Trẻ viêm họng do virus có nên dùng kháng sinh?

Đặc điểm của viêm họng cấp do virus là sốt, đau họng, chảy mũi, ho nhẹ. Qua thăm khám có một số biểu hiện: họng đỏ hoặc niêm mạc hồng, lưỡi vẫn hồng và ướt, miệng không hôi, amidan và thành họng không có mủ, mũi dịch trong, trẻ có thể có ho nhẹ nhưng phổi nghe êm, tiếng thở bình thường.

Viêm họng cấp do virus thường không cần dùng kháng sinh trong điều trị vì kháng sinh không có tác dụng đối với virus. Thông thường bệnh sẽ ổn định sau 5 - 7 ngày, một số ít có thể kéo dài 2 tuần. Trong trường hợp này, để điều trị, cha mẹ có thể cho trẻ dùng thuốc hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen nếu sốt 38,5 độ C trở lên; có thể dùng các thuốc ho tây hoặc đông y nếu trẻ ho nhiều. Một số thuốc ho có thể dùng như: bisolvon siro, mucomyst, toplexil siro, atusin siro; chú ý không dùng các thuốc này cho trẻ dưới 2 tháng tuổi.

Ngoài ra, có thể dùng mật ong, hoa hồng hấp đường, gừng, chanh cho trẻ uống để chữa ho. Nếu trẻ chảy mũi hoặc tắc mũi nhiều có thể sử dụng một số thuốc có chế phẩm chống tắc mũi hoặc một số kháng histamine.

Biểu hiện chung của viêm họng cấp do vi khuẩn là đau họng, sốt và có thể có ho nhẹ. Tuy nhiên khi thăm khám các bác sĩ sẽ thấy trẻ có tình trạng nhiễm khuẩn rõ rệt như môi khô, lưỡi bẩn, miệng thường hôi, thành họng và amidan ngoài sưng nề đỏ sẽ có các nốt chấm mủ trắng bẩn, đặc biệt là ở amidan. Các nốt mủ trắng này là đặc điểm quan trọng nhất để phân biệt viêm họng vi khuẩn và vi rút trên lâm sàng.

Khi đã xác định viêm họng vi khuẩn cần dùng kháng sinh ít nhất là 7 ngày. Ngoài ra, cần phối hợp với điều trị triệu chứng và nâng cao thể trạng, chú ý bù nước và điện giải khi có sốt cao kéo dài. Các biến chứng cần đề phòng là áp xe amidan, áp xe thành sau họng, viêm mũi xoang, viêm phế quản phổi.

Tuy nhiên, không vì thế mà cho rằng viêm họng cấp virus là không nguy hiểm như viêm họng vi khuẩn, cha mẹ phải luôn đề phòng các biến chứng của viêm họng do virus như viêm phổi do virus, viêm não màng não, hoặc bội nhiễm dẫn đến viêm mũi họng do vi khuẩn sau đợt viêm do virus, từ đó có thể dẫn đến bội nhiễm viêm phổi, viêm phế quản. Vì vậy, nguyên tắc chung điều trị viêm họng do virus là điều trị triệu chứng và theo dõi sát đề phòng các biến chứng.

Việc cha mẹ cho trẻ dùng kháng sinh tùy tiện, ngoài các tác dụng phụ như: diệt vi khuẩn có lợi, không diệt được vi khuẩn có hại, suy giảm hệ miễn dịch mà còn khiến bé bị rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, biếng ăn... Do đó, tránh lạm dụng kháng sinh trong viêm họng không chỉ giúp trẻ khỏe mạnh, nhanh khỏi bệnh mà còn làm giảm nguy cơ kháng kháng sinh cho bản thân trẻ và cộng đồng. Dinh dưỡng tốt cho trẻ, tránh lạnh, khói bụi, tiêm chủng đầy đủ là cách phòng ngừa hiệu quả viêm họng, đặc biệt là trong dịp thời tiết chuyển mùa.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!