Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đưa ra chỉ đạo trên tại cuộc họp của Ủy ban về hợp tác kỹ thuật quân sự diễn ra ngày 23/5 tại thủ đô Moscow.
Theo nhà lãnh đạo Nga, ngành công nghiệp quốc phòng cần tập trung vào 3 nhiệm vụ trọng yếu: hoàn thành các đơn đặt hàng quốc phòng, thúc đẩy hợp tác kỹ thuật quân sự với các đối tác quốc tế và phát triển sản xuất hàng hóa dân dụng.
Ông Putin cũng đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nắm bắt và làm chủ các công nghệ lưỡng dụng, tức những công nghệ có thể ứng dụng cả trong quân sự lẫn dân sự, để nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp quốc phòng.
"Nga vẫn giữ vững vị trí dẫn đầu trên thị trường vũ khí quốc tế và nằm trong số 5 nước xuất khẩu hàng đầu", Tổng thống Putin phát biểu tại cuộc họp của Ủy ban Hợp tác Kỹ thuật Quân sự.
Bên cạnh đó, Tổng thống Putin vẫn yêu cầu củng cố vị thế của Nga trên thị trường vũ khí toàn cầu bằng cách tăng xuất khẩu vũ khí.
Thời gian gần đây, giới phân tích nhận định cuộc đối đầu quốc phòng giữa Nga và NATO đang bước vào giai đoạn căng thẳng mới khi Moscow đẩy mạnh tái cấu trúc quân sự ở phía Bắc, sát biên giới Phần Lan và vùng Baltic. Nga được cho là đang xây dựng căn cứ mới, tăng quân số lên 1,5 triệu người và mở rộng hiện diện tại Bắc Cực - khu vực giàu tài nguyên và mang ý nghĩa chiến lược. Trong khi đó, NATO củng cố phòng thủ ở sườn Đông, tăng cường hiện diện quân sự tại Đông Âu.
Binh sĩ Nga tham gia một cuộc tập trận tại một địa điểm không xác định ở Belarus vào tháng 1/2023. (Ảnh: AP)
Báo Telegraph ngày 24/5 đăng tải một bài báo cho biết Nga đang âm thầm xây dựng các căn cứ quân sự mới và mở rộng hiện diện quân sự gần biên giới với Phần Lan - động thái được cho là nhằm chuẩn bị điều chuyển lực lượng sau khi cuộc chiến tại Ukraine kết thúc.
Hình ảnh vệ tinh mới công bố cho thấy hàng dài lều trại lính mới, các căn cứ quân sự đang được mở rộng và sân bay ở vùng Bắc Cực đang được nâng cấp - tất cả đều nằm sát sườn Đông Bắc của NATO, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ một cuộc xung đột có thể nổ ra trong tương lai.
Giới chức quốc phòng Phần Lan nhận định rằng mặc dù hiện tại quy mô xây dựng chưa lớn, nhưng đây nhiều khả năng là bước chuẩn bị cho việc tái triển khai hàng chục nghìn binh sĩ và khí tài quân sự tới biên giới nước này cũng như xa hơn nữa về phía Bắc, tới Bắc Cực.
"Chúng tôi đã lường trước điều này khi gia nhập NATO" - Thiếu tướng Sami Nurmi - Trưởng ban chiến lược của lực lượng phòng vệ Phần Lan - phát biểu với tờ Telegraph. "Chúng tôi đang theo dõi sát sao và chuẩn bị sẵn sàng".
Ông Nurmi cho biết những gì Phần Lan đang chứng kiến là "các bước chuẩn bị cho tương lai", khi Nga sẽ rút lực lượng khỏi chiến trường Ukraine để tái bố trí tại các khu vực biên giới. "Lực lượng đóng sát biên giới chúng tôi sẽ ngày càng gia tăng", ông nói thêm. Tuy nhiên, ông cũng khẳng định: "Hiện tại chúng tôi không nhận thấy mối đe dọa trực tiếp nào".
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 20/5 cũng đưa ra nhận định tương tự. Ông cho rằng không cần lo ngại về các động thái quân sự của Nga, khẳng định Phần Lan và Na Uy sẽ "rất an toàn".
Sau nhiều thập kỷ giữ vị thế trung lập, Phần Lan đã quyết định gia nhập NATO vào năm 2023, không lâu sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin phát động chiến dịch quân sự toàn diện tại Ukraine. Việc gia nhập liên minh quân sự này đã mở rộng đường biên giới trực tiếp giữa NATO và Nga thêm 1.340 km, thay đổi cán cân chiến lược ở Bắc Âu.
