Bộ máy chính quyền TP Hồ Chí Minh sau hợp nhất đã chính thức được vận hành. Hình thành một "siêu đô thị" mới với quy mô kinh tế bằng 1/4 tổng sản phẩm quốc gia của Việt Nam. Tầm nhìn phát triển đến vị thế hàng đầu Đông Nam Á. Siêu đô thị TP Hồ Chí Minh phát triển dựa trên 3 cực tăng trưởng là Tài chính - Công nghiệp và Cảng biển, kỳ vọng tạo nên một sức mạnh cộng hưởng để đóng góp lớn cho mục tiêu giàu mạnh, thịnh vượng của nước ta.
Có thể thấy được nhiều kỳ vọng, dù vậy theo các chuyên gia, khi quy mô kinh tế càng lớn, thì sẽ càng khó để đạt được tốc độ tăng trưởng 2 con số/năm - tức là từ 10% trở lên như mục tiêu đã đặt ra.
Sau hợp nhất, quy mô của kinh tế TP Hồ Chí Minh hiện đạt 125 tỷ USD. Nếu tăng trưởng 2 con số ở mức bình thường, ví dụ là 10,5%/năm, thì cứ sau 5 năm quy mô kinh tế của thành phố sẽ cần tăng gấp 1,5 lần. Như vậy, năm 2035, TP Hồ Chí Minh cần đạt quy mô là 340 tỷ USD thì mới hoàn thành mục tiêu. Con số này bằng hơn 70% quy mô của toàn bộ nền kinh tế Việt Nam.
Cơ sở để TP Hồ Chí Minh sau sáp nhập tăng trưởng cao
Tập trung các giải pháp để khơi thông nguồn vốn tư nhân tốt hơn, sẽ đóng vai trò then chốt đến việc hoàn thành mục tiêu tăng trưởng của TP Hồ Chí Minh trong thời gian tới.
Đây là một mục tiêu cực kỳ thách thức. Dù khó, nhưng các chuyên gia cho rằng vẫn có những cơ sở nhất định để làm được việc này, đặc biệt nếu khai thác được các động lực mới có khả năng tạo ra đột phá về tăng trưởng.
Nhà bán lẻ đang có hàng trăm cửa hàng tại cả 3 vùng TP Hồ Chí Minh, Bình Dương và Bà Rịa Vũng Tàu trước đây. Sau khi 3 địa phương hợp nhất, điều doanh nghiệp mong đợi nhất là giao thông được kết nối tốt hơn, giúp giảm đáng kể chi phí vận chuyển.
"Việc kết nối giao thông thông suốt giữa các trung tâm kho, điểm bán hàng không chỉ rút ngắn được thời gian giao hàng mà còn hạn chế tồn kho cục bộ", bà Trần Thị Minh Hương - Phó Giám đốc Kinh doanh vùng, Công ty Bán lẻ Kỹ thuật số FPT Retail cho hay.
Trong nhiều năm qua, kết nối vùng còn nhiều hạn chế là nguyên nhân lớn gây kìm hãm sự phát triển của cả Bình Dương và Bà Rịa Vũng Tàu trước đây. Do đó theo giới chuyên gia, TP Hồ Chí Minh mới được hình thành sẽ giúp phát triển nhanh và đồng bộ hơn cơ sở hạ tầng. Cụ thể là gần 300km tuyến đường vành đai, 355km tuyến đường sắt đô thị.
Tiến sĩ Trần Du Lịch - Chủ tịch Hội đồng Tư vấn thực hiện cơ chế đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh cho biết: "Riêng mảng đầu tư công, triển khai dự án giao thông kết nối sẽ giúp kích kinh tế khá lớn. Chúng ta khơi thông được điểm nghẽn về hạ tầng để chúng ta khai thác mạnh lĩnh vực cảng và logistics, giảm chi phí logistics cũng là cách để kích thích thu hút đầu tư các ngành công nghiệp".
Khi các tuyến đường sắt đô thị được hình thành thì những khu vực xung quanh tuyến này sẽ được đấu giá quỹ đất để phát triển thương mại dựa trên mô hình TOD - tức là phát triển đô thị dựa trên định hướng giao thông. Với việc TP Hồ Chí Minh sẽ được hình thành sau sáp nhập, việc phát triển TOD này có thể được đồng bộ ngay.
Đến nay TP Hồ Chí Minh đã xác định được lượng quỹ đất để phát triển mô hình TOD lên đến 32.000ha, dự kiến thu về khoảng 120.000 tỷ đồng từ đấu giá quỹ đất. Giá trị gia tăng từ việc phát triển các đô thị mới cũng chính là 1 trong 5 trụ cột được đánh giá sẽ đóng góp lớn cho tăng trưởng kinh tế của TP Hồ Chí Minh sau hợp nhất.
Ông Lâm Đình Thắng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Hồ Chí Minh cho biết: "Thành phố phải xây dựng ngày càng nhanh, nhiều và hiệu quả hơn các hạ tầng số. Để các doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh và đầu tư thêm những dịch vụ có giá trị gia tăng cao".
Các chuyên gia đánh giá, điều kiện cần đã có, nhưng điều kiện đủ chính là tới đây thành phố phải vận hành thành công, hiệu quả mô hình chính quyền 2 cấp. Thực sự xây dựng được nền hành chính kiến tạo phát triển. Đây là yếu tố tiên quyết để nền kinh tế hấp thụ được các dòng vốn đầu tư, kích thích tăng trưởng.
