Vị thuốc Ngưu Hoàng và những điều cần lưu ý

Thời gian gần đây trên thị trường xuất hiện một số sản phẩm đông y điều trị và dự phòng đột quỵ được nhiều người biết đến. Hầu hết đó là dựa trên hai bài thuốc y học cổ truyền có tên gọi An cung ngưu hoàng hoàn và Ngưu hoàng thanh tâm. 

Nhờ hiệu quả đã được chứng minh và công nhận, nhờ vào hoạt động truyền thông của những nhà phân phối và cả các đơn vị khác như báo chí, truyền hình, các tổ chức  xã hội dành cho người cao tuổi...  mà 2 cái tên này đã trở nên quen thuộc với người dân nói chung, người mang nhiều yếu tố nguy cơ tai biến mạch máu não (tiểu đường, máu nhiễm mỡ, cao huyết áp…), người cao tuổi và gia đình người thân có những đối tượng như trên nói riêng.

Tuy nhiên cũng do có quá nhiều nguồn thông tin, thậm chí từ những người phân phối "hàng xách tay" nhỏ lẻ, không có chuyên môn mà rất ít người có hiểu biết đầy đủ về An cung ngưu hoàng hoàn và Ngưu hoàng thanh tâm. Do đó đã xảy ra nhiều tai nạn đáng tiếc ở người bệnh dùng không đúng cách 2 sản phẩm trên. Để sử dụng đúng, tận dụng được hết tác dụng của thuốc, người bệnh cần có sự tham vấn của nhân viên y tế. Trong khuôn khổ bài viết, xin cung cấp cho người đọc một số thông tin về vị thuốc quan trọng nhất trong cả 2 bài thuốc trên: Ngưu hoàng.

Ngưu hoàng (tên khoa học là Calculus Bovis) thực chất là sỏi mật của các loài trâu bò. Khi đem phân tích, Ngưu hoàng có chứa nhiều thành phần như acid cholic, acid desoxycholic, acid taurocholic, bilirubin, nhiều acid amin, một số khoáng chất như Fe, Ca, Mg,…

Y học cổ truyền đã biết sử dụng Ngưu hoàng làm thuốc từ rất lâu. Ngay trong Bản Kinh, một trong các y văn cổ nhất của y học cổ truyền Trung Hoa đã viết về công dụng của Ngưu hoàng là chủ trị "nhiệt thịnh kinh hoảng" (tương ứng với các triệu chứng sốt cao, mê sảng, bất tỉnh nhân sự như biểu hiện bệnh đột quỵ). Tương truyền thần y Biển Thước (401 - 310 tr.CN, Trung Quốc) là người đầu tiên sử dụng Ngưu hoàng trong điều trị đột quỵ, và người bệnh chính là người hàng xóm của ông. 

Giai thoại kể rằng trong lúc vội vã, người con trai của ông hàng xóm đã lấy nhầm viên Ngưu hoàng (vốn được coi là 1 vị thuốc chữa đau răng vào thời đó) thay cho Thanh mông thạch đưa cho Biển Thước làm thuốc cấp cứu cha mình. Vị thần y không có thời gian kiểm tra lại, nhanh chóng tán nhỏ làm thuốc và cho người bệnh uống. Sự việc chỉ được phát hiện khi người bệnh nhanh chóng hồi phục, và khiến vị danh y vô tình tìm được thêm 1 vị thuốc quý. 

Biển Thước đã kết luận "do Ngưu hoàng được ngâm trong túi mật của con bò trong suốt một thời gian dài nên tính hàn của nó có thể thấu tới tim gan người bệnh. Nó có thể lọc tim, thông mạch, điều hòa gan và chữa liệt". 

Như vậy có thể thấy rõ các thầy thuốc đông y đã khẳng định Ngưu hoàng là vị thuốc mang tính Hàn rất mạnh, và do đó thích hợp cho trường hợp hôn mê do Nhiệt. Từ đó có thể suy ra nếu người bệnh hôn mê do những nguyên nhân khác thì dùng bài thuốc chứa Ngưu hoàng không có nhiều ý nghĩa. Đặc biệt với những người trúng phong hàn, cảm lạnh, cũng bị hôn mê ngất xỉu, mà lại cho dùng Ngưu hoàng thì còn gia tăng độ nghiêm trọng của bệnh.

Thực tế là các nhà sản xuất có uy tín vẫn luôn nhắc nhở người bệnh không được sử dụng thuốc tùy tiện mà cần có sự tham vấn nhân viên y tế, gọi cấp cứu ngay cả khi đã sử dụng thuốc. Y học hiện đại cũng xác định rõ đột quỵ có 2 thể nhồi máu não (do tắc mạch) và chảy máu não (do vỡ mạch). Ở thể thứ hai, chiếm khoảng 15% số ca, bệnh tiến triển rất nhanh, hoàn toàn không có thời gian để thuốc phát huy tác dụng. Khoa cấp cứu ở một số bệnh viện lớn đã ghi nhận nhiều trường hợp tử vong do quá ỷ lại vào tác dụng của An cung ngưu hoàng hoàn mà không gọi cấp cứu, lỡ mất khoảng thời gian quý báu để cứu bệnh nhân.

