Từ trái qua phải: Các thẩm phán ICC gồm Beti Hohler, Reine Alapini-Gansou, Luz del Carmen Ibanez Carranza và Solomy Balungi Bossa (Ảnh: ICC)
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết, lệnh trừng phạt mới nhắm vào các thẩm phán của ICC gồm Solomy Balungi Bossa (Uganda), Luz del Carmen Ibanez Carranza (Peru), Reine Adelaide Sophie Alapini Gansou (Benin) và Beti Hohler (Slovenia). Lệnh trừng phạt được đưa ra vì ICC đã ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và một phán quyết khác nhắm vào các hành động của Mỹ ở Israel.
Năm 2024, các thẩm phán Reine Adelaide Sophie Alapini Gansou và Beti Hohler đã ra phán quyết bắt giữ ông Netanyahu và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant. ICC khi đó cáo buộc ông Netanyahu và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant phạm tội ác chống lại loài người, tội ác chiến tranh liên quan tới xung đột Gaza.
Trong khi đó, thẩm phán Luz del Carmen Ibanez Carranza và thẩm phán Solomy Balungi Bossa đã tham gia phiên tòa cho phép điều tra cáo buộc lực lượng Mỹ phạm tội ác chiến tranh trong cuộc chiến ở Afghanistan.
Ngoại trưởng Marco Rubio tuyên bố: "Với tư cách là thẩm phán của Tòa án Hình sự quốc tế, bốn cá nhân này đã trực tiếp tham gia vào các hành động mà chúng tôi cho là phi pháp và vô căn cứ, nhằm vào nước Mỹ hoặc đồng minh thân cận của chúng tôi - Israel. ICC đã bị chính trị hóa và tuyên bố sai sự thật rằng họ có toàn quyền điều tra, buộc tội và truy tố công dân Mỹ cùng các đồng minh của chúng tôi". Ông Rubio mô tả đó là "sự khẳng định nguy hiểm và lạm dụng quyền lực".
Cả Mỹ và Israel đều không phải là thành viên của Quy chế Rome - văn kiện sáng lập Tòa án Hình sự quốc tế.
Trong một tuyên bố, ICC khẳng định động thái này của Mỹ là "nỗ lực nhằm phá hoại tính độc lập của một tổ chức tư pháp quốc tế". "Nhắm vào những người đang làm việc để bảo đảm trách nhiệm pháp lý sẽ không mang lại lợi ích gì cho dân thường đang mắc kẹt trong xung đột" - ICC nhấn mạnh. ICC cũng khẳng định "hoàn toàn ủng hộ" các thẩm phán và sẽ tiếp tục công việc của mình.
Vào tháng 11/2024, Trưởng công tố viên ICC Karim Khan đã ban hành lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant, cũng như 3 nhà lãnh đạo cấp cao của Hamas. Động thái này đã vấp phải phản ứng gay gắt từ chính quyền của cựu Tổng thống Joe Biden khi cho rằng đó là hành động "vô lý".
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump, chính phủ Mỹ đã áp đặt các lệnh trừng phạt - sau đó được chính quyền Tổng thống Biden gỡ bỏ - đối với công tố viên ICC Fatou Bensouda và quan chức cấp cao Phakiso Mochochoko, liên quan đến cuộc điều tra về cáo buộc tội ác chiến tranh do quân đội Mỹ thực hiện tại Afghanistan. Khi đó, Ngoại trưởng Mike Pompeo cũng ban hành hạn chế thị thực đối với một số quan chức khác của ICC cùng người thân của họ.
Động thái mới của Mỹ nhiều khả năng sẽ nhận được sự hoan nghênh Tổng thống Nga Vladimir Putin - người từng bị ICC ban hành lệnh bắt giữ vào tháng 3/2023
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!