Kinh tế Trung Quốc đang bước vào giai đoạn chuyển mình quan trọng sau khi căng thẳng thương mại với Mỹ tạm lắng. Một số tổ chức quốc tế đã nâng dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay. Tuy nhiên, sau các con số phục hồi là một loạt thách thức từ nội tại - từ tiêu dùng yếu, việc làm ảm đạm đến rủi ro tài chính trung hạn.
Bà Dan Wang - Chuyên gia kinh tế tại Eurasia Group cho hay: "Tôi không nghĩ giới doanh nghiệp hay chính phủ Trung Quốc trông đợi rằng đây là một sự hoà hoãn lâu dài. Với các doanh nghiệp xuất khẩu, họ chỉ đang cố gắng xả hàng tồn kho càng nhiều càng tốt. Bởi vì mặc dù xuất khẩu bắt đầu tăng mạnh, nhưng phần lớn là để giải phóng lượng hàng tồn hiện tại chứ không phải từ đơn hàng mới. Sau 90 ngày hoãn thuế tạm thời này, rất có khả năng hai bên sẽ không đạt được một thỏa thuận đáng kể nào, và thuế quan sẽ lại tăng trở lại. Vì vậy, trong cả năm nay, xuất khẩu sang Mỹ vẫn sẽ chịu tác động lớn. Tuy nhiên, thay vì giảm tới 80% như trước đây, hiện chúng tôi chỉ dự báo mức giảm khoảng 50%"
Về kinh tế nội địa rõ ràng sức mua, tiêu dùng trong nước vẫn khá yếu, nếu nhìn từ bộ dữ liệu vừa công bố. Bà Dan Wang cho rằng có hai nguyên nhân chính. Thứ nhất là thị trường bất động sản lao dốc.
"Chúng ta vẫn chưa chạm đáy của chu kỳ suy thoái nhà đất bắt đầu từ năm 2022. Tại hầu hết các thành phố lớn ở Trung Quốc, giá nhà vẫn tiếp tục giảm. Có thể ở Thượng Hải hay Bắc Kinh, giá đã tạm ổn định ở một số quận trung tâm, nhưng phần lớn các đô thị khác vẫn đang trải qua giai đoạn co thắt, vật lộn. Với các gia đình Trung Quốc trung bình, nếu không mua nhà mới thì họ cũng ít động lực để sắm những món đồ lớn như điều hoà, tủ lạnh hay ô tô. Đây là một lực cản rất lớn", bà Dan Wang cho biết.
Nguyên nhân thứ hai đến từ thị trường việc làm. Trung Quốc đang trải qua giai đoạn khó khăn nhất trong 40 năm qua. Các ngành có giá trị gia tăng cao như công nghệ, tài chính, bất động sản đã suy giảm suốt 3 năm liên tiếp, và hầu hết các doanh nghiệp lớn không còn tuyển dụng. Họ đang thay thế lao động con người bằng máy móc. Trí tuệ nhân tạo cũng đang góp phần làm gia tăng áp lực đó. Vì vậy, nhiều người trở nên thận trọng hơn do lo ngại an ninh trên thị trường việc làm. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến lao động phổ thông mà cả giới văn phòng ở đô thị.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!