Trong năm 2024 người Nga đã chi 164 tỷ Ruble (hơn 2 tỷ USD), để mua thực phẩm chức năng. Con số này đã tăng 20% so với một năm trước đó. Điều đáng lo ngại là thực phẩm chức năng đang nằm trong top những sản phẩm bị làm giả nhiều nhất ở Nga. Chính phủ Nga mới đây đã ban hành những quy định mới nhằm siết chặt việc quản lý và lưu hành mặt hàng này.
Có thể dễ dàng mua sắm trực tuyến mọi thứ ở Nga, trong đó có thực phẩm chức năng. Nhưng báo chí Nga mới đây đã công bố một con số khiến nhiều người phải giật mình khi có đến 2/3 số lượng thực phẩm chức năng được bán trên mạng là hàng nhái, hàng giả.
Theo Hiệp hội Chống hàng giả Nga, khối lượng thực phẩm chức năng giả đang chiếm 15% thị trường chính thức, tương ứng 15-20 tỷ Ruble (200-250 triệu USD). Tuy nhiên, tỷ lệ này, theo một số chuyên gia, có thể lên tới 45-50%. Đặc biệt nghiêm trọng là khối lượng thực phẩm chức năng được bán qua các kênh trực tuyến, có đến 67% là hàng giả.
Đằng sau những con số khô khan này là những con người thật - hàng triệu người Nga đang sử dụng thực phẩm chức năng. Vào đầu tháng 6, Tổng thống Putin vừa ký một đạo luật nhằm kiểm soát việc quản lý và lưu hành thực phẩm chức năng tại Nga.
Theo đó, Nga cấm quảng cáo, phổ biến thông tin về thực phẩm chức năng không có tem truy xuất nguồn gốc, các trang web bán các sản phẩm bất hợp pháp sẽ bị chặn. Bộ Y tế Nga, cùng với Cơ quan giám sát và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Liên bang Nga (Rospotrebnadzor), có trách nhiệm giám sát thị trường, lập danh sách phụ gia thực phẩm có hoạt tính sinh học (BAA) được phép.
Việc dán nhãn bắt buộc đối với thực phẩm chức năng đã được áp dụng tại Nga thông qua hệ thống "Dấu hiệu trung thực". Đây là hệ thống đánh dấu hàng hóa kỹ thuật số, được tạo ra để giám sát hàng hóa, cho phép theo dõi sản phẩm trên toàn bộ chuỗi - từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng, mà bất kỳ ai cũng có thể ktra qua ứng dụng trên điện thoại của mình.
Theo số liệu từ Trung tâm Phát triển công nghệ tiên tiến, kể từ đầu năm 2025 đến nay, việc áp dụng hệ thống dán nhãn truy xuất nguồn gốc đã chặn bán 5,3 triệu gói thực phẩm chức năng.
Trang thông tin chính thức của hệ thống dán nhãn và theo dõi sản phẩm "Dấu hiệu trung thực" cũng đã phủ nhận khả năng làm giả mã vạch, khi các mã được đặt hàng chính thức trong hệ thống với chữ ký số được chứng thực của các doanh nghiệp.
Số lượng thương hiệu tăng gấp đôi, số lượng các nhà sản xuất tăng gấp rưỡi. Thị trường thực phẩm chức năng của Nga đã phát triển mạnh trong 5 năm qua, dự kiến đạt 220 tỷ Ruble (gần 2,8 tỷ USD) trong năm nay. Việc dán nhãn truy xuất nguồn gốc hàng hoá đầy đủ đang được các cơ quan quản lý xem là công cụ hiệu quả giúp làm sạch thị trường trong thời gian ngắn nhất có thể.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!