Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio bị AI mạo danh

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio (Ảnh: AFP)

Bộ Ngoại giao Mỹ cảnh báo các nhà ngoại giao Mỹ về nỗ lực giả mạo Ngoại trưởng Marco Rubio và cũng có thể là các quan chức cấp cao khác thông qua công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) - theo xác nhận từ hai quan chức cấp cao và một bức điện gửi đến tất cả đại sứ quán, lãnh sự quán tuần trước.

Theo bức điện gửi từ văn phòng của ông Rubio ngày 8/7, cảnh báo này được đưa ra sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ phát hiện một kẻ mạo danh ông Rubio đã cố gắng liên hệ với ít nhất 3 Bộ trưởng Ngoại giao nước ngoài, 1 Thượng nghị sĩ Mỹ và 1 Thống đốc bang thông qua tin nhắn văn bản và ứng dụng mã hóa Signal. Đối tượng sử dụng tài khoản có tên hiển thị "[email protected]" để gửi đoạn thư thoại giả mạo và mời các quan chức tiếp tục trao đổi qua nền tảng bảo mật này. Nội dung cụ thể của các tin nhắn không được công bố, nhưng bức điện cảnh báo hành vi này có thể nhằm tiếp cận thông tin nhạy cảm hoặc chiếm quyền truy cập các tài khoản cá nhân.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Tammy Bruce, cho biết: "Bộ Ngoại giao đã nhận được thông tin về vụ việc này và hiện đang theo dõi, xử lý. Bộ luôn coi trọng trách nhiệm trong việc bảo vệ thông tin, đồng thời liên tục nâng cao năng lực an ninh mạng nhằm ngăn chặn các sự cố tương tự trong tương lai". Bà Tammy Bruce cũng cho biết vụ việc đang được điều tra.

Đây là vụ việc mới nhất trong một loạt trường hợp quan chức cấp cao thuộc chính quyền Tổng thống Trump trở thành mục tiêu của các đối tượng giả mạo, sau một sự cố tương tự hồi tháng 5 liên quan đến Chánh văn phòng Tổng thống Donald Trump - bà Susie Wiles. Việc lạm dụng AI để đánh lừa người khác được dự báo sẽ gia tăng khi công nghệ này ngày càng phát triển và phổ biến rộng rãi. Trước đó, vào mùa xuân năm nay, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) cũng đã cảnh báo về các "đối tượng xấu" giả danh quan chức cấp cao trong chiến dịch nhắn tin văn bản và thoại nhằm lừa đảo người dùng.

Một trong các quan chức của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, các vụ giả mạo liên quan đến ông Rubio cho đến nay đều không thành công và "không quá tinh vi". Tuy nhiên, một quan chức khác nhận định rằng việc Bộ Ngoại giao phát đi khuyến cáo là điều "cần thiết và thận trọng", nhất là trong bối cảnh ngày càng có nhiều nỗ lực từ các thế lực nước ngoài nhằm xâm phạm an ninh thông tin.

Trong bức điện, Bộ Ngoại giao Mỹ nêu rõ: "Đối tượng này nhiều khả năng tìm cách thao túng các cá nhân bị nhắm tới thông qua tin nhắn văn bản và giọng nói do AI tạo ra, nhằm tiếp cận thông tin hoặc tài khoản. Chiến dịch này không gây ra mối đe dọa mạng trực tiếp với Bộ Ngoại giao nhưng nếu những người bị nhắm đến bị xâm nhập, thông tin chia sẻ với bên thứ ba có thể bị lộ".

FBI đã phát đi một thông báo công khai cảnh báo về một chiến dịch "độc hại" sử dụng tin nhắn văn bản và giọng nói được tạo bởi AI, mạo danh các quan chức cấp cao của Mỹ nhằm lừa đảo các quan chức khác trong chính phủ cũng như những người thân cận, đối tác của nạn nhân.

Đây không phải là lần đầu tiên ông Marco Rubio bị giả mạo bằng công nghệ deepfake. Hồi mùa xuân năm nay, một đối tượng đã tạo ra một đoạn video giả mạo ông Rubio phát biểu rằng ông muốn cắt quyền truy cập dịch vụ Internet Starlink của Elon Musk đối với Ukraine. Chính phủ Ukraine sau đó đã phải lên tiếng bác bỏ tuyên bố sai sự thật này.

Trong những năm gần đây, nhiều giải pháp tiềm năng đã được đề xuất nhằm đối phó với tình trạng lạm dụng AI để lừa đảo ngày càng gia tăng, bao gồm việc áp dụng các chế tài hình sự và nâng cao năng lực nhận thức truyền thông cho người dân. Những lo ngại xung quanh công nghệ deepfake cũng đã thúc đẩy sự ra đời của hàng loạt ứng dụng và hệ thống AI mới được thiết kế để phát hiện nội dung giả mạo mà con người rất dễ bị đánh lừa.

Theo ông Siwei Lyu, giáo sư và chuyên gia khoa học máy tính tại Đại học Buffalo, các công ty công nghệ phát triển hệ thống nhận diện deepfake hiện đang bước vào một "cuộc đua" với chính những kẻ lợi dụng AI để lừa đảo. Ông cho biết đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể về số lượng video deepfake nhắm vào người nổi tiếng, chính trị gia và lãnh đạo doanh nghiệp khi công nghệ này ngày càng tinh vi và dễ tiếp cận.

Chỉ vài năm trước, các sản phẩm deepfake còn dễ dàng bị phát hiện do những lỗi sơ đẳng như giọng nói thiếu tự nhiên hoặc chi tiết bất thường như thừa ngón tay. Nhưng nay, công nghệ AI đã phát triển đến mức con người rất khó phân biệt thật - giả, mang lại lợi thế cho những người tạo ra deepfake.

Ông Siwei Lyu nhận định: "Mức độ chân thực và chất lượng của các sản phẩm deepfake đang tăng lên nhanh chóng. Đây là một cuộc chạy đua vũ trang và hiện tại những bên tạo ra nội dung giả đang chiếm ưu thế".

Vụ giả mạo Ngoại trưởng Mỹ Rubio diễn ra sau khi tờ Wall Street Journal đưa tin hồi tháng 5 về một loạt tin nhắn và cuộc gọi được gửi đến các chính trị gia, lãnh đạo doanh nghiệp và nhiều nhân vật có ảnh hưởng khác từ một người có vẻ như đã truy cập được danh bạ cá nhân trong điện thoại của bà Susie Wiles - Chánh văn phòng của Tổng thống Donald Trump. Theo tờ Wall Street Journal, một số người nhận được cuộc gọi nghe thấy giọng nói rất giống bà Susie Wiles, nhiều khả năng được tạo ra bằng AI. Tuy nhiên, các tin nhắn và cuộc gọi này không xuất phát từ số điện thoại của bà Wiles. Chính phủ Mỹ đã vào cuộc điều tra vụ việc.