Tại cuộc họp mới nhất của Hội đồng Tiền lương Quốc gia, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề xuất hai phương án tăng lương tối thiểu vùng. Phương án một là tăng từ 320.000 đến 450.000 đồng mỗi tháng, tương đương mức tăng 9,2%. Phương án hai là tăng từ 290.000 đến 410.000 đồng, tương đương mức tăng 8,3%. Trong khi đó, đại diện giới doanh nghiệp là Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề xuất mức tăng chỉ từ 3% đến 5%. Sự chênh lệch giữa các phương án đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tìm được giải pháp hài hòa, cân đối lợi ích hai bên.
Tăng lương tối thiểu vùng là nhu cầu chính đáng của người lao động
Tăng lương tối thiểu vùng: Cân đối giữa kỳ vọng và khả năng
"Trước hết, đứng về phía người lao động thì ai cũng mong muốn có mức lương cao, đủ sống, có thể trang trải các chi phí sinh hoạt. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, với vai trò là tổ chức đại diện cho người lao động, luôn nhấn mạnh rằng tiền lương phải đảm bảo nhu cầu sống tối thiểu như quy định trong luật. Đây là một mong muốn chính đáng", ông Phạm Minh Huân, nguyên Chủ tịch Hội đồng Tiền lương Quốc gia cho biết.
Dữ liệu khảo sát gần 3.000 lao động tại 10 tỉnh thành trong tháng 3 và 4 năm nay cho thấy 54,9% người lao động chỉ vừa đủ chi tiêu cơ bản, 26,3% phải chi tiêu kham khổ và 7,9% không đủ sống. Mức sống tối thiểu vẫn là mục tiêu cần hướng tới khi điều chỉnh lương tối thiểu vùng, song không thể tách rời các yếu tố kinh tế vĩ mô, CPI, năng suất lao động và đặc biệt là khả năng của doanh nghiệp.
"Tuy nhiên, mong muốn này cần được đặt trong bối cảnh chung của nền kinh tế - xã hội và tình hình hoạt động của doanh nghiệp, bởi tiền lương trong doanh nghiệp chính là một phần chi phí. Tổng Liên đoàn không chỉ dựa vào khảo sát của riêng mình mà còn kết hợp với các cơ quan quản lý để đánh giá thực trạng đời sống người lao động. Thực tế cho thấy, vẫn còn một bộ phận người lao động gặp nhiều khó khăn, rất cần một mức lương hợp lý hơn để có thể bảo đảm chi tiêu tối thiểu cho cuộc sống", ông Huân nhấn mạnh.
Không thể phủ nhận rằng nhiều công nhân hiện nay có thu nhập tương đối khá, nhưng vẫn còn một bộ phận lớn người lao động làm việc trong các doanh nghiệp gia công, sử dụng lao động phổ thông, đang gặp khó khăn về thu nhập. Đây chính là nhóm chịu tác động mạnh nhất từ các chính sách lương tối thiểu và cần được đặc biệt quan tâm trong các khảo sát và đề xuất chính sách.
"Hiện nay, nhiều công nhân của chúng ta đã có mức thu nhập khá hơn, cuộc sống cũng không còn quá khó khăn như trước. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận người lao động có trình độ chuyên môn không cao, đang làm việc tại các doanh nghiệp gia công, sử dụng lao động phổ thông. Đây là nhóm đang gặp khó khăn, có mức lương thấp, đời sống chật vật. Vì vậy, khi tiến hành khảo sát, chúng tôi đặc biệt chú trọng đến nhóm này", ông Huân chia sẻ.
Phân tích toàn diện để đưa ra mức tăng lương tối thiểu vùng hợp lý
Cơ cấu Hội đồng Tiền lương Quốc gia hiện nay có thêm sự tham gia của các chuyên gia độc lập. Những tiếng nói trung lập này đóng vai trò rất quan trọng trong việc phân tích toàn diện các yếu tố liên quan, từ đó đưa ra phương án phù hợp, dung hòa được lợi ích của cả người lao động và doanh nghiệp.
"Trong Hội đồng tiền lương hiện nay còn có sự tham gia của các chuyên gia độc lập. Đây là những tiếng nói có vai trò phân tích toàn diện các yếu tố để đưa ra phương án hài hòa, hợp lý hơn. Tức là doanh nghiệp cũng phải cố gắng thêm một chút, còn người lao động nếu kỳ vọng tăng 8% đến 9% thì đó thực sự là điều rất tích cực", ông Huân nhận định.
Tăng lương tối thiểu có thể tạo áp lực lên chi phí sản xuất của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động trong bối cảnh giá nguyên vật liệu đầu vào tăng. Tuy nhiên, tiền lương cũng là một khoản chi phí có khả năng biến động tích cực nếu được sử dụng hiệu quả, vì đây là yếu tố thúc đẩy năng suất và sự gắn bó của người lao động.
"Tôi thì cho rằng xung quanh vấn đề lương, đứng ở phía người sử dụng lao động thì chúng ta phải cân nhắc. Mặc dù nó là yếu tố chi phí nhưng đó là một cái chi phí khả biến, tức là có thể tăng nhưng lại tạo ra doanh thu, lợi nhuận tốt hơn. Doanh nghiệp phải tiết kiệm khoản khác để có nguồn hợp lý mà tăng lương", ông Huân chia sẻ.
Luật Lao động hiện hành đã quy định rõ ràng về cơ sở tính lương tối thiểu. Đó là sự tổng hợp của nhiều yếu tố, từ nhu cầu sống tối thiểu, năng suất lao động, chỉ số giá tiêu dùng đến mức thu nhập trung bình trên thị trường. Do đó, mỗi mức đề xuất đều cần lượng hóa cụ thể và có sự đánh giá thực tiễn kỹ lưỡng để đảm bảo tính khả thi và hợp lý.
"Có thể chia thành ba nhóm chính: một là đảm bảo nhu cầu sống tối thiểu; hai là dựa trên tình hình kinh tế - xã hội; ba là khả năng của doanh nghiệp. Cần lượng hóa được các yếu tố đó để tìm ra phương án phù hợp. Hội đồng tiền lương mới họp phiên đầu, không bao giờ hai bên cũng sẽ đưa ra một phương án rồi chốt luôn. Các bên cần tính toán, cân nhắc lại để đưa ra phương án hợp lý hơn. Doanh nghiệp cũng cần cố lên một chút, người lao động cũng nên linh hoạt để giữ sức cho doanh nghiệp", ông Huân phân tích.
Dù đại diện mỗi bên đều đưa ra đề xuất theo lợi ích của mình, quyết sách cuối cùng của Hội đồng Tiền lương Quốc gia cần phải hướng đến sự đồng thuận, trong đó tiếng nói của nhóm chuyên gia độc lập, cơ quan nhà nước và các dữ liệu thực chứng sẽ đóng vai trò then chốt trong việc xác lập điểm cân bằng lợi ích.
Bình luận (0)