Hợp tác công - tư trong bảo tồn rừng và nguồn nước

Trồng thêm một cây rừng là giữ thêm một mạch nước, là bảo vệ lá phổi xanh cho cộng đồng. Để đẩy mạnh nguồn lực cho việc trồng rừng, lần đầu tiên một mô hình hợp tác công - tư về phát triển rừng đã được triển khai tại Việt Nam. Trồng rừng đầu nguồn gắn bảo tồn nguồn nước và phát triển sinh kế cho người dân đang cho thấy hiệu quả rõ rệt sau hai năm thực hiện.

Nhận thức được giá trị to lớn của rừng đối với đời sống con người cũng như sự phát triển bền vững, Chương trình “Water of Life: Bảo tồn nguồn nước – Vì một Việt Nam xanh” triển khai từ năm 2024 hoạt động trồng mới và chăm sóc rừng đầu nguồn. Chỉ trong vòng một năm, chương trình đã đạt được kết quả tích cực với 35 ha rừng đầu nguồn được phủ xanh tại các tỉnh Bắc Kạn, Nghệ An và Cà Mau, trên nền tảng các hoạt động phủ xanh rừng đầu nguồn.

Tròn 1 năm sau hợp tác công - tư đầu tiên về phát triển rừng, hơn 35 ha rừng đầu nguồn đã được trồng mới. Trong năm nay, chương trình dự kiến mở rộng quy mô lên ít nhất 60 ha.

Cụ thể năm 2025, chương trình được nhân rộng với mục tiêu trồng 60 ha rừng đầu nguồn tại các tỉnh Bắc Kạn, Thái Nguyên, Bình Phước và Long An. Những khu vực được ưu tiên lựa chọn để trồng rừng là rừng đầu nguồn có vai trò quan trọng trong việc cải thiện khả năng lưu giữ nước, giảm xâm nhập mặn và tăng cường an ninh nguồn nước cho người dân.

Trọng tâm của mô hình được thiết kế gắn liền với người dân và chủ rừng địa phương, tập trung nâng cao nhận thức và thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng thông qua hoạt động đào tạo kỹ thuật về trồng rừng, trồng xen canh, qua đó người dân địa phương được trang bị kiến thức, hiểu rõ giá trị của rừng và có cơ hội cải thiện sinh kế một cách bền vững.

Ông Ashish Joshi - Tổng Giám đốc Điều hành Suntory PepsiCo Việt Nam cho biết: "Chúng tôi sẵn sàng với những bước triển khai tiếp theo dựa trên nền tảng của năm đầu tiên triển khai hợp tác. Bởi chúng tôi vẫn còn rất nhiều mục tiêu phát triển bền vững cần theo đuổi".

Theo ông Trần Quang Bảo, Cục trưởng Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm (Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các hoạt động cần được nhân rộng ở nhiều cấp độ khác nhau, từ cấp độ địa phương và sự tham gia từ nhiều công ty ở các góc độ khác nhau, với sụ chung tay giữ hợp tác công tư này thì sứ mệnh về bảo tồn nguồn nước, bảo tồn thiên nhiên sẽ đạt được mục tiêu trong tương lai. 

Để giữ nguồn nước, trồng rừng là chưa đủ, còn phải giữ rừng. Trải nghiệm thực tế tại rừng là nội dung được đẩy mạnh trong năm hợp tác mới này.

“Với chương trình trải nghiệm thiên nhiên, định hướng là làm sao để cho người tham gia có thể tiếp cận với khu rừng gần gũi nhất có thể. Sử dụng mọi giác quan như nghe, nhìn, sờ chạm… để có thể trải nghiệm khu rừng”, ông Phạm Sơn Lưu, Phó Giám đốc Trung tâm Giáo dục Phát triển bền vững, Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam nói.

Khoảng 4.500 học sinh, sinh viên và những du khách đến với 3 vườn quốc gia Tam Đảo, Xuân Liên, Cát Tiên sẽ là những người được ưu tiên tham gia chương trình. Dự kiến, mô hình sẽ thí điểm tại ba Vườn quốc gia trong năm 2025 và nhân rộng từ 15 đến 20 Vườn quốc gia trên cả nước.