Phát triển công nghiệp biểu diễn Việt: Tiệm cận chuẩn quốc tế

Không cần ra nước ngoài, khán giả Việt "đu concert" đỉnh cao ngay trên sân nhà

Hai đêm concert Anh trai vượt ngàn chông gai vào (14 - 15/6) tại Hưng Yên đã để lại nhiều dấu ấn khó quên trong lòng khán giả. Đây là một trong những sự kiện có quy mô lớn nhất từ trước đến nay tại miền Bắc. Bất chấp điều kiện thời tiết không thuận lợi, hàng chục ngàn khán giả cũng thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ khi ở lại, đội mưa, cùng hô vang với các nghệ sĩ.

Ngoài hai chuỗi đêm nhạc nổi bật là Anh trai vượt ngàn chông gai và Anh trai say hi, nhiều chương trình âm nhạc lớn cả về quy mô và tầm cỡ cũng liên tiếp diễn ra. Concert Chị đẹp diễn ra tại thành phố Hồ Chí Minh, quy tụ 48 nghệ sĩ nữ từ 2 mùa chương trình Chị đẹp đạp gió rẽ sóng, đã bán hết toàn bộ vé, thu hút hàng chục nghìn khán giả, trở thành một trong những siêu âm nhạc đáng chú ý đầu năm 2025.

Gần đây nhất, đêm 21/6, Sân vận động Quốc gia Mỹ Đình tại Hà Nội đã trở thành tâm điểm của giới mộ điệu K-Pop. Dù trời đổ mưa lớn, nhưng 40.000 khán giả vẫn “cháy” hết mình cùng các ngôi sao hàng đầu Hàn Quốc, đặc biệt là G-Dragon. Khoảnh khắc thủ lĩnh BIGBANG xuất hiện dưới màn mưa lớn nhất, trình diễn liên tục năm ca khúc như Power, Home Sweet Home, Too Bad, Crooked, Crayon đã tạo nên một "sân khấu đẫm mưa huyền thoại", được chính G-Dragon chia sẻ trên mạng xã hội.

Nhiều năm trước, khi giới trẻ muốn xem một đại nhạc hội của một ngôi sao quốc tế nào đó thì thường phải bỏ tiền sang Thái Lan, Hàn Quốc hay Singapore. Khi đó, chúng ta từng băn khoăn làm sao để có thể thu hút những khán giả này về với thị trường nội địa, làm thế nào để biến nhu cầu khán giả trở thành động lực cho ngành giải trí trong nước. Năm nay, những show diễn made in Việt Nam đã phần nào làm được điều đó.

Số lượng vé bán ra ở các đại nhạc hội hay đêm nhạc là những điều mà chỉ một vài năm về trước, công chúng Việt Nam khó có thể tưởng tượng được. Những sân khấu với chất lượng âm thanh, ánh sáng và công nghệ ngày càng tiệm cận hơn với thế giới. Các ê kíp tổ chức cho thấy sự chuyên nghiệp, chỉn chu trong việc đưa người hâm mộ tới trải nghiệm đẳng cấp quốc tế.

Điều quan trọng hơn nữa là một năm qua, sự phát triển mạnh mẽ của làn sóng khán giả hâm mộ âm nhạc Việt đã cho thấy xu hướng thưởng thức mới, khi ngày càng nhiều người tìm đến các hình thức giải trí hiện đại, hình thành thói quen tiêu dùng cho sở thích. Đây là yếu tố quan trọng của nền công nghiệp biểu diễn chuyên nghiệp mà nhiều quốc gia trong khu vực và trên thế giới lâu nay đã tạo dựng.

Điểm đến tiềm năng cho những show diễn quốc tế

Theo Future Market Insights, thị trường du lịch âm nhạc toàn cầu hiện có giá trị 6,4 tỉ USD và dự đoán sẽ đạt 15,5 tỉ USD trong 10 năm tới. Và tại Việt Nam, các concert ca nhạc nội địa gần đây đã cho thấy Việt Nam cũng là một trong những quốc gia có nhiều tiềm năng phát triển công nghiệp giải trí, du lịch âm nhạc, là một điểm đến mới nhiều hấp dẫn.

