
Ớt là gia vị quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày của mỗi chúng ta. Quả ớt vị cay nồng khi thêm vào các loại đồ chấm, các món xào sẽ khiến món ăn thêm phần thơm ngon, hấp dẫn. Trong y học dân gian, ớt cũng là vị thuốc rất phổ biến để chữa nhiều loại bệnh.
Theo cuốn sách "Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam" (NXB Khoa học và Kỹ thuật), quả ớt có vị cay, tính nóng, có tác dụng tiêu đờm, ôn trung, tán hàn, giải biểu, kiện vị, tiêu thực, gây sung huyết, kích thích chung, thông kinh lạc, giảm đau, sát trùng. Quả ớt có nhiều công dụng trong trị các chứng tỳ vị hư lạnh, tiêu chảy, hắc loạn, nôn mửa, dạ dày ruột đầy trướng, mất trương lực, tích trệ, ăn không tiêu, đau nhức nửa đầu, đau lưng, đau khớp, thống phong, đau dây thần kinh, viêm thanh quản, viêm họng.
Theo đó, khi bị đau nhức nửa đầu, lấy dầu ớt hoặc quả ớt thật cay bẻ đôi, chấm vào mũi bên nửa đầu bị đau, cơn đau nhức sẽ hết rất nhanh. Sau đó, để làm hết cảm giác cay, lấy tóc chấm vào chỗ bị cay. Để chữa đau lưng, thấp khớp, đau dây thần kinh, lấy quả ớt giã nát, ngâm rượu với tỷ lệ ½ (một phần ớt tươi, hai phần rượu dùng để xoa bóp). Cũng có thể lấy hạt ớt khô, tán bột mịn làm cao dán (dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác).
Ngoài ra, quả ớt chín để tươi, giã nát, lấy chất cay chà vào vết thương còn có công dụng giúp giảm đau khi bị cá trê hoặc cá có ngạnh đâm vào thịt.
Bên cạnh quả ớt, lá ớt hay rễ ớt cũng có rất nhiều công dụng trong điều trị bệnh.
Lá ớt có vị đắng, tính mát có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu. Lá ớt có thể chữa trúng phong, răng cắn chặt với công thức lá ớt tươi (loại ớt chỉ thiên) từ 30 đến 50g giã nát, thêm nước và ít muối, đổ nước vào miệng còn bã đắp vào răng sẽ tỉnh lại. Để chữa sốt rét, lấy lá ớt tươi 30g giã nát, hòa với nước đun sôi để nguội, chắt nước cốt uống trước khi lên cơn 2 giờ. Ngày làm một lần. Dùng từ 5 đến 7 ngày liền. Công thức lá ớt tươi từ 30 đến 40g sao vàng, sắc uống trong ngày là bài thuốc chữa phù thũng hiệu quả.
Bên cạnh đó, lá ớt khi dùng bên ngoài làm thuốc bôi, đắp còn có công dụng chữa mụn nhọt, mụn đầu đinh, eczema (một loại bệnh viêm da), vết thương và chữa rắn cắn.
Lá ớt (Hình minh họa: cz.depositphotos.com)
Rễ ớt thì có tác dụng làm hoạt huyết, tán thũng. Rễ ớt được xem là bài thuốc hiệu quả trong chữa đau bụng kinh niên hay nứt nẻ ngoài da.
Theo các chuyên gia y học cổ truyền, có một số trường hợp không nên dùng ớt là người bị đau dạ dày, tạng nhiệt và máu nóng.
Một số bài thuốc có ớt:
- Chữa rắn cắn, côn trùng đốt: ớt tươi 15 quả, lá đu đủ 3 lá, rễ ớt chỉ thiên 80g, tất cả giã nát, thêm nước, gạn nước uống, bã dùng đắp lên vết cắn. Nếu là rết và côn trùng đốt thì dùng lượng ít hơn. Cũng có thể dùng riêng lá ớt tươi lượng vừa đủ giã nát, đắp vào vết cắn. Sau từ 15 đến 30 phút nếu còn đau nhức làm thêm lần nữa.
- Chữa bệnh eczema: lá ớt tươi 30g, me chua 20g, hai thứ giã nát đắp, thường dùng từ 5 đến 10 ngày là khỏi.
- Chữa mụn nhọt, đinh độc, vết thương (3 bài thuốc) :
+ Lá ớt, lá na, lá bồ công anh, lá tử vi, lá táo mỗi thứ từ 10 đến 20g, giã nát với một ít muối để đắp.
