Ở những đô thị lớn, một trong những bài toán đau đầu nhất đấy là tìm chỗ đỗ xe. Bãi đỗ xe không có, nhiều người buộc phải đỗ ở bất kì chỗ nào có thể đỗ, từ các bãi đất trống, dưới lòng đường và trên cả vỉa hè.
Hiện nay các bãi đỗ xe hợp pháp tại Hà Nội chỉ đáp ứng được 10% trong tổng số 8 triệu phương tiện. Vì thế, các bãi trông giữ xe tự phát dễ dàng kiếm bộn tiền từ người gửi và tìm mọi cách để được tồn tại.
Ở những thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh thì tình trạng tồn tại các bãi trông giữ xe trái phép không phải là hiếm, không ít người dân đã từng rất bức xúc khi bị các đối tượng ngang nhiên thu tiền gửi xe.
Những bãi xe diện tích hàng nghìn m2, nguồn gốc là đất công, là đất dự án chưa triển khai, thế nhưng đã bị các đối tượng biến thành các bãi giữ xe trái phép, thậm chí còn được đầu tư mái che hoạt động 1 cách công khai.
''Lãnh đạo Phường có chỉ đạo đối với những bãi xe đó thì sẽ vận động người ta nộp vào quỹ công đoàn ủy ban phường, đưa cho kế toán và văn phòng để có chi tiêu chung cho cả phường'', bị can Nguyễn Mạnh Hà, Quản lý đô thị, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội khai.
Dưới vỏ bọc là nộp vào quỹ công đoàn của Phường để chi cho tập thể, tuy nhiên phần lớn số tiền của các chủ bãi xe nộp vào được chi cho Bí thư phường, cán bộ quản lý đô thị và một số nhân viên khác. Nếu không chấp hành, bãi xe sẽ bị cưỡng chế, tháo dỡ. Đồng thời với việc thu tiền theo tháng, hoặc quý từ các chủ bãi gửi xe, UBND phường vẫn ban hành các quyết định xử phạt hành chính những bãi xe này để thể hiện vai trò quản lý.
Theo Trung tá Nguyễn Mạnh Cường, Đội trưởng Đội 3 - Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Công an TP Hà Nội), những hành vi này là sự cấu kết có tổ chức, có hệ thống. “Đưa tiền vào quỹ công đoàn” thực chất chỉ là chiêu trò hợp thức hóa hành vi nhận hối lộ.
Số tiền nhận từ chủ các bãi trông giữ xe trái phép, các đối tượng chỉ lấy danh nghĩa mà không chi tiết thu chi của quỹ công đoàn, bằng cách này số tiền đưa nhận hối lộ đã được hợp thức hoá một cách công khai.
Theo cơ quan công an, hành vi của các bị can có tính hệ thống, diễn ra trong thời gian dài. Từ năm 2020 đến nay, chỉ riêng 3 bãi xe đã “nộp” tổng cộng gần 1,2 tỷ đồng cho cán bộ phường Hoàng Liệt – trong đó riêng Bí thư phường đã nhận tới 840 triệu đồng. Số tiền không được kê khai minh bạch, không báo cáo chi tiết với công đoàn cấp trên.
Đến nay 22 năm kể từ lần đầu tiên Hà Nội phê duyệt quy hoạch mạng lưới các điểm đỗ xe và bãi đỗ xe công cộng. Thế nhưng rõ ràng thực tế vẫn chưa có nhiều thay đổi và có lẽ vẫn cần tiếp tục điều chỉnh cho phù hợp hơn với thực tiễn.
Ngoài ra, trong bối cảnh quỹ đất nội đô ngày càng thu hẹp thì làm thế nào để thu hút đầu tư vào các bãi đỗ xe ngầm hiện đại cũng rất cần được quan tâm, từ đó mới có hy vọng xử lý dứt điểm những tiêu cực từ các bãi trông giữ xe trái phép.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!