Thiếu tướng Nurmi cho biết Phần Lan giữ thái độ thực tế trước những thay đổi mới. "Chúng tôi không muốn quá hoảng loạn", ông Nurmi nói. "Theo dõi những gì xảy ra bên kia biên giới là việc chúng tôi đã làm hàng trăm năm nay".
Theo Telegraph, dữ liệu vệ tinh cho thấy có hơn 130 lều trại mới được dựng tại Kamenka - khu vực cách biên giới Phần Lan chưa đầy 65 km và cách thủ đô Helsinki khoảng 225 km. Trước năm 2022, khu căn cứ này hầu như không được sử dụng, nhưng nay đã đủ sức chứa khoảng 2.000 binh sĩ.
Theo những hình ảnh này, Nga cũng được cho là đang mở rộng hạ tầng quân sự quanh thành phố Petrozavodsk, cách biên giới Phần Lan và Na Uy chừng 160 km - nơi có thể trở thành trung tâm chỉ huy mới cho lực lượng Nga tại khu vực Tây Bắc trong kịch bản xung đột với NATO.
Hình ảnh còn ghi nhận hoạt động ngày càng nhộn nhịp tại các căn cứ không quân thời Liên Xô cũ như Severomorsk-2 và Olenya - nơi Nga đã điều động máy bay ném bom chiến lược Tu-22 và Tu-95 có khả năng mang đầu đạn hạt nhân. Trực thăng quân sự Nga cũng xuất hiện trở lại ở thành phố Murmansk - lần đầu tiên sau 20 năm.
Việc di chuyển các khí tài đắt đỏ lên phía Bắc một phần là để tránh các cuộc tấn công bằng UAV do Ukraine tiến hành nhằm vào các căn cứ không quân sâu trong lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, NATO lo ngại Nga thực chất đang gia tăng hiện diện quân sự tại Bắc Cực - khu vực đang trở thành tâm điểm cạnh tranh địa chính trị mới.
"Vùng Bắc Cực sẽ là chiến trường quan trọng trong tương lai", Thiếu tướng Nurmi nhận định. "Điều này sẽ không thay đổi. Chúng tôi đang phối hợp chặt chẽ với các đồng minh trong khu vực để đánh giá kế hoạch của Nga".
Bên cạnh các động thái quân sự, Nga cũng đang cải tổ cơ cấu tổ chức để đối phó với mối đe dọa mà họ cho là ngày càng lớn từ NATO ở hướng Tây Bắc.
Xe quân sự Nga tại căn cứ vùng Ivanovo, bên ngoài Moscow, Nga, tháng 1/2022 (Ảnh: Getty Images)
Năm ngoái, Moscow tái lập Quân khu Leningrad - một đơn vị khổng lồ, nhằm tăng cường hiện diện quân sự sát Phần Lan, Estonia và Latvia. Các lữ đoàn nhỏ từng đóng tại đây trước chiến sự Ukraine sẽ được nâng cấp thành các sư đoàn quy mô trên 10.000 quân.
Theo nhận định của chuyên gia Emil Kastehelmi từ tổ chức theo dõi quân sự Black Bird Group, thật khó để phân định rõ ràng liệu các hành động của Nga là mang tính phòng thủ hay tấn công. "Có quá nhiều kịch bản và yếu tố bất định", ông nói.
Các dấu hiệu khác cũng cho thấy Moscow dường như luôn ở thế "sẵn sàng". Tổng thống Putin đã yêu cầu quân đội tăng quân số lên 1,5 triệu người, từ mức 1 triệu trước chiến sự. Chi tiêu quốc phòng của Nga năm nay dự kiến đạt 6% GDP, cao gấp đôi mức trung bình 2,71% của các nước NATO.
Tại biên giới phía Đông, Phần Lan đã hoàn thành 35 km đầu tiên trong kế hoạch xây dựng hàng rào dài 200 km. Hàng rào cao 4,5 mét này được gia cố bằng dây thép gai, gắn camera và cảm biến. Dự án được đẩy nhanh sau khi Helsinki cáo buộc Moscow đứng sau việc điều hướng dòng người di cư tràn sang Phần Lan trong một "chiến dịch hỗn hợp".
Dù vậy, cựu Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ Phần Lan, ông Jarmo Lindberg - hiện là nghị sĩ - cho rằng các động thái xây dựng mới chỉ là một phần trong chuỗi hành động quân sự dài hơi của Nga và "không phải điều gì bất ngờ".
Vị tướng này ước tính, Nga có thể sẽ mất tới 5 năm để tái lập sức mạnh quân sự ở phương Bắc sau khi bị rút cạn lực lượng vì chiến tranh Ukraine.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!