ chịu tối đa 30% mức tăng chi phí, bởi biên lợi nhuận của họ vốn đã rất mỏng. Việc chuyển hướng sang các thị trường khác hoặc tập trung nhiều hơn vào thị trường nội địa đã được nhiều nhà cung cấp tính đến.
Bà Mao Huilin - Tổng Giám đốc, Công ty Guilin Maojia Crafts, Trung Quốc cho biết: "Chúng tôi sẽ không từ bỏ thị trường Mỹ. Nhưng tất nhiên, chúng tôi phải chú ý bảo vệ mình trong quá trình hợp tác và phát triển. Chúng tôi vẫn rất bình tĩnh về vấn đề thuế quan. Ngay cả khi khách hàng hỏi liệu chúng tôi có thể giảm giá không, tôi cũng trả lời là không hoặc các bạn lấy sản phẩm của tôi, hoặc không".
Tình hình tương tự cũng diễn ra tại nhiều nước khác, khi các doanh nghiệp lo ngại về việc phải giảm giá bán đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ.
Ông Abraham Mazuecos - Giám đốc điều hành, Công ty sản xuất mũ Roche, Tây Ban Nha cho biết: "Giá bán lẻ của mỗi chiếc mũ mà chúng tôi xuất khẩu sang Mỹ rẻ nhất là 120 - 130 USD và đắt nhất là 380 USD. Mức thuế quan 10% hiện tại có nghĩa là mức giá tăng từ 12 đến gần 40 USD. Các khách hàng của chúng tôi rất lo lắng và hỏi về việc có thể giảm giá được hay không. Nhưng chúng tôi không thể làm được gì nhiều".
Các chuyên gia lo ngại, trong trường hợp các nhà bán lẻ và nhà cung cấp không tìm được tiếng nói chung trong vấn đề chia sẻ chi phí, nguy cơ xảy ra tình trạng thiếu hụt hàng hóa tại Mỹ rất cao, đặc biệt là với các mặt hàng nhạy cảm về giá như quần áo, giày dép, đồ chơi.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!