Ninh Bình: Hơn 3.200 con lợn bị tiêu hủy vì dịch tả châu Phi, ngành chăn nuôi đối mặt nhiều thách thức

Xã vào cuộc sớm, người dân không bán chạy lợn bệnh

Ngày 16/7, hộ chăn nuôi tại xã Hải An phát hiện lợn có dấu hiệu ốm, bỏ ăn. Chính quyền xã lập tức phối hợp lấy mẫu xét nghiệm, gửi Trung tâm Chẩn đoán Thú y Trung ương I. Đến ngày 17/7, kết quả trả về xác định dương tính với virus dịch tả lợn châu Phi (DTLCP).

Ngay trong ngày, xã tổ chức tiêu hủy số lợn nhiễm bệnh theo đúng quy trình kỹ thuật, rắc vôi bột và phun khử trùng khu vực ổ dịch, cùng các vùng lân cận.

Tính đến hết ngày 20/7, xã Hải An đã tiêu hủy 83 con lợn, gồm 2 con nái và 81 con thương phẩm, với tổng trọng lượng 3,7 tấn. Toàn xã hiện có khoảng 7.500 con lợn.

"Chúng tôi đã thành lập Ban chỉ đạo phòng, chống dịch trên đàn gia súc – gia cầm, đồng thời phân công cụ thể cho từng cán bộ phụ trách địa bàn," ông Nguyễn Trung Công – Phó Chủ tịch UBND xã Hải An cho biết.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Hải An Nguyễn Trung Công, địa phương đã liên tục tuyên truyền qua hệ thống truyền thanh xã, hướng dẫn bà con nhận biết triệu chứng bệnh, tổ chức thống kê tổng đàn, yêu cầu các hộ chăn nuôi khai báo trung thực. Nhờ sự vào cuộc đồng bộ, đến ngày 20/7, xã không phát sinh thêm ổ dịch nào.

"Điều quan trọng là bà con hợp tác. Khi lợn có dấu hiệu bất thường, họ chủ động báo ngay. Không có tình trạng bán chạy hay vứt xác lợn chết ra môi trường", ông Công khẳng định.

Khó khăn trong công tác phòng, chống dịch

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Ninh Bình, từ đầu tháng 7 đến nay, dịch tả lợn châu Phi bùng phát tại nhiều xã, phường trên địa bàn. Hiện toàn tỉnh ghi nhận 19 xã, phường có dịch, với 36 ổ dịch lũy kế. Trong đó, có những địa phương đang lấy mẫu để xác định nguyên nhân lợn chết bất thường.

Tính đến giữa tháng 7/2025, toàn tỉnh đã tiêu hủy 3.209 con lợn, gồm 644 con nái, đực giống và 2.565 con lợn thương phẩm. Riêng đàn lợn của tỉnh hiện đạt khoảng 1,27 triệu con – quy mô khá lớn so với khu vực phía Bắc.

Lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y thừa nhận, công tác phòng, chống dịch gặp không ít khó khăn. Một số vùng có địa bàn rộng, hệ thống tổ chức chưa đồng bộ, thiếu nhân lực, dẫn đến việc kiểm soát dịch bệnh, kiểm dịch vận chuyển, quản lý giết mổ còn nhiều áp lực.

"Mặc dù chưa có tổ chức, bộ máy chính thức cho các phòng, trạm, nhưng Chi cục đã chủ động tham mưu nhiều văn bản chỉ đạo kịp thời cho UBND tỉnh", đại diện Chi cục nói.

Trong khi đó, đặc thù chăn nuôi tại Ninh Bình vẫn chủ yếu nhỏ lẻ, phân tán trong khu dân cư. Nhiều trang trại hoạt động trên đất ở, đất canh tác, không thuộc diện đất nông nghiệp theo quy định, nên rất khó đưa ra chế tài cứng rắn nếu không có cơ sở pháp lý rõ ràng.

Ngành thú y dốc lực chặn dịch

Để ngăn chặn dịch lan rộng, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh đã yêu cầu các địa phương khẩn trương thống kê nhu cầu sử dụng hóa chất khử trùng, báo cáo về Chi cục để cấp phát và phân bổ.

Bên cạnh đó, địa phương được yêu cầu chủ động bố trí ngân sách mua vôi, tuyên truyền người chăn nuôi cùng tham gia mua vật tư phòng dịch để khử trùng đồng loạt trong vùng có nguy cơ.

Về giải pháp dài hạn, Chi cục đang đề xuất thử nghiệm một số loại vaccine phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi đồng thời nghiên cứu phương án triển khai phù hợp với điều kiện thực tế từng địa bàn.

Tuy chưa gây thiệt hại lớn về diện rộng, nhưng đợt bùng phát này được xem là lời cảnh tỉnh về khả năng chống chịu và ứng phó của hệ thống chăn nuôi sau tái cơ cấu bộ máy. Trong bối cảnh nguy cơ dịch còn phức tạp, việc củng cố lực lượng thú y cơ sở, kết nối tốt giữa người dân – chính quyền – ngành chuyên môn đang là đòi hỏi cấp thiết.