Ngôi nhà của những người lính không gục ngã

Khu điều dưỡng nằm tại xã Nghi Phong, phường Vinh Lộc, tỉnh Nghệ An, hiện đang chăm sóc và phụng dưỡng hơn 58 bệnh nhân là người có công đến từ hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Hầu hết đều mang các rối loạn tâm thần sau chiến tranh, bị hạn chế khả năng tự chăm sóc, nên các bác sĩ, điều dưỡng phải lo cho họ từ bữa ăn đến giấc ngủ.

Nhiều bệnh nhân có biểu hiện rối loạn đặc biệt nặng, không còn khả năng nhận thức bản thân, thậm chí phải cố định tại phòng riêng để đảm bảo an toàn. Với họ, khái niệm về "tôi là ai" đã nhạt nhòa trong lớp bụi ký ức. Không ít người bị ký ức chiến tranh dày vò.

Mang trong mình thương tích chiến tranh và căn bệnh tâm thần mãn tính, những người lính năm xưa vẫn tiếp tục một cuộc chiến khác, cuộc chiến với ký ức, nỗi đau và sự cô đơn dai dẳng.

Ông Phạm Văn Sơn (sinh năm 1965, quê Diễn Châu cũ), sau nhiều năm chiến đấu và vật lộn với vết thương, từng nhiều lần có ý định kết thúc cuộc đời. Nhưng nhờ sự kiên trì chăm sóc của y bác sĩ ông đã dần lấy lại cân bằng bắt đầu học cách quên đi quá khứ để sống cho hiện tại.

Một trường hợp khác là ông Phạm Xuân Hương (sinh năm 1966, quê tại huyện Diễn Châu cũ), cựu đặc công nước từng tham gia chiến tranh biên giới Tây Nam. Có thời điểm, ông thường xuyên mất kiểm soát hành vi, nhiều lần lên cơn kích động khiến y, bác sĩ phải rất vất vả mới có thể khống chế.

Vậy mà theo thời gian, tinh thần của ông đang dần ổn định, điều tưởng chừng không thể với một người từng vỡ vụn sau chiến tranh. Không chỉ có ông Sơn hay ông Hương, tại trung tâm, vẫn còn rất nhiều thương binh khác đang ngày đêm âm thầm chiến đấu với những vết thương vô hình, di chứng lặng lẽ nhưng dai dẳng của chiến tranh.

Ông Trần Hữu Diến, sinh năm 1967 (huyện Đô Lương cũ), mang trong mình thương tật lên tới 97%. Từng tham gia chiến đấu chống Mỹ, ông phải trải qua ca phẫu thuật dã chiến trong điều kiện khốc liệt. Từ đó, ông liệt toàn thân, nằm bất động một chỗ suốt mấy chục năm.

Ngày ấy, họ sẵn sàng hy sinh, chẳng hề sợ cái chết. Nhưng hôm nay, họ lại kiên cường theo một cách khác, học cách sống khi thân thể không còn lành lặn, khi ký ức chiến tranh vẫn dai dẳng đeo bám. Cuộc chiến bây giờ không còn tiếng súng, nhưng đòi hỏi bản lĩnh và nghị lực không kém gì thời bom đạn.

Nghề chăm sóc người lính 'không chỉ bằng y khoa - mà bằng trái tim'.

Với những thương bệnh binh mắc bệnh tâm thần, thuốc men chỉ có thể làm dịu phần nào những cơn rối loạn. Điều thực sự giúp họ hồi phục chính là sự kiên nhẫn, tận tụy và tình người của đội ngũ cán bộ, y bác sĩ tại trung tâm.

Phần lớn bệnh nhân không thể diễn đạt rõ ràng triệu chứng, nên những lời hỏi han thông thường nhiều khi trở nên vô nghĩa. Thay vào đó, các y bác sĩ phải luôn quan sát kỹ lưỡng, giữ tinh thần tỉnh táo, để kịp thời nhận ra từng biểu hiện bất thường dù là nhỏ nhất.

Từng bữa ăn của người bệnh đều được chuẩn bị chu đáo, không chỉ đầy đủ dinh dưỡng mà còn được cân nhắc theo khẩu vị từng người. Mỗi điều dưỡng ở đây không chỉ làm nhiệm vụ chuyên môn, mà còn như người thân, luôn nhẫn nại, luôn yêu thương. Chính họ là điểm tựa tinh thần giúp bệnh nhân giữ được sự ổn định, hạn chế những cơn rối loạn tái phát.

Chị Phương Trà, điều dưỡng viên đã gắn bó với trung tâm hơn 15 năm không xem đây là một công việc đơn thuần. Với chị, đó là cách tri ân những người lính đã hy sinh cả tuổi trẻ cho Tổ quốc.

"Bố tôi từng công tác ở đây, nên tôi hiểu rõ những vất vả, thiếu thốn mà các bác phải trải qua. Điều buồn nhất là phải chứng kiến sự ra đi của từng người trong lặng lẽ. Dù họ mang trong mình cả thương tích lẫn tuổi già, tôi vẫn cố gắng xoa dịu bằng tất cả sự kiên nhẫn và tình thương," chị Trà xúc động chia sẻ.

Không chỉ riêng chị Trà, nhiều cán bộ khác tại trung tâm cũng lựa chọn gắn bó nơi đây như một cách trả nghĩa cho thế hệ đi trước. Với họ, được chăm sóc những người lính già không chỉ là trách nhiệm nghề nghiệp, mà còn là một niềm tự hào lặng lẽ.

Ở nơi tưởng như tĩnh lặng ấy, vẫn có những trái tim âm thầm giữ lửa. Những người lính năm xưa, dù không còn ra trận, vẫn đang kiên cường chiến đấu trong một cuộc chiến không tiếng súng, nhưng đòi hỏi nghị lực không kém. Và bên họ, luôn có những con người thầm lặng, những "hậu phương" thực sự của thời bình.