TP Hồ Chí Minh thí điểm quỹ đầu tư mạo hiểm

TP Hồ Chí Minh đang thí điểm triển khai quỹ đầu tư mạo hiểm sử dụng ngân sách Nhà nước lần đầu tiên của cả nước, để hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp. Đây là một chính sách mang tính đột phá để cụ thể hóa Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phát phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Theo các chuyên gia, để triển khai được quỹ mạo hiểm cần tư duy và cách làm mới, quỹ mạo hiểm Nhà nước không phải là ngân hàng mà có vai trò là vốn mồi, đồng hành và hỗ trợ startup ở giai đoạn đầu khó khăn nhất.

Hiện nhiều các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ hầu như không có tài sản bảo đảm. Tài sản giá trị nhất với họ là bằng sở hữu trí tuệ, các bản hợp đồng và dữ liệu của thị trường. Một startup làm trí tuệ nhân tạo kỳ vọng quỹ mạo hiểm Nhà nước có thể dùng những tài sản trí tuệ như vậy để chấp nhận cung ứng vốn cho họ trong một thời gian đủ dài.

Ông Nguyễn Đức Hiếu - Đồng sáng lập Trainizi cho biết: "Đặc biệt với các nhà đầu tư công họ càng quan trọng việc thu hồi vốn. Tuy nhiên, khi đầu tư một dự án công nghệ, dự án có tính R&D cao, thay vì nhà đầu tư kỳ vọng hoàn vốn 3 năm, thì nên kéo dài 5 năm đến 7 năm. Như vậy, startup cũng có cơ hội để đưa sản phẩm của mình đến điểm có thể thương mại hóa ở mức độ cao".

Để thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, TP Hồ Chí Minh đang nghiên cứu thí điểm triển khai quỹ đầu tư mạo hiểm sử dụng ngân sách Nhà nước đầu tiên. Thành phố ưu tiên một số lĩnh vực như công nghệ lõi, y tế số... các startup đã có bằng sáng chế hoặc sản phẩm thử nghiệm khả thi.

Ông Đỗ Thiên Anh Tuấn - Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý, Đại học Fulbright Việt Nam đề xuất: "Nhà nước đầu tư công nhưng quản trị tư, quản trị hãy để cho tư nhân. Nhà nước không can thiệp, chỉ quản lý kết quả đầu ra".

Sở Khoa học và Công nghệ thành phố nhìn nhận khó khăn lớn nhất để triển khai quỹ mạo hiểm là vấn đề sử dụng vốn Nhà nước đầu tư ra ngoài lĩnh vực công thì sẽ chịu rủi ro cao. Thực tế cũng cho thấy cứ 10 dự án startup ra đời thì có đến 9 là thất bại. Do đó, trong cách tiếp cận, chính quyền thành phố sẽ vừa thận trọng, vừa có những đổi mới so với trước.

Ông Lâm Đình Thắng - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP Hồ Chí Minh cho biết: "Thành phố sẽ nghiên cứu đề xuất theo hướng: Quy định pháp luật chung là có cơ chế cho phép đầu tư theo rủi ro có kiểm soát; cũng như cho phép TP Hồ Chí Minh tự chịu trách nhiệm về vấn đề quản lý, có báo cáo giám sát công khai minh bạch rõ ràng".

Chính quyền thành phố cũng xác định quỹ mạo hiểm sẽ không phải là ngân hàng, mà vai trò là cung cấp vốn mồi. Mục đích là hỗ trợ các công ty khởi nghiệp hoạt động phát triển ở giai đoạn đầu , từ đó startup sẽ thu hút được thêm nhiều nguồn vốn tư nhân ở trong và ngoài nước.