Thực tế, một năm qua Việt Nam dần trở thành điểm đến được lựa chọn trong khuôn khổ các chuyến lưu diễn quốc tế của các nghệ sĩ. 70.000 khán giả trong 2 đêm diễn của nhóm nhạc đình đám BLACKPINK. 15.000 khán giả trong đêm diễn của nhóm nhạc quốc tế Westlife tại Hà Nội. Hàng chục nghìn khán giả hòa mình với sự xuất hiện của ban nhạc Imagine Dragons... Sập web, hết vé trong thời gian ngắn... như là chuyện nằm mơ với các nhà tổ chức sự kiện âm nhạc nội địa bởi chưa từng có tiền lệ. Đây là một tín hiệu cho thấy thị trường Việt Nam đang đáp ứng được tiêu chuẩn khắt khe của các nghệ sĩ quốc tế. Các đơn vị sản xuất phải minh chứng được thực lực khi sân khấu, hệ thống âm thanh, ánh sáng, visual, Mapping… phải đạt chuẩn quốc tế để nhận được cái gật đầu biểu diễn của các ngôi sao hàng đầu.

PGS.TS Nguyễn Việt Khôi - Phó Hiệu trưởng Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết: "Một chương trình với giá vé rất cao, số lượng rất đông mà đều cháy vé, những nhà đầu tư thấy thị trường đó sẽ tự cạnh tranh với nhau, sẽ tạo ra chương trình chất lượng tốt hơn. Điều đó đặt ra yêu cầu vô cùng quan trọng từ công ty tổ chức sẽ phải chuyên nghiệp hơn để nâng cao chất lượng".

Công nghệ sân khấu đáp ứng tiêu chuẩn thế giới, sức chi của khán giả cao đây là hai yếu tố quan trọng để đánh giá sức hấp dẫn của một thị trường công nghiệp biểu diễn. Và sự xuất hiện của các nghệ sĩ quốc tế nổi tiếng đến Việt Nam liên tiếp trong thời gian qua chính là minh chứng cho điều này. Nếu biết tận dụng tốt sức hút thì Việt Nam sẽ là một điểm đến đầy hứa hẹn trong ngành công nghiệp biểu diễn của khu vực châu Á và quốc tế.

Nhưng sẽ cần hơn thế…

Hiện tại, các sự kiện lớn với quy mô hàng chục nghìn khán giả chỉ có hai lựa chọn. Một là các địa điểm sẵn có như là sân vận động hay các trung tâm hội nghị. Hai là các khu vực đất trống ở ngoại thành. Thực tế, các sân vận động là lựa chọn có ít rủi ro hơn vì đảm bảo về hạ tầng, sức chứa và nguồn điện. Tuy nhiên, chi phí lại không thấp, và các địa điểm này cũng không được thiết kế riêng theo nhu cầu của các hoạt động giải trí nghệ thuật. Trong khi đó, những nơi có diện tích trống đủ lớn đảm bảo sức chứa nhưng lại không có cơ sở hạ tầng. Đơn vị tổ chức đã phải đầu tư kinh phí rất lớn để xây dựng sân khấu và khán đài. Đây là một ví dụ để cho thấy cần có sự đầu tư bài bản và chiến lược hơn để có thể xây dựng công nghiệp biểu diễn.

Câu chuyện thời tiết trở thành những “diễn viên bất đắc dĩ” trong các show diễn âm nhạc là điều không còn hiếm lạ. Trong thời gian gần đây, đã có một số sự kiện âm nhạc lớn phải đối mặt với những thử thách từ thời tiết, điển hình là mưa lớn, giông sét, thậm chí là sự cố mất điện.