Ngoài ứng dụng trong đột quỵ, chế phẩm chứa Ngưu hoàng cũng thường được dùng với mục đích tăng lưu lượng máu lên não, chống đau đầu chóng mặt, rối loạn tiền đình… Nhưng như đã nói trên, Ngưu hoàng có tính hàn rất mạnh nên có thể gây hậu quả xấu khi dùng cho những người "thể hàn". Trong đông y có mô tả người "thể hàn" là do sự suy yếu của một số phủ tạng như Tâm, Can, biểu hiện ra bên ngoài là gầy gò yếu ớt, sợ lạnh, kém ăn uống, sắc mặt nhợt nhạt, rêu lưỡi trắng nhạt, đại tiện nát, tiểu tiện trong và kéo dài… Trường hợp rêu lưỡi chuyển trắng xanh, thường ra mồ hôi trộm nhưng chỉ hơi ẩm ẩm, tiếng nói nhỏ yếu, khả năng tình dục rất kém, huyết áp thấp… là thể rất hàn.

Thị trường Việt Nam hiện nay chỉ có An cung ngưu hoàng hoàn và Ngưu hoàng thanh tâm là 2 chế phẩm thường gặp nhất và cũng nổi tiếng nhất. Do giá thành khá cao nên nhiều người nhập "hàng xách tay" từ những nhà sản xuất nhỏ, dùng nguyên liệu chất lượng thấp hoặc thậm chí là hàng giả để bán với giá tương đương các sản phẩm có thương hiệu. Ngưu hoàng nguyên liệu cũng có nhiều loại.

Loại tự nhiên không thể đáp ứng được nhu cầu sản xuất số lượng lớn. Các nhà sản xuất lớn như Hồng Tế Đường, Tế Nam, Trung Quốc đã chuyển sang ngưu hoàng tự nhiên nhân tạo, nghĩa là ngưu hoàng có được do gây bệnh sỏi mật cho trâu bò khỏe mạnh. Loại này bản chất gần như Ngưu hoàng tự nhiên và có chất lượng tương đương nhưng giá thành rất đắt.Nhiều nhà sản xuất địa phương phải sử dụng ngưu hoàng nhân tạo, chế biến bằng cách gia công mật trâu bò, mật lợn… có chất lượng kém hơn nhưng rẻ tiền. Người mua cần chú ý lựa chọn sản phẩm từ nhà sản xuất có uy tín, có thương hiệu tốt để đảm bảo hiệu quả điều trị.

Công ty cổ phần dược phẩm Nam Hà hiện đang là nhà phân phối chính thức của hai sản phẩm An Cung Ngưu Hoàng Hoàn Tế Nam Hồng Tế Đường của Trung Quốc và Ngưu Hoàng Thanh Tâm Liquid của nhà sản xuất IKSU Hàn Quốc. Đây là hai sản phẩm đã được đăng ký và cấp giấy chứng nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, nhờ vậy quý khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc y học cổ truyền ứng dụng vị thuốc quý Ngưu hoàng trong bài thuốc.

Bên cạnh đó cũng lưu ý rằng, nên phối hợp sử dụng nhịp nhàng Ngưu hoàng Thanh tâm Liquid (dạng nước thuận tiện dễ uống, lại có thể sử dụng dài ngày do có dược tính êm dịu, với mục đích bồi bổ, phòng ngừa là chính) cùng với An Cung Ngưu Hoàng hoàn (dạng viên hoàn, có dược lực mạnh giúp ngăn chặn cơn đột quỵ và tái phát cơn đột quỵ, dùng ngay khi có biểu hiện tai biến mạch máu não), chúc quý khách hàng có những lựa chọn sáng suốt để bảo vệ sức khỏe của bản thân.

Để phòng ngừa đột quỵ có thể tham khảo: Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Ngưu Hoàng Thanh Tâm được nhập khẩu từ Hàn Quốc.

Thành phần: Ngưu hoàng , nhân sâm, Xạ hương….

Công dụng:

- Hỗ trợ điều hòa khí huyết, mạnh tim

- Tăng cường lưu thông máu, đặc biệt là lưu lượng máu não, giúp sự tuần hoàn không bị đình trệ, tắc nghẽn

- Hỗ trợ củng cố sức khỏe hệ tim mạch, phòng xơ vữa động mạch

Đối tượng sử dụng:

- Dự phòng cho người có nguy cơ cao mắc tai biến mạch máu não, hội chứng mạch vành.

- Dùng cho người lớn sau tai biến mạch máu não, mất cân bằng vận động.

- Dùng cho người bị hội chứng tiền đình: đau đầu, hoa mắt, chóng mắt.

Sản phẩm được nhập khẩu trực tiếp từ Hàn Quốc và được phân phối bởi CN Công ty CP Dược phẩm Nam Hà.

Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!