Ngày 10/6, Tòa phúc thẩm liên bang tại thủ đô Washington (Mỹ) ra phán quyết cho phép Tổng thống Donald Trump tạm thời duy trì loạt thuế quan gây tranh cãi được công bố hồi đầu tháng Tư trong khi chờ xem xét phán quyết của tòa cấp dưới vốn cho rằng ông đã vượt quá quyền hạn được nêu trong hiến pháp. Đây là những mức thuế áp lên hầu hết các đối tác thương mại của Mỹ, trong đó có cả những biện pháp trừng phạt riêng biệt đối với Canada, Trung Quốc và Mexico.
Các mức thuế trên được Tổng thống Trump viện dẫn theo Đạo luật Quyền hạn kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA), một đạo luật có từ năm 1977 vốn chỉ được dùng trong những trường hợp đối phó với các mối đe dọa "bất thường và đặc biệt" khi xảy ra tình trạng khẩn cấp quốc gia. Tổng thống Trump là người đầu tiên sử dụng IEEPA để áp thuế thương mại - điều mà một loạt bang, doanh nghiệp nhỏ và tòa án cấp dưới cho rằng không hợp hiến.
Tổng thống Donald Trump - Ảnh: BLOOMBERG
Mặc dù tòa cấp dưới chưa ra phán quyết cuối cùng về tính hợp pháp của các biện pháp này nhưng phán quyết ngày 10/6 của Tòa phúc thẩm liên bang ở Washington đã tạm thời cho phép giữ nguyên hiện trạng trong việc chính quyền Tổng thống Trump sử dụng thuế quan như một "công cụ mặc cả" trong đàm phán thương mại với các đối tác.
Cùng ngày 10/6, Liên minh châu Âu (EU) cùng các quốc gia gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Mexico, Canada và hàng loạt hãng hàng không đã kêu gọi chính quyền Tổng thống Trump không áp thêm thuế quan đối với máy bay thương mại và linh kiện nhập khẩu.
Trong văn bản gửi Bộ Thương mại Mỹ, hãng Boeing dẫn chứng thỏa thuận thương mại gần đây giữa Mỹ và Anh trong đó có điều khoản đảm bảo miễn thuế cho máy bay và linh kiện. Hãng Boeing kêu gọi Washington áp dụng cơ chế tương tự với các đối tác khác, đồng thời cho rằng "Mỹ nên bảo đảm áp dụng cơ chế này trong mọi thỏa thuận thương mại đã ký, tương tự như với Anh".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!