Theo Thứ
trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến, hiện nay còn nhiều vấn đề bất cập, cần phải giải quyết trong việc
kiểm soát nguồn gốc và chất lượng dược liệu.
"Để khám, chữa bệnh được tốt, thuốc vô cùng quan trọng, không
ai có thể chữa bệnh mà không cần dùng đến thuốc, kể cả sử dụng đến phương pháp
ngoại khoa can thiệp vẫn phải sử dụng đến thuốc. Quản lý thuốc tây y đã khó,
quản lý các dược liệu của y học cổ truyền lại càng khó khăn hơn nhiều" - Thứ
trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến phát biểu tại hội nghị.
Theo Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền, hàng năm, Việt Nam sử dụng khoảng 60.000 tấn dược liệu các loại,
trong đó có khoảng 80 - 85% dược liệu sử dụng có nguồn gốc nhập khẩu, chủ yếu là từ Trung Quốc.
Hiện nay, do lợi nhuận của việc buôn lậu dược liệu rất cao
nên tình hình buôn lậu dược liệu đang diễn ra rất phức tạp, đặc biệt là vận
chuyển lậu qua đường mòn, lối mở, vận
chuyển trái phép qua biên giới. Bên cạnh đó cũng xuất hiện tình trạng trộn lẫn giữa dược liệu
nhập lậu với dược liệu có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng; dược liệu không đảm bảo
chất lượng với dược liệu đảm bảo chất lượng tại các cơ sở khám chữa
bệnh.
Để tăng cường công tác quản lý dược liệu, hướng tới cho người
dân sử dụng dược liệu đảm bảo chất lượng có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, Bộ Y tế vừa ban hành Thông tư quy định về hoạt động kinh doanh dược liệu. Trong
đó có quy định cơ sở nhập khẩu dược liệu khi đăng ký tờ khai Hải quan phải xuất
trình Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa của dược liệu, do tổ chức có thẩm quyền của
nước xuất khẩu cấp để làm thủ tục thông quan.
Trao đổi với phóng viên, anh Nguyễn Đăng Lâm, Phó viện trưởng Viện kiểm
nghiệm thuốc TW, cho biết: Với đánh giá nguy cơ nhóm dược liệu và thuốc
đông dược có nhiều vi phạm về chất lượng, đã lấy gần 7.000 mẫu kiểm nghiệm
trong mỗi năm. Trên cơ sở các mẫu đó phát hiện từ 9 - 10% nghi ngờ có vấn đề về mặt
chất lượng đã thể hiện trên kết quả kiểm nghiệm trong số các mẫu đó.
Kết quả kiểm
nghiệm này đã phản ánh đúng đặc thù riêng của dược liệu liên quan đến nhiều yếu
tố như: vấn đề về nuôi trồng và thu hái, bảo quản chưa tuân thủ các quy định
đã dẫn tới vi phạm chất lượng. Bên cạnh đó, dược liệu nhập khẩu từ Trung Quốc
mà Việt Nam không thể kiểm soát được ngay từ đầu nguồn nên có những vi phạm về
chất lượng.
"Vi phạm về dược liệu cũng rất đa dạng: có thể nhầm lẫn về các cây
thuốc, không đúng về các bộ phận cây thuốc được sử dụng; hay có các tạp
chất, có trường hợp không đúng loài – mặc dù đặc điểm thực vật giống nhưng khi
phân tích sâu nó không có các hoạt chất có tác dụng chữa bệnh" - anh Nguyễn Đăng Lâm cho biết thêm.
Ngoài ra, bà Trần Thị Hồng Phương, Phó
Cục trưởng Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền cũng chia sẻ: "Trên thị trường vẫn xuất hiện
những dược liệu kém chất lượng, Bộ Y tế khuyến cáo khi cung cấp và sử dụng dược liệu
cần phải tăng cường kiểm soát nguồn gốc và chất lượng rõ ràng. Với dược liệu trồng ở trong nước, phải có
vùng trồng rõ ràng. Hiện Chính phủ, Bộ Y tế cũng tích cực triển khai việc tự chủ nguồn
dược liệu trong nước, bằng cách khuyến khích người dân về chính sách thuế, giống và đất. Việc tăng cường quản lý về chất lượng và nguồn gốc phải kiếm soát cả quá trình, bao gồm từ khâu nuôi trồng, thu hái, bảo quản đến lưu thông, sử dụng".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!