Vận dụng cơ chế chính sách đặc thù để hỗ trợ tăng trưởng
Đến nay TP Hồ Chí Minh đã xác định được lượng quỹ đất để phát triển mô hình TOD lên đến 32.000ha, dự kiến thu về khoảng 120.000 tỷ đồng từ đấu giá quỹ đất.
Bên cạnh sự chủ động, nỗ lực từ bộ máy chính quyền TP Hồ Chí Minh mới, các chuyên gia cũng đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò hỗ trợ từ các quyết sách của Trung ương. Bởi TP Hồ Chí Minh mới hội tụ nhiều yếu tố để vận dụng, phát huy 4 Nghị quyết đột phá của Bộ Chính trị để phát triển đất nước. Đặc biệt ở các lĩnh vực phát triển kinh tế tư nhân, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Hiệu quả của hệ thống các chính sách, cơ chế mang tính đột phá, đặc thù thực tế đã phát huy hiệu quả để giúp TP Hồ Chí Minh tăng trưởng tốt hơn trong thời gian qua. Đây chính là bệ đỡ quan trọng để TP Hồ Chí Minh mới có thể đạt các mục tiêu tăng trưởng thách thức trong thời gian tới.
Dự án đường sắt đô thị từ trung tâm đi Cần Giờ của TP Hồ Chí Minh dài gần 49km mang tính chiến lược tạo không gian phát triển mới. Theo Sở Xây dựng, sự tham gia của doanh nghiệp tư nhân đã giúp đẩy nhanh tiến độ, giúp dự án dự kiến có thể khởi công từ năm sau.
Việc chính quyền TP Hồ Chí Minh có thể giao nhiệm vụ nghiên cứu đầu tư đường sắt đô thị cho doanh nghiệp tư nhân là nhờ Nghị quyết 188 của Quốc hội đã trao cho thành phố cơ chế để chủ động từ khâu hoạch định quy hoạch cho đến huy động nguồn vốn để phát triển đường sắt đô thị. Giới chuyên gia cho rằng, cơ chế "khoán tăng trưởng" cho doanh nghiệp tư nhân như vậy có thể được nhân hơn.
Ông Trương Minh Huy Vũ - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP Hồ Chí Minh cho hay: "Khoán tăng trưởng cho doanh nghiệp tư nhân bên ngoài - cách làm đó cũng nên tiếp cận cho các ngành nghề khác: cho nhà ở xã hội, ven kênh rạch. Để làm sao việc quan trọng nhất là hình thành nên rất nhiều dự án. Chính những dự án đó huy động được nguồn tiền nguồn lực".
Việc Chính phủ vừa qua ban hành 28 Nghị định về phân cấp phân quyền tiếp tục cho thấy chủ trương phân cấp mạnh mẽ hơn cho chính quyền địa phương theo tinh thần địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm. Từ cơ sở này, các chuyên gia cho rằng nếu TP Hồ Chí Minh có thể áp dụng Nghị quyết 98 cho toàn bộ địa bàn sau sáp nhập sẽ tạo sức bật lớn về thể chế.
Tiến sĩ Trần Du Lịch - Chủ tịch Hội đồng Tư vấn thực hiện cơ chế đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh cho hay: "Nên triển khai những nội dung của Nghị quyết 98 bao phủ toàn bộ TP Hồ Chí Minh mới. Trong đó có việc sử dụng ngân sách, vấn đề tách phần đền bù ra khỏi các dự án để tạo quỹ đất mới. Đặc biệt là tận dụng Nghị quyết 98 để tổ chức sắp xếp lại hệ thống doanh nghiệp Nhà nước của thành phố mới này, một tư tưởng và nguồn lực rất lớn".
Giới chuyên gia lưu ý, việc chính quyền địa phương được phân cấp mạnh hơn cũng cần kèm theo các cơ chế để đảm bảo cạnh tranh và đặc biệt là minh bạch thông tin, nhất là khi thực hiện các hình thức đối tác công tư.
"Có thể chỉ có 1 doanh nghiệp đề xuất, nhưng khi minh bạch đề xuất đấy thì cũng có những doanh nghiệp lớn khác cũng thấy tôi cũng có thể tham gia và cũng đề xuất. Khi mà có 2 hoặc nhiều hơn các doanh nghiệp tham gia thì mình có thể tạo một cơ chế cạnh tranh", ông Nguyễn Xuân Thành - Giảng viên Cao cấp Trường Chính sách công và Quản lý, Đại học Fulbright Việt Nam cho hay.
Chính quyền thành phố cũng xác định thách thức lớn nhất là khi thực thi cơ chế mới, phải xây dựng các quy định, quy trình giám sát một cách chặt chẽ, kĩ lưỡng. Làm sao vừa tránh phát sinh tiêu cực, vừa không để các dự án kéo dài, làm nản lòng nhà đầu tư.
Chính quyền TP Hồ Chí Minh ước tính, để có thể đạt mục tiêu tăng trưởng cao trong giai đoạn tới thì nguồn vốn đầu tư mỗi năm thành phố cần huy động có đến gần 70% là từ khu vực kinh tế tư nhân, lên đến hàng trăm nghìn tỷ đồng. Do đó việc tập trung các giải pháp để khơi thông nguồn vốn tư nhân tốt hơn, sẽ đóng vai trò then chốt đến việc hoàn thành mục tiêu tăng trưởng của "siêu đô thị" mới này.
Bình luận (0)