Đêm concert thứ 6 của Anh trai vượt ngàn chông gai tại Hưng Yên vào tối 15/6/2025 gặp phải mưa to kéo dài suốt hơn 5 tiếng đồng hồ, kèm theo dông sét và gió mạnh. Tối 21/6/2025, Sân vận động Quốc gia Mỹ Đình (Hà Nội) đã chứng kiến một đêm mưa lớn, đặc biệt là khi G-Dragon xuất hiện. Mưa đổ ngay trước giờ G cũng đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc check-in và di chuyển của khán giả, cũng như khiến việc trình diễn của các nghệ sĩ gặp khó khăn hơn. Thậm chí, nhiều show diễn phải ngừng show, báo hủy sát giờ vì mưa lớn như Những thành phố mơ màng hay "Flows in you – Em gái mưa" của Hương Tràm… Dù đa phần các show vẫn "vượt ngàn chông gai" thành công nhưng điều đó cũng thúc đẩy các nhà tổ chức sự kiện phải có những phương án dự phòng và xử lý tình huống linh hoạt hơn trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

“Điều chúng tôi mong muốn là một chính sách liên ngành từ dịch vụ, du lịch, logistic đến địa điểm. Chúng ta có thể làm sao tạo ra một không gian, nơi khán giả có trải nghiệm concert, đó là những địa điểm đáp ứng được nhu cầu hàng trăm ngàn người, với tiêu chuẩn quốc tế”, ông Nguyễn Xuân An - Giám đốc Truyền thông công ty Yeah1, nhà sản xuất Anh trai vượt ngàn chông gai chia sẻ.

Giờ đây, khán giả Việt được cập nhật về công nghiệp biểu diễn quốc tế, nhu cầu của người nghe nhạc không chỉ dừng lại ở phần nghe mà còn là trải nghiệm về phần nhìn. Sự kiện âm nhạc sẽ là cơ hội để các nhãn hàng nhà tài trợ tiếp cận một lượng lớn khán giả, doanh thu từ vé xem, đồ lưu niệm, chỗ ngồi VIP hay các sản phẩm truyền thông đều tạo ra giá trị kinh tế. Nếu các sự kiện không đáp ứng được nhu cầu thì sự quan tâm sẽ dần mất đi. Họ sẽ lựa chọn các trải nghiệm tối ưu hơn. Sự kỳ vọng của khán giả về quy mô và chất lượng của các sự kiện không ngừng gia tăng đòi hỏi các sự kiện cần được chuyên nghiệp hóa, tối ưu các trải nghiệm nghe nhìn, từ đó không chỉ thúc đẩy ngành giải trí mà còn tạo ra tác động tích cực đối với các ngành liên quan như du lịch, dịch vụ, công nghệ và quảng cáo.

Những đêm nhạc hội thành công liên tiếp đã cho thấy những tín hiệu tích cực của công nghiệp giải trí nội địa. Thế nhưng để công nghiệp biểu diễn thực sự phát triển, bên cạnh những nỗ lực từ nghệ sĩ, các nhà sản xuất, cần có sự chung tay vào cuộc của Nhà nước, các địa phương trong việc xây dựng cơ sở vật chất, đào tạo nguồn nhân lực, cũng như ban hành các chính sách hỗ trợ, cần có một chiến lược dài hạn để đi đường dài chứ không chỉ dừng lại ở một hiện tượng mang tính nhất thời.

“Mỗi một đàm phán thành công để thực hiện được một sự kiện âm nhạc mới tại Việt Nam là một đà rất tốt để tiếp tục cho ngành bứt phá lên” - ông Nguyễn Thùy Dung, Chủ tịch IB Group chia sẻ - “Để có điều đó thì Chính phủ cần tạo cơ chế. Đầu tiên là cơ chế cho doanh nghiệp đầu tư hạ tầng đáp ứng đủ cho các show diễn, những ưu đãi về thuế cho ngành sản xuất âm nhạc này. Vấn đề thứ 2 là tiếp cận nguồn vốn, đó là vấn đề rất quan trọng”.

Trong chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của Chính phủ, nghệ thuật biểu diễn là một trong 12 lĩnh vực trọng yếu, đặt mục tiêu 31 triệu USD vào năm 2030. Sự phát triển của công nghiệp văn hóa nói chung và lĩnh vực biểu diễn nói riêng không chỉ trông chờ vào tài năng của các nghệ sĩ, cùng việc chịu chi của khán giả mà còn phải được đầu tư và quản lý chuyên nghiệp của cơ quan quản lý. Làm được điều này sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho kinh tế và thương hiệu quốc gia, thúc đẩy phát triển du lịch dịch vụ, cũng tạo được động lực để cho công nghiệp văn hóa trong nước phát triển.