Cuộc đua kéo dài tuổi thọ giật giải thưởng 101 triệu USD

Mạnh Dương (Theo Guardian)-Thứ hai, ngày 12/05/2025 11:33 GMT+7

Tuổi thọ toàn cầu tăng mạnh trong 100 năm qua, nhưng chất lượng sức khỏe khi về già vẫn trì trệ. (Ảnh minh họa: Getty Images)

bangdatally.xyz - Giải XPrize Healthspan nhắm tới mục tiêu táo bạo - trẻ hóa chức năng cơ, não và miễn dịch của con người từ 10 đến 20 năm.

Ngày 13/5, ban tổ chức XPrize Healthspan (một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Culver City, California, Hoa Kỳ).sẽ công bố danh sách rút gọn các đội thi bán kết trong cuộc thi kéo dài 7 năm với tổng giá trị giải thưởng lên tới 101 triệu USD - lớn nhất trong lịch sử ngành nghiên cứu tuổi thọ. Mục tiêu của giải là tìm ra giải pháp giúp cải thiện mạnh mẽ ba chức năng cốt lõi ảnh hưởng đến quá trình lão hóa là: cơ bắp, nhận thức và hệ miễn dịch.

Theo bà Jamie Justice - Giám đốc điều hành của XPrize - cuộc thi không chỉ đẩy nhanh tiến bộ khoa học mà còn "phá vỡ giới hạn của những gì con người từng nghĩ là có thể đối với quá trình lão hóa". Giải thưởng do Quỹ XPrize tổ chức và được hậu thuẫn bởi các tổ chức như Hevolution Foundation.

Đội chiến thắng sẽ phải chứng minh khả năng cải thiện ba chức năng nêu trên thêm ít nhất 10 năm - lý tưởng là 20 năm - ở người trong độ tuổi từ 50 đến 80. Điều kiện bắt buộc là giải pháp phải có khả năng tiếp cận rộng rãi, chi phí thấp và dễ triển khai. Ngoài ra, sản phẩm hoặc công nghệ phải có khả năng nhân rộng trong vòng 12 tháng kể từ khi nhận giải chính thức vào năm 2030, sau một thử nghiệm lâm sàng kéo dài 1 năm trị giá 81 triệu USD trên người cao tuổi.

Giải XPrize không đơn độc trong lĩnh vực này. Quỹ Hevolution của Saudi Arabia cam kết chi 1 tỷ USD trong 10 năm tới để tài trợ cho các nghiên cứu và thử nghiệm về tuổi thọ. Một số giải thưởng khác bao gồm: Mprize của Methuselah Foundation với tổng giá trị hơn 4,5 triệu USD cho nghiên cứu kéo dài tuổi thọ chuột; Rejuvenation Startup Challenge (2 - 3 triệu USD) và giải thưởng tuổi thọ Palo Alto trị giá 1 triệu USD.

XPrize nhấn mạnh, mục tiêu không nằm ở phát triển các loại thuốc điều trị cụ thể, mà là thay đổi cách tiếp cận toàn diện đối với lão hóa - nhắm vào cơ chế sinh học nền tảng chứ không chỉ phản ứng với bệnh tật. Những sáng kiến nổi bật bao gồm: liệu pháp tế bào gốc, miễn dịch trị liệu, can thiệp gen, dược phẩm như metformin hay rapamycin, cùng các thiết bị kích thích điện thần kinh - cơ.

Bên cạnh các công nghệ tiên tiến, yếu tố then chốt vẫn là lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng cá nhân hóa và luyện tập thể chất. Các đề xuất phổ biến bao gồm thực phẩm chức năng từ NMN (nicotinamide mononucleotide), tảo, cỏ lúa mì, thảo mộc, amino acid và các hoạt chất hỗ trợ chuyển hóa. Nhiều phương pháp kết hợp rèn luyện trí tuệ, tối ưu hóa giấc ngủ, thiền định và kết nối cộng đồng.

XPrize Healthspan là một sáng kiến toàn cầu do XPrize Foundation tại Hoa Kỳ tổ chức, với sự tài trợ chính từ Hevolution Foundation (Saudi Arabia) và Solve FSHD. Tính đến nay, hơn 1.000 cá nhân và tổ chức đã tham gia vòng sơ loại của giải thưởng, trong đó có hơn 40 đội được chọn vào vòng bán kết - bao gồm 14 đội đến từ Anh.