Mạng xã hội khiến nhiều bạn trẻ chán ghét ngoại hình của mình

Mặc dù việc quan tâm đến ngoại hình có tác động tích cực như khiến bạn chăm sóc bản thân, gương mặt, vóc dáng, ăn mặc, cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, nếu quá chú trọng đến ngoại hình thì có thể dẫn đến không ít hậu quả tiêu cực.

Không thể phủ nhận về tầm quan trọng của yếu tố ngoại hình. Một gương mặt xinh đẹp, một vóc dáng cao ráo, khỏe mạnh, ăn mặc đẹp, phong cách có thể mang lại nhiều thuận lợi trong cuộc sống. Nhất là trong thời điểm mạng xã hội là một phần không thể thiếu, yếu tố ngoại hình sẽ giúp mang lại lợi thế cho rất nhiều người. Nhiều bạn trẻ đã xây dựng các kênh nội dung số chia sẻ các kinh nghiệm tập luyện, chăm sóc ngoại hình và thu hút người xem. Vẻ ngoài chỉn chu đang trở thành vũ khí mềm của người trẻ, không chỉ để đẹp hơn trong mắt người khác, việc đầu tư cho ngoại hình phản ánh sự tự tin và mong muốn khẳng định bản thân.

Chăm sóc dung nhan, da dẻ, vóc dáng, hướng đến lối sống lành mạnh về thể chất và tinh thần là điều tích cực. Thế nhưng khi mọi thứ quá đà, sự quan tâm đến ngoại hình quá mức lại là một chuyện rất đáng bàn.

Trên môi trường mạng xã hội, chúng ta tiếp nhận hàng trăm, thậm chí là hàng nghìn hình ảnh mỗi ngày. Phần lớn hình ảnh được đăng tải trên mạng xã hội đều đã được chỉnh sửa cẩn thận thông qua các phần mềm để đảm bảo hình ảnh này hoàn hảo nhất. Điều này cũng tạo ra tâm lý trào lưu so sánh, bình phẩm, thậm chí là miệt thị ngoại hình của người khác.

Một người sử dụng mạng xã hội sẽ liên tục so sánh cơ thể thực tế của mình với hình ảnh được đầu tư, trang điểm, chỉnh sửa kỹ lưỡng của người khác. Bên cạnh đó, không gian mạng xã hội cung cấp thêm những thước đo định lượng như là người theo dõi, bình luận, lượt thích. Những số liệu như vậy khiến nhiều người tin rằng ngoại hình đồng nhất với sự nổi tiếng và quyền lực truyền thông. Người ta bắt đầu thay đổi ngoại hình để phù hợp với các tiêu chuẩn tương ứng. Động lực này có thể có tác động hai chiều, hoặc thúc đẩy sự chăm sóc ngoại hình lành mạnh, hoặc diễn tiến thành hành vi bất an, như là ăn uống không khoa học, tập thể dục quá đà, chỉnh sửa hình ảnh thái quá.

Trong nghiên cứu thực hiện đầu năm 2023 trên nhóm thanh niên Canada từ 17 tới 24 tuổi sử dụng mạng xã hội hơn hai giờ mỗi ngày, kết quả cho thấy 31% cảm thấy không hài lòng, thậm chí chán ghét ngoại hình của mình, 40% cảm thấy căng thẳng về cơ thể khi xem ảnh trên mạng xã hội. 35% đã ngừng ăn hoặc ăn ít hơn vì lo lắng về cân nặng. 40% cảm thấy sợ hãi những nhận xét của bạn bè về ngoại hình, 37% cảm thấy buồn và xấu hổ về điều đó. Ngoài ra, việc quá đề cao ngoại hình cũng dẫn đến nhiều hiện tượng tiêu cực như là miệt thị ngoại hình, body shaming trong môi trường số. Nhiều người cho rằng họ có quyền tự do bình luận, buông lời chê bai ngoại hình người khác mà không lo bị tố cáo hay xử lý. Điều này đã vô tình tiếp tay cho hành vi tấn công vẻ bề ngoài lan rộng với tốc độ chóng mặt.

“Nếu một xã hội có nhiều cá nhân bị miệt thị ngoại hình, hoặc miệt thị ngoại hình trở thành một thói quen, cách ứng xử thì chắc chắn nó ảnh hưởng đến toàn xã hội và tạo ra một xã hội không chấp nhận sự đa dạng. Việc không chấp nhận sự đa dạng là điều nghiêm trọng nhất đối với một xã hội. Sự chấp nhận đa dạng về hình thể, về tính cách, về sở thích cho thấy đó là một xã hội khoan dung, văn minh, một xã hội tạo điều kiện cho mỗi cá nhân đều có thể sống với những cái mình có”, TS. Khuất Thu Hồng - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển xã hội chia sẻ.

Tâm lý của con người thường có xu hướng tìm đến sự hoàn hảo nhưng nhiều người quên mất rằng mọi thứ đều không tuyệt đối. Vẻ đẹp ngoại hình xuất phát từ ý thức chăm sóc bản thân, lối sống lành mạnh là điều tích cực giúp cho nhiều bạn trẻ tự tin, thêm động lực để thành công hơn. Nhưng quá chạy theo ngoại hình, những chuẩn mực đôi khi là ảo ở trên mạng xã hội mà bỏ qua những giá trị như là tôn trọng quyền riêng tư của người khác, hay ứng xử đẹp tử tế trong cuộc sống chắc chắn sẽ gây hậu quả tiêu cực cho bản thân người đó và cả những người xung quanh. Đẹp ngoại hình đi đôi với trí tuệ, một tâm hồn đẹp sẽ là cái đích mà tất cả cùng hướng đến. Đức, trí, thể, mỹ là bốn yếu tố luôn tạo nên thế hệ thanh niên phát triển toàn diện.