Tổng thống Trump và Chủ tịch FED Powell tranh luận ngay giữa công trường

Tổng thống Donald Trump đã có màn đối đầu công khai với Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) Jerome Powell ngay tại công trường trụ sở ngân hàng trung ương hôm 24/7, khi ông chỉ trích mạnh mẽ chi phí trùng tu cơ sở này và tiếp tục gia tăng sức ép buộc FED hạ lãi suất.

Xuất hiện trong chiếc mũ bảo hộ cùng vẻ mặt nghiêm trọng giữa công trường đang thi công, ông Trump tuyên bố dự án trùng tu sẽ tiêu tốn 3,1 tỷ USD, cao hơn đáng kể so với con số 2,5 tỷ USD mà FED công bố. Ngay lập tức, ông Powell bác bỏ con số này, cho rằng ông Trump đã tính gộp cả chi phí cho một toà nhà khác của FED là Martin Building - vốn đã được trùng tu xong từ 5 năm trước.

Cuộc tranh luận gay gắt ngay tại công trình của FED là biểu hiện rõ ràng nhất cho thấy ông Trump đang tăng tốc chiến dịch gây áp lực buộc FED phải hạ lãi suất - điều mà ông cho là cần thiết để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và giảm chi phí lãi vay của chính phủ.

"Chúng ta cần hạ lãi suất xuống. Người dân gần như không thể mua nổi nhà", ông Trump nói với báo giới sau chuyến thị sát, lần này không có sự hiện diện của ông Powell.

Tuy nhiên, nhiều khả năng Tổng thống Trump sẽ thất vọng trong tuần tới, khi FED nhóm họp để quyết định chính sách lãi suất. Ông Powell và nhiều quan chức FED đã phát tín hiệu sẽ giữ nguyên mức lãi suất hiện tại khoảng 4,3%. Các nhà phân tích phố Wall thì dự đoán FED có thể bắt đầu hạ lãi suất vào tháng 9.

FED là cơ quan thiết lập lãi suất ngắn hạn, qua đó ảnh hưởng đến các loại lãi vay khác như vay mua nhà, vay ô tô hay thẻ tín dụng. Tuy nhiên, FED không kiểm soát trực tiếp các mức lãi này, vì chúng phụ thuộc vào thị trường tài chính. Thậm chí, khi FED cắt giảm lãi suất vào tháng 9 năm ngoái, lãi vay mua nhà vẫn tăng do thị trường phản ứng ngược chiều.

Dù đã từng úp mở khả năng cách chức ông Powell trước khi nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 5/2026, lần này ông Trump tỏ ra mềm mỏng hơn. Khi được hỏi liệu việc đội chi phí của dự án trùng tu có phải là "lý do đáng để sa thải", ông Trump nói: "Tôi không nghĩ điều đó là cần thiết. Tôi chỉ muốn một điều đơn giản: Hạ lãi suất".

Trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump viết: "Chi phí đội lên là đáng kể, nhưng đất nước ta đang phát triển mạnh mẽ và có thể chịu đựng được, kể cả chi phí của toà nhà này!".

Trước chuyến thăm của Tổng thống Trump, FED đã cho phép phóng viên vào tham quan công trường, bao gồm toà nhà lịch sử Marriner S. Eccles và toà nhà thứ hai nằm đối diện đường 20th Street ở thủ đô Washington. Theo các nhân viên FED, nguyên nhân khiến chi phí tăng cao là do yêu cầu an ninh mới, chi phí vật liệu leo thang và các quy định bảo tồn kiến trúc lịch sử. Dự án được ước tính năm 2022 là 1,9 tỷ USD, nhưng đã vượt xa con số đó.

Một phần nguyên nhân còn đến từ chính sách thuế của ông Trump. Năm 2018, ông áp thuế 25% lên thép và 10% lên nhôm; đầu năm nay, ông nâng mức thuế này lên 50%. Theo dữ liệu chính phủ, giá thép đã tăng khoảng 60% kể từ khi dự án được phê duyệt, còn chi phí vật liệu xây dựng nói chung đã tăng 50%.

Các chi tiết như cửa sổ chống nổ, tường chịu động đất và kết cấu chống sập tiến triển - nơi chỉ một phần toà nhà sụp khi bị tấn công - đều được đưa vào thiết kế theo yêu cầu của Bộ An ninh Nội địa.

Một chi tiết gây chú ý là thang máy "VIP", từng bị chỉ trích là chỉ dành cho các thống đốc FED. Tuy nhiên, ông Powell sau đó khẳng định thang máy này sẽ mở cho toàn bộ nhân viên FED sử dụng. Các tài liệu trước đó ghi sai về mục đích sử dụng thang máy đã được sửa lại.

Dự án được hội đồng thống đốc FED thông qua từ năm 2017, và phải trải qua nhiều vòng phê duyệt từ các ủy ban địa phương. Một số thành viên các ủy ban này do chính ông Trump bổ nhiệm, và từng yêu cầu sử dụng thêm đá cẩm thạch trong thiết kế, thay vì kiến trúc kính hiện đại mà họ gọi là "hộp kính".

Tổng thống Trump, người từng nổi tiếng với các công trình xa hoa thời còn làm bất động sản, tỏ ra thích thú khi trở lại "công trường xây dựng". Ông nói: "Cảm giác thật tuyệt khi quay lại nơi thi công. Nhưng ai cũng biết: đào móng là phần tốn kém nhất".

Dù màn đối đầu mới nhất giữa ông Trump và ông Powell xoay quanh chi phí xây dựng, nhưng rõ ràng ẩn sau đó là mâu thuẫn sâu sa hơn về định hướng chính sách tiền tệ.