+ Lá ớt, cành xương rồng bà có gai, lá mồng tơi mỗi thứ từ 5 đến 10g, giã nát nhuyễn để đắp.
+ Cao bôi hoặc dán trị vết thương, mụn nhọt: mật lợn 1 lít, lá ớt tươi, lá trầu không tươi, hành, tỏi mỗi thứ 300g. Hành tỏi bóc vỏ, giã với lá trầu không và lá ớt rồi nấu với 1 lít nước để được 300ml, thêm 1kg đường, cô thành cao lỏng. Cho mật lợn vào cao, canh kĩ đến khi thấy sền sệt là được. Bôi trực tiếp hoặc phết thuốc lên giấy bản để dán vào vết thương, vết mụn nhọt.
- Chữa đau bụng kinh niên: rễ ớt, rễ chanh, rễ xuyên tiêu mỗi thứ 10g sao vàng, sắc uống trong ngày. Dùng trong nhiều ngày.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
bangdatally.xyz - Nữ bệnh nhân 63 tuổi phải nhập viện cấp cứu do hạ natri máu nghiêm trọng sau thời gian dài dùng thuốc huyết áp lợi tiểu mà không tái khám định kỳ.
bangdatally.xyz - TP Hà Nội đã triển khai đồng loạt các hoạt động truyền thông, tập huấn và giám sát nhằm hưởng ứng Ngày Vệ sinh tay Thế giới 5/5/2025 và phòng chống nhiễm khuẩn.
bangdatally.xyz - Nam bệnh nhân 34 tuổi bị tăng huyết áp kéo dài do u tuyến thượng thận đã được Bệnh viện Nội tiết Trung ương phát hiện, điều trị kịp thời và không cần dùng thuốc sau mổ.
bangdatally.xyz - Cục Quản lý Dược thông báo thu hồi toàn quốc lô Viên nén Tegrucil-1 do vi phạm chỉ tiêu chất lượng, yêu cầu các đơn vị phân phối, sử dụng thuốc phối hợp thực hiện.
bangdatally.xyz - Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất (Đồng Nai) đã điều trị thành công ca viêm màng não mô cầu đầu tiên tại Đồng Nai năm 2025. Bệnh nhân đã bình phục và được xuất viện.
bangdatally.xyz - Hai sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Dáng xuân Phục linh Gold và Best Slim Collagen chứa chất cấm Sibutramine, có thể gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe.
bangdatally.xyz - Trung tâm Y tế huyện Thanh Sơn (Phú Thọ) vừa tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân nữ bị ngộ độc Paracetamol - loại thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến trong mọi gia đình.
bangdatally.xyz - Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức vừa tiếp nhận trường hợp nam bệnh nhân 17 tuổi (Hà Nội) bị chấn thương tim nghiêm trọng do dị vật kim loại sắc nhọn xuyên thấu.
bangdatally.xyz - Khả năng sinh sản ở nữ giới bắt đầu suy giảm do chất lượng trứng và nội tiết tố kém ổn định sau tuổi 30. Vậy làm sao để tối ưu cơ hội mang thai khi tuổi không còn trẻ?
bangdatally.xyz - Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ thực hiện thành công ca ghép thận thứ 10 liên tiếp chỉ sau một năm triển khai, mở ra hy vọng mới cho bệnh nhân suy thận tại miền Tây.
bangdatally.xyz - Một bệnh nhân nữ 47 tuổi (Hà Nội) vừa được Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cứu đôi chân trái bị dập nát sau tai nạn giao thông nghiêm trọng.
bangdatally.xyz - Bệnh viện Đa khoa Medlatec vừa tiếp nhận một bệnh nhân nam bị tổn thương não do thói quen ăn gỏi cá, tiết canh, thịt tái.
bangdatally.xyz - Bệnh viện Nhi Thanh Hóa vừa tiếp nhận bé trai 9 tuổi nhập viện với vết thương phức tạp vùng cổ trái, kích thước 2x2cm, bờ nham nhở.
bangdatally.xyz - Hà Nội triển khai kế hoạch kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc năm 2025, siết chặt quản lý nguồn gốc, lưu thông, sử dụng thuốc, đảm bảo an toàn cho người dân.
bangdatally.xyz - Sở Y tế Hà Tĩnh đã thiết lập đường dây nóng 0965.341.616 để tiếp nhận các thông tin liên quan đến thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc trên địa bàn tỉnh.