Đấu giá thiên thạch Sao Hỏa lớn nhất thế giới

Nhà đấu giá Sotheby’s tại New York (Mỹ) sẽ tổ chức một phiên đấu giá đặc biệt vào ngày 16/7, với tâm điểm là khối thiên thạch mang tên NWA 16788, mảnh vật chất được xác nhận là lớn nhất từng rơi xuống Trái Đất từ Sao Hỏa. Khối thiên thạch nặng tới 25kg, dự kiến được chào giá từ 2 đến 4 triệu USD.

NWA 16788 có nguồn gốc từ một vụ va chạm lớn giữa Sao Hỏa và một tiểu hành tinh, trước khi bị bắn vào không gian rồi rơi xuống sa mạc Sahara. Khối đá được một thợ săn thiên thạch phát hiện tại Niger vào tháng 11/2023. Với kích thước 38 x 28 x 15 cm và sắc đỏ, nâu, xám đặc trưng, thiên thạch này chiếm gần 7% tổng lượng thiên thạch Sao Hỏa từng được ghi nhận.

Theo bà Cassandra Hatton, Phó Chủ tịch phụ trách mảng Khoa học và Lịch sử tự nhiên tại Sotheby’s, khối đá này lớn hơn khoảng 70% so với mẫu vật lớn thứ hai. Trong số hơn 77.000 thiên thạch ghi nhận trên Trái Đất, chỉ khoảng 400 mẫu có nguồn gốc từ Sao Hỏa, cho thấy độ quý hiếm của hiện vật lần này.

Phân tích hóa học từ các phòng thí nghiệm chuyên biệt cho thấy NWA 16788 thuộc nhóm đá núi lửa olivine-micro gabbroic shergottite, loại đá hình thành từ dung nham nguội chậm, chứa khoáng chất olivine và pyroxene. Bề mặt thiên thạch có lớp thủy tinh cháy xém, hình thành khi nó lao qua khí quyển Trái Đất, là dấu hiệu đầu tiên cho thấy đây là thiên thạch chứ không phải đá thông thường.

Trước khi về tay Sotheby’s, NWA 16788 từng được trưng bày tại Rome. Tuy nhiên, danh tính chủ sở hữu hiện tại vẫn chưa được tiết lộ. Thời điểm chính xác thiên thạch rơi xuống Trái Đất cũng chưa được xác định rõ, song nhiều chuyên gia cho rằng sự kiện này có thể chỉ mới diễn ra trong vài năm gần đây.

Phiên đấu giá là hoạt động nổi bật nằm trong khuôn khổ Tuần lễ Geek 2025 của Sotheby’s, sự kiện trưng bày 122 hiện vật khoa học độc đáo gồm thiên thạch, hóa thạch và khoáng vật quý hiếm. Ngoài NWA 16788, phiên đấu giá còn giới thiệu mẫu xương Ceratosaurus chưa trưởng thành, cao hơn 2 mét và dài gần 3 mét. Mẫu vật được phục dựng từ 140 mảnh hóa thạch thật kết hợp với mô phỏng, hiện đã hoàn chỉnh và sẵn sàng trưng bày.